شمشیر کُند در دست زنگی مست

پایگاه خبری آوای رودکوف-سیدعلی محقق:رئیس جمهور عجیب و غریب و نامتعادل آمریکا شمشیر را برای برجام از رو کشیده است. دونالد ترامپ که در دو دوره گذشته علی رغم میل و با وجود شعارهای تند دوران مبارزات انتخاباتی، نتوانست بهانه ای برای پاره کردن توافق هسته ای پیدا کند و...

مجبور به تایید پایبندی تهران به برجام شد، این بار با این که چیزی عوض نشده، انگار که نقشه‌هایی در سر دارد و در آستانه واپسین روزهای سومین دوره 90 روزه اعلام نظر درباره برجام، با عباراتی مبهم و موهوم از آرامش قبل از توفان سخن گفته است.

از سال 2015 و موسم امضای ایران و کشورهای 1+5 پای موافقتنامه برجام تاکنون، تمامی کشورهای عضو گروه مذاکرات هسته‌ای به همراه سازمان‌های بین المللی ذی نقش و ناظر بر برجام، از شورای حکام و آژانس بین المللی انرژی اتمی گرفته تا اتحادیه اروپا و سازمان ملل متحد همواره و بلادرنگ پای‌بندی ایران بر مفاد این موافقتنامه هسته ای را تایید و بر لزوم ادامه حیات برجام تاکید کرده اند.

در روزهای اخیر و همزمان با زمزمه ها در خصوص رویکرد احتمالی ترامپ، کرملین، با تاکید بر اهمیت توافق‌ هسته ای هشدار داد که خروج هر کشوری از این توافق و از همه مهمتر، کشوری چون ایالات متحده، قطعا عواقب منفی به دنبال خواهد داشت. چینی ها اعلام کردند که توافق اتمی ایران باید همچنان پابرجا باقی بماند چرا که نقشی مهم در برقراری صلح جهانی ایفاء کرده است. ترزا می، نخست وزیر بریتانیا، این هفته در گفت‌وگویی تلفنی با نسخت وزیر رژیم صهیونیستی بر پایبندی جدی لندن به توافق هسته‌ای ایران تاکید کرد. آلمان و فرانسه نیز پیش تر نیز درباره احتمال عدم تائید پایبندی ایران به برجام از سوی آمریکا ابراز نگرانی کرده و هشدار داده اند. موگرینی رئیس کمیته سیاست خارجی اتحادیه اروپا و همچنین آنتونیو گوترس دبیر کل سازمان ملل متحد هم با تاکید بر پایبندی ایران به برجام نگرانی خود از هرگونه اقدام آمریکا علیه برجام را بیان کرده اند.

با این حال در آستانه 15 اکتبر منابع خبری و تحلیل‌های رسمی و غیررسمی همه حکایت از آن دارند که این بار دونالد ترامپ بنا ندارد عملکرد ایران در قبال برجام را تایید کند. به بیان بهتر رئیس جمهور آمریکا که بارها برجام را بدترین توافق تاریخ آمریکا عنوان کرده، در ادامه تقابل عجیب و تهاجمی خود با دموکرات‌ها و رهبران سابق آمریکا و همین طور با توجه به روحیات نامتعارف و ستیزه‌جوی خود در قبال برخی کشورها از جمله ایران، می خواهد که به طریقی برجام را مانند دیگر دستاوردهای حکومت 8 ساله باراک اوباما هوا کند. کاری که در کنارعواقب و هزینه های داخلی برای جمهوری خواهان بی شک، بازخوردهای منفی بسیار و هزینه های شگرف خارجی برای آمریکایی‌ها خواهد داشت.

تردیدی نیست که مشاوران عاقل‌تر در دم و دستگاه دونالد ترامپ اذعان دارند که در شرایط کنونی و با توجه به پایبندی قطعی ایران به برجام، متقاعد کردن جامعه جهانی و همراه‌سازی اروپایی ها، نهادهای بین المللی ذیل سازمان ملل، کشورهای عضو 5+1 ناممکن بوده و دست کاخ سفید برای هرگونه بهانه جویی اقناع کننده کاملا خالی است. اقدام مستقیم واشنگتن علیه تهران بدون همراهی کشورها و نهادهای گفته شده نیز طبیعتا برای ترامپ جنگ طلب و تحریم پرست هم پرهزینه و هم کم اثر خواهد بود.

بر همین اساس است که برایندها همه احتمالات این است که ترامپ اکنون هم علی رغم میل جنگ طلبانه خود، تحت فشار مشاورانش، قرار نیست که بر سر اعلام خروج یکجانبه واشنگتن از برجام ریسک کند و به موازات اتخاذ تصمیم هایی واکنش ساز علیه تهران و ادعای عدم پایبندی کشورمان به برجام، کار تصمیم گیری در این باره را به آینده و کنگره آمریکا حواله می دهد.

به بیان بهتر از میان سناریوهای مختلفی که روی میز رئیس نامتعادل کاخ سفید گذاشته شده آن سناریویی نهایی شده که به ترامپ زمان می دهد تا با انگشت گذاشتن روی خطوط قرمز ایران، قطعات دومینویی فشار را به گونه ای بچینند که نتیجه آنها اعلام تهران مبنی بر خروج از برجام بشود. طبیعی است که در صورت نتیجه گرفتن از اجرای چنین سناریویی و با مدد گرفتن از پروپاگاندای رسانه ای، راه متقاعد کردن اروپایی ها و نهادهای بین المللی برای ترامپ هموارتر خواهد شد.

به نظر می رسد در شرایط جدید و با در نظر گرفتن تمامی احتمالات، آنچه که شمشیر آخته زنگی مست کاخ سفید را کُند می کند اولا اتحاد داخلی و واندادن مدبرانه همه ارکان کشور در تقابل با تهدید پیش رو و ثانیا تداوم اعتماد جامعه جهانی به ایران و انزوای کاخ سفید در خصوص این مساله است. لذا مهم ترین وظیفه حاکمیت از یک سو این است که با استفاده از قابلیت ها و ابزارهای دیپلماسی، سایر اعضای 5+1، نهادهای بین المللی و شخصیت‌های حقوقی موثر را همچنان با برجام و ایران همراه نگه داریم. به موازات این رویکرد دیگر وظیفه دستگاه دیپلماسی و همچنین سایر بخش های امنیتی و دفاعی کشور طبعا و حتما ایستادگی با تدبیر و عقلانی در مقابل هوچی گری آمریکایی ها و به کارگیری همه ابزارهای دیپلماسی عمومی برای دفاع و صیانت از عزت ملت ایران با در نظرگرفتن مصالح کلان اقتصادی و امنیتی کشور است.

ابتکار