اجتماعی
آخرین آمارهای ستاد مبارزه با موادمخدر حاکی از حضور 2 میلیون و 808 هزار معتاد در کشور است و پزشکی قانونی هم اعلام کرده است که پارسال 3 هزار و 190 نفر در اثر سوءمصرف موادمخدر جان خود را از دست داده‌اند.
به گزارش پایگاه خبری آوای رودکوف ؛ تاکنون بررسی‌های مختلفی در خصوص آخرین وضعیت معتادان در کشور انجام شده است و آمارهای متقاوتی هم ارائه شده است؛ وزارت بهداشت می‌گوید 3.5 میلیون معتاد در کشور داریم اما ستاد مبارزه با موادمخدر می‌گوید با مطالعه دقیقی که صورت داده به این نتیجه رسیده است که سرجمع معتادان در کشور حدود 2 میلیون و 808 هزار نفر است.
البته خیلی‌ها به این شیوه آمارگیری ستاد مبارزه با موادمخدر ایراد دارند، اما هرچه هست، این آمار می‌تواند پایه‌ای برای تصمیم‌گیری‌های بعدی در کشور باشد؛ برنامه ششم توسعه، دولت را مکلف کرده است تا در مدت 5 سال، حدود 25 درصد آمار اعتیاد را کاهش دهد و بنابراین 5 سال دیگر که آمار معتادان بررسی می‌شود باید تعداد افراد وابسته به موادمخدر به دو میلیون و 100 هزار نفر کاهش یافته باشد.
اگرچه برخی‌ها نگرانند که بعد از 5 سال، نهادهای مسئول مجبور به آمارسازی باشند اما مسئولان هم خودشان می‌دانند که درد اعتیاد با آمارسازی التیام پیدا نمی‌کند و اعتیاد چیزی نیست که بشود لابلای آمارها مخفی‌اش کرد.
اما از همه اینها که بگذریم، اکنون دو میلیون و 808 هزار نفر از جمعیت 15 تا 64 ساله کشور درگیر سوء مصرف موادمخدر هستند. آمارها می‌گوید 156 هزار تا 160 هزار نفر از اینها را خانم‌ها تشکیل می‌دهند و بقیه‌اش هم که می‌شود 95 درصد کل آمار، مربوط به آقایان است.
معتادان تحصیل کرده
بررسی‌های ستاد مبارزه با موادمخدر حاکی از این است که بیشتر معتادان، اعتیاد را در فاصله سنی 20 تا 24 سالگی شروع کرده‌اند؛ این یعنی سنینی که افراد معمولا دانشجو هستند. هرچند مطالعه دقیقی در خصوص میزان اعتیاد دانشجویان منتشر نشده، ولی آخرین بررسی‌ها در خصوص آمار اعتیاد در مورد دانشجویان که در سال 94 انجام شده نشان می‌دهد که 1.6 درصد دانشجویان وزارت بهداشت و 2.6 درصد دانشجویان وزارت علوم تجربه مصرف مواد مخدر را دارند. البته مدیران ستاد مبارزه با موادمخدر می‌گویند که آماری از شیوع اعتیاد در بین دانشجویان دانشگاه آزاد ندارد و امسال در حال مطالعه پیرامون این موضوع هستند.
مطالعه در خصوص دانش‌آموزان معتاد یا در معرض خطر اعتیاد به سادگی امکان پذیر نیست؛ هرچند برخی مراجع رسمی و غیررسمی از کاهش سن شروع به مصرف دخانیات و موادمخدر به 12 سالگی خبر داده‌اند اما ستاد مبارزه با موادمخدر در آمارهایی که اعلام کرده است، می‌گوید که تاکنون 3600 دانش‌آموز پر خطر یا در معرض خطر اعتیاد شناسایی شده و به مراکز مشاوره راهنمایی شده‌اند.
از نظر تحصیلات هم بیشتر معتادان دیپلم یا زیردیپلم هستند اما 20 درصد معتادان کشور هم مدرک تحصیلی فوق‌دیپلم(کاردانی) یا بالاتر دارند.
گل بجای شیشه!
در آخرین مطالعات ستاد مبارزه با موادمخدر در خصوص نوع مصرف هم در بین معتادان بررسی‌هایی صورت گرفته است که نشان می‌دهد گرایش به موادمخدر سنتی همچنان در صدر گرایش معتادان به موادمخدر قرار دارد. بر این اساس، تریاک و مشتقات آن با 66.8 درصد اولویت معتادان برای مصرف موادمخدر است. اگرچه تا پیش از این، شیشه در رتبه دوم مصرف بین معتادان ایرانی قرار داشت، حالا شیشه رتبه سوم را به خود اختصاص داده و جای خود را به ماری‌جوآنا و مشتقات آن نظیر گل، گراس و علف داده است.
در خصوص کاهش مصرف شیشه و افزایش مصرف گل، مسئولان ستاد مبارزه با موادمخدر معتقدند که مبارزه با آشپزخانه‌های شیشه و افزایش هزینه‌های تولید این ماده مخدر، باعث کاهش گرایش به این موضوع شده است. از سال 84 که مصرف شیشه در ایران آغاز شده تا پایان مرداد ماه 96 بالغ بر 1476 آشپزخانه تولید شیشه در کشور منهدم شده و حدود 18 تن شیشه در کشور کشف شده است. البته در دو سال آخر این دوره تعداد کشفیات آشپزخانه‌های شیشه به ترتیب 224 و 195 مورد در سال‌های 94 و 95 بوده است که نشان می‌دهد، تولید شیشه در ایران دیگر صرف ندارد و برای همین هم، قاچاقچیان به سمت کاشت «گل» و قاچاق «حشیش» رفته‌اند.
بهرحال، بر اساس آخرین آمار ستاد مبارزه با موادمخدر، بیشترین مواد مخدر مصرفی در بین معتادان به ترتیب تریاک با 66.8 درصد، ماری جوانا(گل، گراس و علف) 11.9 درصد، کراک افغانی و هروئین 10.6 درصد، شیشه 8.1 درصد و سایر مخدرها نیز 2.6 درصد گزارش شده است.
آمار بالای مرگ و میر در اثر اعتیاد
آمار مرگ و میر ناشی از سوء مصرف مواد مخدر در سال 94 عددی معادل 3003 نفر بوده است که با افزایش 6.4 درصدی در سال 95 به 3190 نفر رسیده است. پزشکی قانونی اعلام کرده است که در شش ماهه نخست امسال هم حدود یک هزار و 527 نفر بر اثر سوءمصرف موادمخدر جان خود را از دست داده‌اند.
در گزارشی که پزشکی قانونی کشور در آبان امسال منتشر کرد، حاکی از این بود که در نیمه نخست امسال، هزار و ۳۳۷ نفر بر اثر سوءمصرف «مواد مخدر» و ۱۹۰ نفر بر اثر مصرف «مواد محرک» جان خود را از دست داده‌اند. بر اساس این گزارش، هزار و ۳۶۱ نفر از این افراد مرد و ۱۶۶ نفر زن بودند. سوءمصرف مواد مخدر در شش ماهه اول سال گذشته، به مرگ هزار و ۴۵۱ مرد، و ۱۵۳ زن انجامیده بود.
در خصوص تعداد معتادان متجاهر عدد دقیقی در دسترس نیست؛ مسئولان ستاد مبارزه با موادمخدر هم می‌گویند مطالعه دقیقی در این خصوص وجود ندارد، اگرچه آمارهای تخمینی حاکی از این است که 200 هزار نفر مصرف‌کننده تزریقی موادمخدر به خدمات کاهش آسیب نیاز دارند ولی مسئولان می‌گویند پیش‌بینی می‌کنند 50 هزار معتاد متجاهر در کشور وجود دارند که 12 تا 15 هزار نفر از آنها فقط در استان تهران هستند.
7516 مرکز خدمات درمان سرپایی اعتیاد دولتی و غیردولتی در کشور وجود دارد؛ در کنار اینها 241 مرکز گذری و 77 سرپناه شبانه هم برای کاهش آسیب معتادان پیش‌بینی شده است و در کنار اینها کلی مرکز غیرمجاز هم به ارائه خدمات ترک اعتیاد می‌پردازند.
اما شاید آخرین و جالب‌ترین آمار در خصوص اعتیاد، مردمی باشند که هر روز داروهای اعتیادآور استفاده می‌کنند و کم‌کم دچار اعتیاد پنهان شده‌اند؛ آمارها نشان می‌دهد حدود 14 درصد مردم بدون تجویز پزشک داروهای اعتیادآور مصرف می‌کنند. داروهایی مثل قرص‌های خواب‌آور، استامینفون کدئین و سایر داروهای مخدر و مسکن که به راحتی توسط مردم مصرف می‌شوند و برخی‌ها هم بدون اینکه خودشان بدانند، خواب و بیداری‌شان وابسته به این داروهاست./آنا
البته خیلی‌ها به این شیوه آمارگیری ستاد مبارزه با موادمخدر ایراد دارند، اما هرچه هست، این آمار می‌تواند پایه‌ای برای تصمیم‌گیری‌های بعدی در کشور باشد؛ برنامه ششم توسعه، دولت را مکلف کرده است تا در مدت 5 سال، حدود 25 درصد آمار اعتیاد را کاهش دهد و بنابراین 5 سال دیگر که آمار معتادان بررسی می‌شود باید تعداد افراد وابسته به موادمخدر به دو میلیون و 100 هزار نفر کاهش یافته باشد.
اگرچه برخی‌ها نگرانند که بعد از 5 سال، نهادهای مسئول مجبور به آمارسازی باشند اما مسئولان هم خودشان می‌دانند که درد اعتیاد با آمارسازی التیام پیدا نمی‌کند و اعتیاد چیزی نیست که بشود لابلای آمارها مخفی‌اش کرد.
اما از همه اینها که بگذریم، اکنون دو میلیون و 808 هزار نفر از جمعیت 15 تا 64 ساله کشور درگیر سوء مصرف موادمخدر هستند. آمارها می‌گوید 156 هزار تا 160 هزار نفر از اینها را خانم‌ها تشکیل می‌دهند و بقیه‌اش هم که می‌شود 95 درصد کل آمار، مربوط به آقایان است.
معتادان تحصیل کرده
بررسی‌های ستاد مبارزه با موادمخدر حاکی از این است که بیشتر معتادان، اعتیاد را در فاصله سنی 20 تا 24 سالگی شروع کرده‌اند؛ این یعنی سنینی که افراد معمولا دانشجو هستند. هرچند مطالعه دقیقی در خصوص میزان اعتیاد دانشجویان منتشر نشده، ولی آخرین بررسی‌ها در خصوص آمار اعتیاد در مورد دانشجویان که در سال 94 انجام شده نشان می‌دهد که 1.6 درصد دانشجویان وزارت بهداشت و 2.6 درصد دانشجویان وزارت علوم تجربه مصرف مواد مخدر را دارند. البته مدیران ستاد مبارزه با موادمخدر می‌گویند که آماری از شیوع اعتیاد در بین دانشجویان دانشگاه آزاد ندارد و امسال در حال مطالعه پیرامون این موضوع هستند.
مطالعه در خصوص دانش‌آموزان معتاد یا در معرض خطر اعتیاد به سادگی امکان پذیر نیست؛ هرچند برخی مراجع رسمی و غیررسمی از کاهش سن شروع به مصرف دخانیات و موادمخدر به 12 سالگی خبر داده‌اند اما ستاد مبارزه با موادمخدر در آمارهایی که اعلام کرده است، می‌گوید که تاکنون 3600 دانش‌آموز پر خطر یا در معرض خطر اعتیاد شناسایی شده و به مراکز مشاوره راهنمایی شده‌اند.
از نظر تحصیلات هم بیشتر معتادان دیپلم یا زیردیپلم هستند اما 20 درصد معتادان کشور هم مدرک تحصیلی فوق‌دیپلم(کاردانی) یا بالاتر دارند.
گل بجای شیشه!
در آخرین مطالعات ستاد مبارزه با موادمخدر در خصوص نوع مصرف هم در بین معتادان بررسی‌هایی صورت گرفته است که نشان می‌دهد گرایش به موادمخدر سنتی همچنان در صدر گرایش معتادان به موادمخدر قرار دارد. بر این اساس، تریاک و مشتقات آن با 66.8 درصد اولویت معتادان برای مصرف موادمخدر است. اگرچه تا پیش از این، شیشه در رتبه دوم مصرف بین معتادان ایرانی قرار داشت، حالا شیشه رتبه سوم را به خود اختصاص داده و جای خود را به ماری‌جوآنا و مشتقات آن نظیر گل، گراس و علف داده است.
در خصوص کاهش مصرف شیشه و افزایش مصرف گل، مسئولان ستاد مبارزه با موادمخدر معتقدند که مبارزه با آشپزخانه‌های شیشه و افزایش هزینه‌های تولید این ماده مخدر، باعث کاهش گرایش به این موضوع شده است. از سال 84 که مصرف شیشه در ایران آغاز شده تا پایان مرداد ماه 96 بالغ بر 1476 آشپزخانه تولید شیشه در کشور منهدم شده و حدود 18 تن شیشه در کشور کشف شده است. البته در دو سال آخر این دوره تعداد کشفیات آشپزخانه‌های شیشه به ترتیب 224 و 195 مورد در سال‌های 94 و 95 بوده است که نشان می‌دهد، تولید شیشه در ایران دیگر صرف ندارد و برای همین هم، قاچاقچیان به سمت کاشت «گل» و قاچاق «حشیش» رفته‌اند.
بهرحال، بر اساس آخرین آمار ستاد مبارزه با موادمخدر، بیشترین مواد مخدر مصرفی در بین معتادان به ترتیب تریاک با 66.8 درصد، ماری جوانا(گل، گراس و علف) 11.9 درصد، کراک افغانی و هروئین 10.6 درصد، شیشه 8.1 درصد و سایر مخدرها نیز 2.6 درصد گزارش شده است.
آمار بالای مرگ و میر در اثر اعتیاد
آمار مرگ و میر ناشی از سوء مصرف مواد مخدر در سال 94 عددی معادل 3003 نفر بوده است که با افزایش 6.4 درصدی در سال 95 به 3190 نفر رسیده است. پزشکی قانونی اعلام کرده است که در شش ماهه نخست امسال هم حدود یک هزار و 527 نفر بر اثر سوءمصرف موادمخدر جان خود را از دست داده‌اند.
در گزارشی که پزشکی قانونی کشور در آبان امسال منتشر کرد، حاکی از این بود که در نیمه نخست امسال، هزار و ۳۳۷ نفر بر اثر سوءمصرف «مواد مخدر» و ۱۹۰ نفر بر اثر مصرف «مواد محرک» جان خود را از دست داده‌اند. بر اساس این گزارش، هزار و ۳۶۱ نفر از این افراد مرد و ۱۶۶ نفر زن بودند. سوءمصرف مواد مخدر در شش ماهه اول سال گذشته، به مرگ هزار و ۴۵۱ مرد، و ۱۵۳ زن انجامیده بود.
در خصوص تعداد معتادان متجاهر عدد دقیقی در دسترس نیست؛ مسئولان ستاد مبارزه با موادمخدر هم می‌گویند مطالعه دقیقی در این خصوص وجود ندارد، اگرچه آمارهای تخمینی حاکی از این است که 200 هزار نفر مصرف‌کننده تزریقی موادمخدر به خدمات کاهش آسیب نیاز دارند ولی مسئولان می‌گویند پیش‌بینی می‌کنند 50 هزار معتاد متجاهر در کشور وجود دارند که 12 تا 15 هزار نفر از آنها فقط در استان تهران هستند.
7516 مرکز خدمات درمان سرپایی اعتیاد دولتی و غیردولتی در کشور وجود دارد؛ در کنار اینها 241 مرکز گذری و 77 سرپناه شبانه هم برای کاهش آسیب معتادان پیش‌بینی شده است و در کنار اینها کلی مرکز غیرمجاز هم به ارائه خدمات ترک اعتیاد می‌پردازند.
اما شاید آخرین و جالب‌ترین آمار در خصوص اعتیاد، مردمی باشند که هر روز داروهای اعتیادآور استفاده می‌کنند و کم‌کم دچار اعتیاد پنهان شده‌اند؛ آمارها نشان می‌دهد حدود 14 درصد مردم بدون تجویز پزشک داروهای اعتیادآور مصرف می‌کنند. داروهایی مثل قرص‌های خواب‌آور، استامینفون کدئین و سایر داروهای مخدر و مسکن که به راحتی توسط مردم مصرف می‌شوند و برخی‌ها هم بدون اینکه خودشان بدانند، خواب و بیداری‌شان وابسته به این داروهاست./آنا
نظرات بینندگان
عکس روز
