عاشورا درمنظر قرآن

به گزارش پایگاه خبری آوای رودکوف، عاشورا صحنه تضاد و تناقض هاست؛ چنان که نمایشی از ایثار و قدرت و عشق و محبت است. نمایشی از تقابل تمام ایمان دربرابر تمام کفر است. از آن جایی که امام حسین(ع) با اهل بیت عصمت و طهارت(ع) تجسم عینی قرآن و تمثیل آیات وحیانی هستند یافتن مصادیق آیات درعاشورا دور از انتظار نیست. هر بیان و منش و کنش اهل بیت(ع) در نهضت عاشورایی خاستگاه قرآنی دارد؛ از این رو تحلیل و تبیین آن بر پایه آیات، امری ممکن و واجب است.

برای شناخت نهضت حسینی باید به سراغ منطق قرآنی قیام رفت. در هر مجلس و مذاکره ای که درجریان نهضت عاشورا صورت گرفت آنچه خودنمایی می کند و آثارش را ظاهر می سازد بینش و نگرش توحیدی و وحیانی اهل بیت(ع) از امام حسین گرفته تا سید ساجدین(ع) تا دیگر اعضای این خاندان از خرد و کلان است که نه تنها قرآن را درکلام بلکه در منش و کنش و درسخت ترین شرایط به نمایش می گذارند.

یکی از جلوه های آن را در مسئله مصیبت جانکاه پس از شهادت و بر سر نیزه کردن سرهای شهدا و اسارت بردن اهل بیت عصمت و طهارت(ع) می بینیم. در آن دم سخت شهادت، سرور جوانان بهشت علی رغم شادی دشمن غدار و کینه جو و غم و فشار اسارت و آوارگی اهل بیت می کوشد تا نهضت را همچنان در مسیر خود نگه داشته و امواج سهمگین بیداری و تنبیه را به سوی مردمان خفته روانه سازد. در این زمان است که دشمن با توجه به روحیه به ظاهر شکست خورده اهل بیت(ع) و وضعیت اسارت می کوشد تا بزرگترین ضربات را بر بینش و منش اهل بیت و قرآن ناطق وارد سازد. جدل و گفت وگوهای مخرب می توانست این هدف را برآورده سازد.

حجت‌الاسلام رحیم همزبان، استاد حوزه و دانشگاه، در گفت‌‌و گو با آوای رودکوف، اظهار کرد: نهضت عاشورای حسینی، یکی از بزرگترین و ماندگارترین نهضت هایی است که تقابل بین حق و باطل در آن نمود عینی پیدا کرد و تمام حق و باطل، ایمان و کفر در مقابل هم صف آرایی کرده و چهره و باطن حقایق خود را نشان دادند. این نهضت، در گستره تاریخ بشر از منحصر به فردترین حوادثی است که بشر با آن روبرو بود، به طوری که از اول خلقت آدم اغلب آگاهان از انبیاء و اولیای الهی بر آن گریه کرده و نسبت به مقام شامخ پرچمدار حق اظهار ارادت کرده اند.

وی، ضمن بازگو نمودن مهم ترین عامل در قیام امام حسین(ع) افزود: مهم ترین عاملی که در طول حرکت و قیام امام حسین(ع) به تمام عوامل و ریشه های پیدایش قیام عاشورایی سایه افکنده و آنها را تحت الشعاع خود قرار داده است، مبارزه با ظلم و ستم است.

وی با استناد به آیه 279 سوره بقره خاطرنشان کرد: در این آیه می خوانیم: پس اگر ترک ربا نکردید آگاه باشید که به جنگ خدا و رسول او برخاسته اید. و اگر از این کار پشیمان گشتید اصل مال شما برای شماست ، که در این صورت به کسی ستم نکرده اید و از کسی ستم نکشیده اید.

حجت‌الاسلام همزبان، از قداست خاص امامت در مکتب الهی گغت و ادامه داد: در مکتب الهی امامت و رهبری جامعه، از قداست خاصی برخوردار است و حاکم اسلامی باید دارای ویژگیهایی باشد که او را از دیگران ممتاز کند، امامت عهد الهی است که هر کس لیاقت احراز این مقام را ندارد و این عهد الهی به ظالمان نمی رسد.

این استاد حوزه و دانشگاه، یادآور شد: کسی که در برابر امتحان و آزمون الهی قرار گیرد و از آن سربلند بیرون آید، انسان مومن و مجاهدی است که جز خدا را نمی پرستد و جز از او استعانت و یاری نمی جوید. انسانی که براین باور است که همه امور در تحت تقدیر و تدبیر الهی است، از ناملایمات و سختی ها نمی هراسد.

وی با اشاره به فرموده امام حسین(ع) افزود: سیدالشهد(ع) می فرمایند: چرا علما و دانشمندان یهود و نصاری آنها را از سخنان گناه آلود و خوردن مال حرام نهی نمی کنند.

حجت‌الاسلام همزبان حادثه کربلا را آزمون و امتحان دانست و تاکید کرد: بروز و ظهور حادثه کربلا برای هر دو جبهه حق و باطل عرصه آزمون و امتحان مهمی بود و در این واقعه عظیم به همان اندازه که خاندان وی به نیکی از این مصیبت و آزمون بزرگ سربلند و سرافراز بیرون آمدند و با صبر خود دشمن را به زانو درآوردند، جبهه باطل از جمله خاندان بنی امیه و دوستداران و طرفداران آنها و نیز مردم کوفه و کسانی که ادعای دوستی و پیروی از خاندان اهل بیت را می کردند دراین آزمون سرافکنده و رسوا شدند و درپیشگاه خداوند نمره منفی را از آن خود کردند.

مهری بسناس، عضو هیات علمی دانشگاه تبریز، در گفت‌‌وگو با آوای ودکوف، اظهار کرد: ذکر و یاد خدا در کربلا و امر به معروف و نهی از منکر نمادی از قرآن در واقعه عاشورا تلقی می شوند.

وی، ضمن بازگو نمودن تاثیر شگرف قرآن در پیشبرد تعالیم دینی افزود: تأمل در نهضت عاشورا و بازشناسی آن، تنها بازگویی داستان مکرر جنگ و حماسه نیست، بلکه بخشی از فرهنگ و الگوی ماندگار اسلامی است که نقش حیاتی و تأثیر شگرف آن در پیشبرد تعالیم دینی، انکار ناشدنی است.

بسناس با استناد به آیه 205 سوره اعراف خاطرنشان کرد: در این آیه می خوانیم: و پروردگارت را در دل خود بامدادان و شامگاهان از روی فروتنی و زاری و بیم و ترس به صدایی آرام و آهسته یاد کن و نسبت به ذکر خدا از بی خبران مباش.

این استاد دانشگاه، ادامه داد: هر چند ذکر خدا در هر حال و به مقدار، مطلوب است، ضرورت تمسک به این موهبت الهی در برخی عرصه ها مانند هنگامه رویارویی با لشکر کفر و تباهی، و زمان نبرد با دشمن، افزایش می یابد؛ زیرا در این عرصه هاست که دشواریها و تلخیها بی پرده و نمایان رخ می نماید و آرامش دل را بر هم می زند و آن را به میدان هجوم افکار و اندیشه های نه چندان خویشایند، بدل می سازد.

وی، یادآور شد: پیوند رفتار حاضران در اردوگاه حسینی با قرآن، زوایه دیگری از بعد قرآنی حماسه عاشورا را رقم می زند.

بسناس، از رفتار اردوگاه حسینی و تاثیر آن در معارف قرآن گفت و افزود: معارف قرآن، سرچشمه اصلی رفتار اردوگاه حسینی به ویژه امام حسین(ع)را نشان می دهد و در پرتو آشنایی با این زاویه از بعد قرآنی کربلا می توان تا حد زیادی، تحلیل کامل و درستی از رفتار امام حسین(ع) و یارانش را به دست داد. همچنان که از رهگذر آشنایی با این بعد، آگاهی از تفسیر آیات مرتبط با این حماسه، آسان می شود؛ تفسیری که تنها به شرح و تبیین واژگانی آیات نپرداخته است، بلکه تجسم روشن و واضحی از آیات را پدیدار می سازد.

این استاد حوزه دانشگاه، کربلا را سروش دلنشین کلام الهی دانست و تاکید کرد: کربلا تنها، عرصه خروش حماسی دلیر مردان عاشورایی و تراژدی غم انگیز انسانی نیست، بلکه سروش رسا و دلنشین کلام الهی نیز در آن طنین انداخته و آشکارا تجلی نموده است؛ فهم درست و بازگویی تمام حقیقت این واقعه نیازمند بازتاب این عنصر اساسی است.