ردیابی عناصر عاشورا در یک عکس

پایگاه خبری آوای رودکوف-روزنامه همدلی نوشت: «جوانی با محاسن سیاه و چهره‌ای آرام به سوی قربانگاه می‌رود، دژخیم نیز در حالی که تلاش دارد خنجرش به خوبی دیده شود، با چهره‌ای که ردی از خون نیز برآن دیده می‌شود و چشم‌هایی که اضطراب از آن فوران می‌کند، به عکاس خیره شده است. در پس زمینه تصویر نیز دودی از یک آتش‌سوزی به هوا برخاسته است، و یک خیمه. همه عناصری که در صحرای کربلا و ظهر عاشورای دهم محرم سال 63 هجری می‌توان یافت.» این ماجرای عکسی است که نظام اطلاع‌رسانی گروه تکفیری داعش از لحظات منتهی به شهادت جوان ایرانی مدافع حرم«محسن حججی» منتشر کرد و به سرعت در فضای رسانه‌ای و مجازی فراگیر شد.

محسن حججی‌زاده 1371 در شهر نجف‌آباد است که مرداد ۱۳۹۶ و در عملیات علیه نیروهای داعش به اسارت این گروه تکفیری درآمد. چندی پیش خبرگزاری اسپوتینگ‌نیوز به نقل از رسانه‌های وابسته به داعش خبر اسارت وی را اعلام کرد. گروه داعش پس از انتشار فیلمی اعلام کرد که وی را به قتل رسانده است. برطبق خبر رسانه‌ها تاریخ شهادت محسن حججی۱۸مرداد در مرز سوریه و عراق بوده است.

پس از انتشار این تصویر و مظلومیت مستتر در آن، فضای مجازی از دلنوشته‌ها و واکنش‌های مردم عادی، هنرمندان، مشاهیر و مسئولان سیاسی و اجرایی کشور پر شد و آن را به یکی از پربازدیدترین تصاویر این روزها در فضای مجازی تبدیل کرد.

در میان سیاسیون مسئولان رده بالای کشور با بازنشر عکس واکنش خود را نیز منتشر کردند.

از ظریف تا سردار سلیمانی

اینستاگرام منتسب به رهبر انقلاب با انتشار تصویری از شهید محسن حججی که به اسارت گروه ترویستی داعش در آمد و به دست آنها به شهادت رسید، نسبت به شهادت این جوان مدافع حرم واکنش نشان داد. محمدجواد ظریف؛وزیر امور خارجه کشورمان نیز در صفحه اینستاگرام خود با انتشار شعر مشهور مولوی درباره شهدا،یاد محسن حججی را گرامی داشت. در این پست آمده است:«کجایید ای شهیدان خدایی/بلاجویان دشت کربلایی/کجایید ای سبک روحان عاشق/پرنده‌تر ز مرغان هوایی...» ظریف در ادامه نوشت:«درود خدا بر نخل‌های بی سر سرزمین شهامت و استقامت که عاشقانه و مظلومانه در راه عزت و شرف ایران و اسلام جان عزیز خود را تقدیم کردند. سلام بر شهید عاشق محسن حججی و همه شهیدان مدافع حریم اهل بیت علیهم‌السلام که خود را فدای امنیت و آرامش مسلمانان مظلوم و مبارزه با جنایت و شقاوت تروریست‌های تکفیری و حامیانشان کردند.»

سردار سرلشکر حاج قاسم سلیمانی نیز در پیامی شهادت محسن حججی رزمنده مدافع حرم اهل بیت(ع) را تسلیت گفت. درپیام سردار سرلشکر سلیمانی آمده است:«پس از شکست‌های پی‌درپی گروه‌های تکفیری ــ وهابی وابسته به استکبار جهانی در برابر رزمندگان اسلام در جبهه‌های مختلف، گروه تروریستی داعش مرتکب جنایتی فجیع و غیرانسانی شد که در هیچ قاعده و قانون اسلامی و حتی انسانی نمی‌گنجد. مردم دلاور و امت حزب‌الله خصوصاً خانواده شهید محسن حججی مطمئن باشند که فرزندان دلیر شما انتقام این اقدام ددمنشانه را با تصمیمی قاطعانه که همانا ریشه‌کن کردن شجره خبیثه وهابیت و تروریسم از جهان اسلام است خواهند گرفت.»

سلیمانی ادامه داد:«به حلقوم بریده این شهید عزیز راه اباعبدالله(ع) سوگند یاد می‌کنیم که از تعقیب این شجره ملعونه و نابودی این غده خطرناک برآمده در پیکر جهان اسلام تا آخرین نفرشان از پای نخواهیم نشست. ما از ابتدا مصمم و به‌دور از تردید در این راه گام برداشتیم، اما ارتکاب این جنایت‌ها عزم و اراده ما را جزم‌تر و جدی‌تر نمود تا جای جای اراضی اسلامی را از وجود بی‌وجود پلیدشان تطهیر نماییم.»

محمد نهاوندیان؛ رئیس دفتر رئیس جمهور نیز در صفحه توییتر خود با انتشار تصویر محسن حججی، نوشت:«چه غوغایی است در این عکس! این چشم چه می‌بیند؟ این نگاه چه می‌گوید؟ این صلابت و آرامش از کجاست که خنجر آخته قساوت و خون‌خواری را این‌چنین به خفت و خواری کشانده است؟ این تصویر، گواه صادق شکست آنهایی است که با صرف میلیاردها دلار کوشیدند چهره خشن و خونریزی از اسلام به جهانیان ارائه کنند.» نهاوندیان در ادامه نوشت:«اینک، این تصویر، مهر بطلان این دروغ بزرگ است: باز هابیل و قابیل؛ باز یحیی و کاهنان، باز صعصعه و خوارج، باز حر و شمر و باز اسلام، ایستادگی و عقل و عدل.»

اسحاق جهانگیری، علی لاریجانی و محسن رضایی و برخی دیگر از مسئولان کشور نیز با انتشار پیام‌هایی به شهادت محسن حججی واکنش نشان دادند.

تداعی‌گر روز دهم محرم

همه عناصر موجود در این تصویر به خوبی تداعی‌گر ظهر عاشوراست. جوانی معصوم به سوی قربانگاه می‌رود، قاتلی خنجر به کف، اسیر دست بسته را به سوی قربانگاه می‌برد. در پشت سر خیمه‌ای سفید دیده می‌شود و دودی که به آسمان می‌رود. همین عناصر است که بسیاری از کاربران را متوجه صحرای کربلا می‌کند.

یک عکاس نوشت:«نگاه عکاسانه هم بد دردی است. آن وقت که غروب عاشورا و شام غریبان و خیمه‌های آتش گرفته و کاروان اسرا در عکس جدیدی می‌بینی...»

یک نفر نیز نوشت:«شمرها همه شبیه هم‌اند! یکی را ببینی انگار همه را دیدی! یک جوری صورت‌شان را پوشانده‌اند که انگاری چیزی کریه را پنهان کنند، با خنجری که یک لبه دارد! بعضی وقت‌ها غریب که گیر می‌آورند سر را از پشت می‌برند! خدا کند وقت رفتن به جبهه کسی که پشت سرش قرآن خوانده گلوی محسن را نبوسیده باشد!»

کسی ادامه می‌دهد:«عکس خوبی است! عکاس زاویه خوبی انتخاب کرده و سوژه‌ها دارند نقش خودشان را بازی می‌کنند! اصلن انگار حواس‌شان به دوربین نیست. محسن که دارد الا بذکرالله می‌خواند و گاهی سلام زیارت عاشورا زمزمه می‌کند. اصلا روی لبش انگار «واو» است. احتمالا «و علی الارواح التی حلت به فنائک» می‌خواند! یا نه، و «علی علی بن‌الحسین» است! فرقی هم نمی‌کند! شاید اصلا می‌خواهد لب‌های خشک‌اش را زبان بزند. پشت سری اما ژست مفت‌برهای آخر وقت به خود گرفته! آن‌ها که یک نفر را ده نفری دوره می‌کنند. خیمه‌ها هم که می‌سوزند! انگار دارد غروب فرشچیان گریه می‌کند.»

یک کاربر نیز نوشت:«قصه وقتی به سر می‌رسد، تازه آدم چشمش به خنجر شمر خیره می‌شود.»

خانمی نیز در این فضا نوشت:«مادرم می‌گوید از کودکی شمر در خیالاتش همین شکلی بوده. همین‌قدر سرخ همین‌قدر بدمنظر با همان خنجر توی دست... من اما از صبح که این عکس و عکس سر از تن جدای شهید را دیده‌ام، دیگر خودم نشده‌ام. ویرانم و به مادری فکر می‌کنم جلاد پسرش را شب‌ها خواب می‌بیند... من سینه سوخته‌های زیادی دیده‌ام. حالا این شمر هزاره سوم لعنتی علی‌اکبر زمانه مرا می‌برد که سر ببرد و به علی‌اکبر زمانه‌ام فکر می‌کنم که حتما ذکر می‌گفته و به مولایش اقتدا کرده.»

واکنش گسترده هنرمندان

هنرمندان سینما، تئاتر و تلویزیون نیز در این زمینه واکنش‌های متعددی از خود نشان دادند. رامید جوان، مجری برنامه خندوانه با انتشار عکس شهید حججی نوشت:«محسن جان... اضطراب چشمان قاتل، وآرامش نگاه تو، مرز روشن حق و باطل است. شهادتت مبارک.» واکنش بهاره کیان افشار هنرمند سینما در این باره نوشت:«سلام هموطن!ببخشید می‌خواستم بگم شما‌رو می‌شناسم، چهره‌ات برایم آشناست، آهان یادم اومد به شما «مرد» می‌گن. همون که شریف و شجاعه و دل‌اش به وسعت بیکران دریاست. از هموطن بودن باهاتون خیلى حس غرور دارم.» لیلا بلوکان هنرپیشه سینما نیز نوشت:« دو هزار بار این عکس رو دیدم و غصه خوردم. فقط امیدوارم خدا از رو زمین نابودتون کنه داعشی‌ها. تسلیت به خانواده این شهید گرانقدر و صبر بی‌نهایت.» باران کوثری نیز با انتشار تصویری از این شهید به توضیح درباره واژه شجاعت پرداخت. بهنوش بختیاری بازیگر سینما و تلویزیون نیز نسبت به این حادثه نشان داد. او عکسی به همراه یک دلنوشته در صفحه اینستاگرام خود به اشتراک گذاشت و نوشت:«شهید محسن حججی که در سوریه اسیر داعش شد و سر از تنش جدا کردن.....قهرمان زندگی من این شهید است......والله به خدا سوپر استارو خواننده.... هیچوقت نباید قهرمان من وتو باشد.......چه تفاوتی‌ست میون‌ما و امثال آقا محسن نجیب و وفادار و فداکار ما.......چه دردی از این سنگین‌تر که هموطنت این‌طوری....انقدر ناجوانمردانه بره....»

واکنش‌ها فراتر از مرز

واکنش به این عکس به فراتر از مرزها نیز کشیده شد، یکی از مجری‌های شبکه المنار نیز به شهادت شهید محسن حججی توسط داعش واکنش نشان داد. به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) «منار صباغ» مجری شبکه المنار در حساب شخصی خود در شبکه اجتماعی توئیتر به شهادت یکی از رزمندگان ایرانی مدافع حرم به نام «محسن حججی» و انتشار تصاویر مربوط به اسارت او واکنش نشان داد.این مجری شبکه المنار نوشت:«همیشه سعی می‌کردم عاشورا و ماجرای حسین شهید و شمر لعین را تخیل کنم. امروز دیدم و دیگر تخیل نخواهم کرد.گروه تروریستی داعش چند روز پیش محسن حججی از پاسداران لشکر هشت نجف را طی عملیاتی در نزدیک مرزهای مشترک عراق و سوریه به اسارت گرفت. تروریست‌های داعشی این رزمنده را پس از اسارت به طرز فجیعانه‌ای به شهادت رساندند.»


یاسوج