سازمان هواپیمایی منتشر کرد:
آخرین مکالمه خلبان هواپیما، در ساعت ۰۹:۳۰ دقیقه به ثبت رسیده و پس از آن تماس،پرواز ۳۷۰۴پاسخی به مکالمات کنترلر فرودگاه یاسوج نداده است.
به گزارش پایگاه خبری آوای رودکوف ؛سازمان هواپیمایی کشوری گزارش مقدماتی سانحه هوایی تهران - یاسوج هواپیمایی آسمان را منتشر کرد:
فرودگاه یاسوج در دسته بندی فرودگاه های G بوده و سرویس ارایه شده مطابق با مفاد انکس ۱۱ کنوانسیون شیکاگو از نوع Flight Information Service می‌باشد.
چکیده مدیریتی:
پرواز شماره ۳۷۰۴ هواپیمائی آسمان در تاریخ ۹۶/۱۱/۲۹ با تعداد ۶ نفر خدمه پروازی (خلبان، کمک خلبان، ۲ نفر مهماندار و ۲ نفر نیروی امنیت پرواز) و ۶۰ نفر مسافر(۵۹ نفر بزرگسال و یک کودک) برابر برنامه پروازی از فرودگاه مهرآباد تهران در ساعت ۰۸:۰۵ به پرواز درآمد و پس از گذشت حدود یک ساعت و ۲۵ دقیقه از آغاز پرواز، مکالمه مابین خلبان هواپیما و برج مراقبت فرودگاه یاسوج قطع گردید و هواپیما در حوالی ۹ مایلی شمال فرودگاه یاسوج دچار سانحه شد.
بر اساس نقشه‌های عملیاتی کمترین ارتفاع مجاز در مسیر پروازی W۱۴۴ که هواپیما در آن مسیر قرار داشته‌است ۱۷۰۰۰ پا بوده‌است. چنانچه هواپیما دچار وضعیت اضطراری گردد، ارتفاع ۱۵۵۰۰ پا به عنوان حداقل ارتفاع مجازی که هواپیما می‌توانسته در شمال فرودگاه کاهش ارتفاع داشته باشد.
طی سه سال اخیر در فرودگاه یاسوج سرمایه‌گذاری زیادی صورت‌گرفته و علاوه بر تطویل باند پروازی و جمع‌آوری موانع متعدد در اطراف آن، دارای دستگاه کمک ناوبری NDB عملیاتی بوده و دستگاه کمک ناوبری DVOR/DME نیز در فرودگاه نصب گردیده و اقدامات لازم برای بهرهبرداری از آن برابر با مقررات ایکائو انجام شده است.
مطابق دستورالعمل‌های شرایط اضطراری، همزمان با اطلاع رسانی به کلیه مراجع و مبادی ذیربط، کمیته تجسس و نجات در مرکز کنترل فضای کشور و مرکز مدیریت بحران در سازمان هواپیمایی کشوری، ستاد مدیریت بحران در استان‌های تهران- فارس- اصفهان و کهگیلویه و بویراحمد تشکیل شد و تیم هماهنگی تجسس و نجات به منطقه عازم گردید. همزمان، هماهنگی‌های لازم به منظور اعزام ارگان‌های کشوری و لشگری مورد لزوم به منطقه، اعزام هواپیمای شناسایی، بالگرد و پهپاد بمنظور تصویر برداری و جستجوی نقطه‌ای منطقه عملیاتی سانحه و تشکیل تیم تخصصی ویژه بمنظور بررسی و پایش اطلاعات ماهواره‌ای و تصاویر منطقه از دیگر اقدامات در این مرحله بود.
گام مهم بعدی، تعیین نقاط احتمالی سقوط هواپیما بود که با تشکیل جلسه RCC و مدیریت بحران هوایی و مصاحبه با شاهدان عینی، افراد محلی آشنا به ارتفاعات منطقه و نیروهای انتظامی محل و تکنیک‌های فنی و تخصصی، سه موقعیت تقریبی محل برخورد هواپیما در ساعت ۰۵:۳۰ دقیقه بامداد دوشنبه مشخص و اعلام شد. بالگردهای موجود در محل بر اساس موقعیت‌های سه گانه پیش‌بینی شده به جستجو در محل پرداختند.
نقطه نهایی در ساعت ۱۹:۰۰ روز دوشنبه با استفاده از تصاویر دریافت شده از پهپادها، گرافهای مخابراتی ایرانسل و استماع رویه های پروازی خلبان و تقلیل سه موقعیت به یک موقعیت، تعیین (پلات) شد و نقشه‌های مربوط به موقعیت نهایی چاپ و خلبانان وسائل پرنده در خصوص نقطه نهایی تخمین زده شده توجیه شدند.
دو فروند هواپیمای نیروی هوایی با قابلیت مانور در ارتفاع پایین و تصویربرداری به پرواز درآمدند و در نهایت در حدود ساعت ۱۰ صبح محل سقوط هواپیما شناسایی و تائید شده و عملیات هلی‌برن نیروهای تخصصی امداد و نجات و تکاوران ارتش در ساعت ۱۴:۰۰ روز سه شنبه پس از توجیه ایشان در خصوص نحوه جمع‌آوری اجساد و در اختیار قرار دادن تصاویر جعبه سیاه توسط کارشناسان سازمان هواپیمایی کشور به محل سانحه آغاز گردید. هم اکنون کارشناسان کارخانه سازنده هواپیما و کمیته بررسی سوانح فرانسه (BEA) نیز در ایران حضور داشته و به گروه بررسی سانحه ملحق شده‌اند.
لازم به ذکر است شرکت هواپیمایی آسمان که متعلق به صندوق بازنشستگی کشوری می‌باشد، وسیله پرنده، مراکز تعمیراتی شرکت و خلبانان و عوامل فنی در زمان وقوع سانحه دارای گواهینامه‌های لازم از سازمان هواپیمایی کشوری بوده‌اند. همچنین، مطابق بررسی‌های اولیه، آغاز پرواز از فرودگاه مهرآباد با توجه به وضعیت هوای گزارش شده مجاز بوده و ارزیابی وضعیت جوی نقطه‌ای در محل سانحه منوط به بررسی دستگاه‌های ضبط اطلاعات و مکالمات پرواز است.
اطلاعات پرواز:
شرکت هواپیمایی: شرکت خدمات هوائی کشور(آسمان)
شماره پرواز: ۳۷۰۴
مسیر پرواز: تهران – یاسوج
مدل هواپیما: ATR۷۲-۲۱۲
علامت ثبت هواپیما: EP-ATS
ساعت برنامه ای پرواز: ۰۷:۵۵
ساعت واقعی پرواز: ۰۸:۰۵ محلی
مقدمه:
پرواز شماره ۳۷۰۴ هواپیمائی آسمان در تاریخ ۲۹/۱۱/۹۶ با تعداد ۶ نفر خدمه پروازی (خلبان، کمک خلبان، ۲ مهماندار و ۲ امنیت پرواز) و ۶۰ نفر مسافر(۵۹ نفر بزرگسال و یک کودک) برابر برنامه پروازی از فرودگاه مهرآباد تهران در ساعت۰۸:۰۵ به پرواز درآمد و پس از گذشت حدود یک ساعت و ۲۵ دقیقه از آغاز پرواز، مکالمه مابین خلبان هواپیما و برج مراقبت فرودگاه یاسوج قطع گردید و در حوالی ۹ مایلی شمال فرودگاه یاسوج هواپیما دچار سانحه شد.
آخرین مکالمه خلبان هواپیما، روی فرکانس رادیویی در ساعت ۰۹:۳۰ دقیقه به ثبت رسیده و پس از آن تماس، پرواز ۳۷۰۴پاسخی به مکالمات کنترلر فرودگاه یاسوج نداده است و این شروع مرحله اعلام وضعیت عدم قطعیت درخصوص سلامتی پرواز می باشد و از طریق کنترلر فرودگاه یاسوج چارت اطلاع رسانی وضعیت عدم قطعیت فعال می‌گردد.
اقدامات تجسس و نجات:
در اجرای دستورالعمل و مقررات سوانح هوایی، پس از عدم امکان برقراری تماس با پرواز شماره ۳۷۰۴، بلافاصله کمیته تجسس و نجات در مرکز کنترل فضای کشور تشکیل و اطلاع‌رسانی‌های لازم به مسئولین ذیربط انجام گردید.
دفتر بررسی سوانح و حوادث سازمان هواپیمایی کشوری بعنوان واحد معین، به کمیته بحران وزارت راه و شهرسازی وکمیته شریان‌های حیاتی و بحران کشور، اطلاع‌رسانی لازم را انجام داد.
بطور همزمان مدیریت بحران در استان‌های تهران- فارس- اصفهان و کهگیلویه و بویراحمد تشکیل گردید.
مطابق با شرح وظایف و رویه و مقررات، سازمان هواپیمایی کشوری و منطبق با موضوع پیوست ۱۲ کنوانسیون شیکاگو، به محض دریافت خبر مفقود شدن پرواز شماره ۳۷۰۴ شرکت هواپیمایی آسمان اقدامات لازم بمنظور تشکیل «کمیته جستجو و نجات» و آغاز عملیات «مرکز مدیریت بحران» در سازمان هواپیمایی کشوری انجام گردید.
در ابتدا با دو فروند بالگرد اعزامی از استان‌های فارس و لرستان عملیات جستجو آغازگردید؛ لیکن بدلیل پوشش پایین ابر و پدیده‌های جوی منطقه، شناسایی محل سقوط هواپیما میسر نگردید و بالگردهای اعزامی به فرودگاه یاسوج بازگشتند.
همزمان هماهنگی‌های لازم بمنظور اعزام ارگان‌های کشوری و لشگری مورد لزوم به منطقه انجام گرفت و از کلیه ظرفیت های کشور برای کشف محل سقوط استفاده گردید.
با اعلام خلبان یکی از پروازهای عبوری مبنی بر دریافت سیگنال (Emergency Locator Transmitter) ELT در موقعیت جنوب شرق یاسوج، مرکز کنترل فضای کشور ضمن هماهنگی با سایر پروازهای عبوری آن منطقه، موضوع مورد پایش قرار گرفت، لکن این اقدام موفقیت آمیز نبود.
از طرفی درخواست‌هایی به ماهواره COSPAS SARSAT فرانسه، ارائه‌دهنده سرویس «مکان‌یاب ماهواره‌ای دریافت سیگنال‌های ELT » انجام پذیرفت، امّا علی رغم پیگیری‌ها پاسخی دریافت نشد.
باهماهنگی وزارت امور خارجه، از وزارت حوادث غیرمترقبه فدراسیون روسیه درخواست اطلاعات محل احتمالی سقوط مبتنی بر اطلاعات ماهواره‌ای گردید اما اطلاعات ارسالی کمکی به یافتن دقیق محل سانحه ننمود.
یک تیم تخصصی متشکل از خلبان،کنترلر مراقبت پرواز، کارشناس هواشناسی و کارشناس زمین شناسی با استفاده از تصاویر راداری منطقه و مسیرهای پروازی، موقعیت احتمالی سقوط را مشخص نمودند و براین اساس محدوده محل سایت بروز سانحه بطور تقریبی مشخص گردید.
اعزام تیم‌های تجسس اعم از بالگرد و پهپاد انجام پذیرفت؛ لکن بدلیل پوشش پایین ابر و بدی شرایط جوی در مورخه ۳۰/۱۱/۹۶ عملیات تجسس ناموفق بود.
در عصر همان روز تیم‌های تجسس پروازی از عملیات نیروی هوایی سپاه پاسداران و «شرکت هلیکوپتری یاس» به منطقه اعزام گردیدند و تیم بررسی سانحه با اعلام مسیر و اطلاعات پرواز هواپیما، محدوده تجسس را برای این گروه مشخص نمود، لکن به لحاظ تاریکی هوا و شرایط نامناسب جوی تیم‌های تجسس مجبور به بازگشت شدند.
در روز سه شنبه مورخه ۰۱/۱۲/۹۶ با هماهنگی با نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ۲ فروند هواپیمای نظامی F۱۴ و RF۴ بر فراز منطقه پرواز نمودند و با دوربین‌های شناسایی کل منطقه را عکس برداری نمودند که موقعیت دقیق لاشه هواپیما و محل برخورد را مشخص نمایند؛ همزمان با عملیات جت‌های نیروی هوایی در حدود ساعت ۱۰ صبح محل وقوع سانحه توسط یک فروند بالگرد MIL۱۷۱ «شرکت هلیکوپتری یاس» به صورت بصری شناسایی شد و این موضوع درعکس‌های گرفته شده توسط جت‌های نیروی هوایی از منطقه نیز تأیید شد.
جزئیات اقدامات انجام شده:
پس از اطلاع سازمان هواپیمایی کشوری از فقدان پرواز شماره ۳۷۰۴ هواپیمایی آسمان، اطلاع رسانی‌های لازم به بخش‌های ذیربط انجام و بمنظور تشکیل جلسه مدیریت بحران در محل سازمان هواپیمایی کشوری اقدامات لازم انجام پذیرفت که متعاقب این اقدام، مقام عالی وزارت راه وشهرسازی نیز در آن نشست حضور یافتند و از نزدیک در جریان مراتب امر قرار گرفتند؛ براساس تصمیمات این جلسه اقدامات ذیل مقرر گردیدند:
اعزام یک تیم ۲۲ نفره متشکل از متخصصان سازمان هواپیمایی کشوری و شرکت فرودگاههای کشور به همراه نمایندگان هواپیمایی آسمان به منطقه ( از طریق فرودگاه اصفهان)
تشکیل جلسه RCC و مدیریت بحران هوایی در بخشداری روستای بیده مجاور منطقه سانحه
انجام ۲۳ سورتی پرواز بالگرد و امکان سنجی نفوذ به ارتفاعات و بررسی شرایط جوی منطقه و ۴ سورتی پرواز جهت هلی‌برن نیروها پس از شناسایی محل سانحه
اعزام پهپادهای سپاه از کاشان در روز دوشنبه ۳۰/۱۱/۹۶
ردیابی سیگنال موبایل مسافران و تعیین محل احتمالی سقوط
تعیین (پلات) نقطه P۷ در روز سه شنبه و اعزام ۷ فروند بالگرد (۲ فروند امداد، ۲ فروند سپاه، ۳ فروند هوانیروز)، ۱ فروند پهپاد از بوشهر و ۱ فروند هواپیمای F۱۴ از اصفهان و یک فروند هواپیمای RF۴ از همدان
صبح سه شنبه اول اسفندماه ۹۶ ابتدا هواپیمای F۱۴ از منطقه عکسبرداری بعمل آورد و همزمان بالگرد سپاه به نقطهP۷ پرواز نمود و سپس هواپیمای RF۴ نیز شروع به عکسبرداری از منطقه نمود.
در حدود ساعت ۱۰ صبح روز سه شنبه بالگرد شرکت هلیکوپتری یاس لاشه هواپیما را در اطراف نقطه P۷ پیدا نمود.
یک تیم برای تایید لاشه متشکل از متخصصان سازمان، شرکت هواپیمایی آسمان و فرمانده تکاوران ارتش به نقطه پرواز کردند و محل سقوط هواپیما مورد تأیید قرار گرفت.
تشکیل تیم بررسی سانحه:
پس از اطلاع از وقوع سانحه، بر اساس آئین‌نامه بررسی سوانح و حوادث غیر نظامی مصوبه هیئت محترم دولت، مسئول بررسی سانحه تعیین و با صلاحدید مشارالیه ۱۱ گروه تخصصی تشکیل گردید.
تیم بررسی سانحه سازمان، بلافاصله به محل سانحه اعزام گردیدند تا اقدامات اولیه در جهت هماهنگی عملیات تجسس و امور بررسی سانحه هواپیما و حفظ اسناد وشواهد آن خصوصاّFDR و CVR انجام پذیرد.
بر اساس انکس ۱۳ ایکائو، اطلاعیه اولیه سانحه(Notification) به ایکائو و کشور فرانسه بعنوان کشور سازنده هواپیما و کانادا به عنوان کشور سازنده موتور ارسال گردید.
در این ارتباط گروهی از کشور فرانسه به ایران اعزام شدند و نماینده کشور کانادا اعلام نمودند، در صورتی‌که سانحه در ارتباط با مشکل موتور باشد کانادا نیز آمادگی جهت حضور در تیم بررسی سانحه را دارد.
اطلاعات بهره بردار هواپیما:
الف) شرکت هواپیمایی آسمان وابسته به صندوق بازنشستگی کشوری می‌باشد .
ب) شرکت آسمان دارای مجوز بهره برداری معتبر از سازمان هواپیمایی کشوری (AOC ) (تاریخ ۱۱/۱۱/۹۶ الی ۱۱/۱۱/۹۷) می‌باشد.
ج) این شرکت دارای مجوزهای معتبر لازم درخصوص مدیریت صلاحیت پروازی و تعمیرات ناوگان از سازمان می‌باشد.
د) شرکت آسمان پروازهای خود را با ناوگان بوئینگ B۷۲۷,B۷۳۷، ایرباس A۳۲۰,A۳۴۰، فوکر F۱۰۰ و ATR۷۲ انجام می‌دهد.
و) مرکز تعمیرات سنگین ناوگان هوایی این شرکت در فرودگاههای تهران، مشهد و شیراز می‌باشد.
ز) برای نگهداری و تعمیرات هواپیمای ATR از آشیانه شرکت در فرودگاه شیراز استفاده می‌گردد.
اطلاعات هواپیما:
نوع هواپیما: توربو پراپ ATR ۷۲-۲۱۲ بشماره سریال ۳۹۱ و سال ساخت ۱۹۹۳ بعلامت ثبت EP-ATS
هواپیمای مزبور از تاریخ ۱۳/۱۱/۱۳۸۹ (مطابق۲/۲/۲۰۱۱) با درخواست شرکت از فعالیت پروازی منفک و برای تعویض دو موتور، ملخ و انجام بازرسی های OUT OF PHASE تحت تعمیرات سنگین قرار گرفت و متعاقب دو مرحله پرواز آزمایشی در تاریخ ۰۷/۰۸/۱۳۹۶ (مطابق ۲۹/۱۰/۲۰۱۷) به فعالیت پروازی شرکت بازگشته است.
هواپیمای یاد شده، از تاریخ فعالیت پروازی مجدد، در مجموع ۷۰۰ ساعت پرواز را در کارنامه فعالیت خود دارا می‌باشد و کلیه مجوزهای لازم برای این هواپیمای به شرح زیر اخذ و دارای اعتبار لازم بوده اند:
گواهینامه ثبت اولیه هواپیما (C.of.R): تاریخ صدور ۱۹/۰۹/۱۳۷۲ (مطابق۱۰/۱۲/۱۹۹۳)
گواهینامه صلاحیت پروازی (C.of.A ) تا تاریخ۹/۸/۹۷ (مطابق ۳۱/۱۰/۲۰۱۸) معتبر بود.
گواهینامه بازنگری صلاحیت پروازهواپیما (ARC ) تا تاریخ۹/۸/۹۷ (مطابق ۳۱/۱۰/۲۰۱۸) معتبر بود.
اعتبارگواهی نامه رادیویی هواپیما(ARSL) تا تاریخ۹/۸/۹۷ (مطابق ۳۱/۱۰/۲۰۱۸) بود.
گواهینامه صدا (NOISE ) هواپیما تا تاریخ۹/۸/۹۷ (مطابق ۳۱/۱۰/۲۰۱۸) معتبربود.
پوشش بیمه نامه هواپیما ( شخص ثالت و خدمه پروازی و بدنه) با شرکت بیمه ایران بوده و تا تاریخ ۳۰/۱۰/۹۷ معتبر می‌باشد.
هواپیما متعاقب دریافت مجوزهای لازم از دفتر مهندسی صلاحیت پروازی از تاریخ ۲۵ اکتبر ۲۰۱۷ در ناوگان پروازی شرکت قرار گرفته و با ۷۰۰ ساعت و ۷۳۲ سیکل پرواز داشته است.
این هواپیما حداقل ۵۰ مورد پرواز به فرودگاه یاسوج داشته است .
اطلاعات موتور و ملخ هواپیما:
هواپیما به دو دستگاه موتور از نوع توربو پراپ (ملخ دار ) از نوع PW۱۲۶ ساخت کشور کانادا مجهز و متعاقب انجام تعمیرات مشروحه ذیل بر روی هواپیما نصب گردیده‌اند .
موتورهای هواپیما با شماره سریال: PCE-۱۲۷.۴۹ , PCE -۱۲۷.۴۲ با سال ساخت ۱۹۹۳ (مجهز به ملخ بشماره سریال (FR۹۳۰۷۱۷۸ , FR-۹۳۰۹۱۱ بترتیب بر روی موتور های چپ و راست نصب شده بودند و در تاریخ‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ در مراکز تعمیراتی فرانسوی (Vector , GKN Aerospace) مورد بازدید قرار گرفته بودند.
موتور شماره یک در تعمیرات مورد بازرسی قسمت گرم HSI قرار گرفته و قطعات تاریخ دار آن تعویض گردیده بودند .
موتور شماره دو تحت تعمیرات اساسی قرار گرفته و مورد تست نیز قرار گرفته بود.
اطلاعات خلبانان پرواز:
خلبان حجت اله فولاد، ۶۲ ساله با سابقه پروازی ۱۷۴۰۰ ساعت پرواز و بیش از ۱۵۰۰۰ ساعت پرواز با هواپیمای ATR می‌باشد. ایشان معلم خلبان شرکت آسمان و سازمان بودند. ضمنا ایشان در سه ماه گذشته با این هواپیما دو پرواز به فرودگاه یاسوج داشتند.
کمک خلبان کاوه خلیلی، ۳۶ ساله با سابقه پروازی حدود ۱۸۴۶ ساعت پرواز و ۹۶ ساعت پرواز با هواپیمای ATR می باشد.
اطلاعات تکمیلی و نحوه پرواز، آموزش هردو خلبان منوط به ادامه بررسی بر روی پرونده های آموزشی و سوابق مانیتورینگ اطلاعات پرواز قبل ایشان (FDM) می باشد.
محل سقوط هواپیما:
بنا بر گزارش‌های رسیده در ساعت ۳۰: ۱۰ دقیقه مورخ ۱/۱۲/۹۶ مشخص گردید، لاشه هواپیمای مذکور در مسیر تهران ـ یاسوج در حدود فاصله ۹ ناتیکال مایلی فرودگاه یاسوج نزدیک روستای «نُقل»(نوقول) و دامنه کوه «حجال» منطقه «پادنا» (ارتفاع ۴۰۰۰ متری از سطح آبهای آزاد) قرار دارد؛ برای انتقال جان‌باختگان، قطعات هواپیما و دستگاه ثبت و ضبط مکالمات رادیویی و داده های پروازی عملیات منسجم و همه جانبه‌ای آغاز گردیده است.
ارزیابی اطلاعات راداری و مکالمات بین پرواز و واحد های مراقبت پرواز
ردیف زمان محلی موقعیت ملاحظات
۱ ۰۸:۰۵ فرودگاه مهرآباد پرواز شماره ۳۷۰۴ از مهرآباد برای ارتفاع FL۲۱۰ به سمت فرودگاه یاسوج
۲ ۰۸:۴۴ ساعت انتقال کنترل از رادار مرکز کنترل به تقرب اصفهان
۳ ۰۹:۱۹:۲۷ اولین تماس توسط کمک خلبان با برج یاسوج جهت اخذ اطلاعات وضعیت هوا
۴ ۰۹:۲۰:۳۵ نقطه گزارش OBTUX پرواز در موقعیت OBTUX در ارتفاع FL۲۱۰ و در مسیر W۱۴۴ قرارگرفته است.
۵ ۰۹:۲۲:۵۵ آغاز کاهش ارتفاع به FL۱۷۰ را با مجوز کنترلر
۶ ۰۹:۲۳:۰۵ پرواز ۳۷۰۴ در اختیار برج فرودگاه یاسوج
۷ ۰۹:۲۳:۲۴ اخذ مجوز پرواز برای انجام طرح تقرب به Overhead
۸ ۰۹:۲۵:۱۰ ارتفاع پرواز به FL۱۸۶ می رسد خروج از پوشش رادار مرکز کنترل به دلیل کوهستانی بودن منطقه
۹ ۰۹:۲۵:۳۳ ۲۵مایلی یاسوج گزارش خلبان از موقعیت ۲۵ مایلی به برج یاسوج
۱۰ ۰۹:۲۹:۱۰ ۱۴ DME از فرودگاه گزارش خلبان از موقعیت ۱۴ DME به برج یاسوج
۱۱ ۰۹:۳۰:۱۰ تقریباً ۱۱ مایلی برج یاسوج آخرین فشار هوای ایستگاه را به خلبان گزارش وخلبان دریافت آن را تأیید نمود.(آخرین تماس با خلبان)
۱۲ ۰۹:۳۲ فشردن دگمه مکالمه توسط پرواز
۱۳ ۰۹:۳۴ صدا زدن پرواز و عدم پاسخگویی خلبان
در طول پرواز خلبان اعلام وضعیت اضطراری و یا شرایط غیر عادی از جمله مواجه با توربولانس را ننموده است.
خلبان هیچ گزارشی از قرارگرفتن در شرایط اضطراری (مانند MAY DAY و (PAN PAN و اجرای دستورالعمل های خاص را اعلام ننموده است.
این ارزیابی بر اساس مکالمات واحد کنترل ترافیک هوایی (مرکز کنترل و برج فرودگاه یاسوج ) می‌باشد و قدرمسلم مراحل تکمیلی آن با پیدا شدن دستگاه ضبط اطلاعات پرواز و صدای کابین (جعبه‌های سیاه) تکمیل خواهد گردید.
لازم به ذکر است که کمترین ارتفاع مجاز مسیر پروازی W۱۴۴، ۱۷۰۰۰ پا بوده، در این مسیر از نظر سمت هیچگونه انحرافی مشاهده نشده است. مطابق با دستورالعمل‌های منتشر شده در کتاب هوانوردی ایران (AIP) هواپیما می باید تا روی فرودگاه ارتفاع ۱۷۰۰۰ پا (FL ۱۷۰) را حفظ کرده و در روی فرودگاه (دستگاه ناوبری NDB ) ارتفاع خود را به ۱۵۰۰۰ پا کاهش داده و سپس مبادرت به انجام طرح تقرب نماید. همچنین چنانچه هواپیما دچار وضعیت اضطراری گردد ارتفاع ۱۵۵۰۰ پا بعنوان حداقل ارتفاعی که هواپیما می‌تواند در شمال فرودگاه کاهش ارتفاع داشته باشد در نقشه‌های هوانوردی اعلام شده است.
اطلاعات فرودگاه:
استان کهگیلویه و بویراحمد دارای یک فرودگاه در شهر یاسوج می‌باشد. این شهر محصور با رشته کوه‌های زاگرس بوده و شرایط جغرافیایی خاصی بر آن حاکم می‌باشد. طی سه سال گذشته زیرساخت‌های فرودگاهی و کمک ناوبری فرودگاه یاسوج بطور قابل ملاحظه‌ای به شرح ذیل توسعه یافته است:
با توجه به حذف موانع پروازی مهم، منجر به بازیابی ۱۶۳۰ متر طول باند غیرقابل استفاده گردیده و طول باند قابل استفاده از ۱۵۷۰ متر به ۳۲۰۰ متر افزایش یافته و امکان انجام عملیات توسط هواپیماهای با طول باند بیشتر فراهم شده است. همچنین تطویل باند به میزان ۶۰۰ متر نیز انجام شده که در صورت حذف موانع (برجک های دیدبانی زندان) این مقدار نیز به طول باند عملیاتی اضافه خواهد گردید.
در جریان طرح بهسازی و توسعه فرودگاه، سامانه روشنایی باند فرودگاه نصب و بهرهبرداری شده است؛ بدین ترتیب تجهیزات لازم جهت امکان برقراری پرواز شب در آن فرودگاه فراهم شده است.
در جریان طرح بهسازی و توسعه، سامانه جدید DVOR/DME فرودگاه یاسوج نصب و وارسی پروازی شده است.
مسیرهای ورودی و خروجی و طرح تقرب مبتنی بر DVOR/DME طراحی و وارسی پروازی نیز شده است و از تاریخ ۲۹ مارس ۲۰۱۸ (۹ فروردین ۱۳۹۷) مطابق با تاریخ‌های ایکائو عملیاتی می‌گردد.
فضای فرودگاه یاسوج در دستهبندی فرودگاههای G بوده و سرویس ارایه شده مطابق با مفاد انکس ۱۱ کنوانسیون شیکاگو از نوع Flight Information Service می‌باشد.
بر اساس اطلاعات نشریه هوانوردی ایران (AIP) این فرودگاه دارای طرح تقرب NDB Circling می‌باشد.
اطلاعات هواشناسی منطقه:
بنابر گزارش هواشناسی فرودگاه یاسوج در زمان حادثه میزان باد در فرودگاه آرام و دید فرودگاه بیش از ۱۰ کیلومتر بوده است؛ بطور پراکنده ابر در حد فاصل ۳۵۰۰ الی ۴۰۰۰ پایی از نوعCB و در ۹۰۰۰ پایی ابر پیوسته وجود داشته و در ارتفاع پایین بتدریج به وسعت پوشش ابر ها افزوده شده و دمای محیط نیز در بازه زمانی مزبور مابین صفر الی ۲- درجه بوده و فشار ایستگاهی نیز ۱۰۲۱ گزارش شده است.
مطابق با نظام نامه عملیاتی شرکت آسمان (Operation Manual) خلبان پرواز موظف به بررسی وضعیت هوای فرودگاه و مسیر پرواز بوده و مدارک هواشناسی لازم توسط ایشان تحویل گرفته شده است.
بر اساس بررسی های بعمل آمده تاکنون پدیده هواشناسی خاصی برای ممانعت از پرواز از فرودگاه مهرآباد شناخته نشده و بررسی های تکمیلی مسائل هواشناسی مقطعی در زمان رویداد و تأثیر آن در وقوع سانحه منوط به دریافت مکالمات CVR هواپیما می‌باشد.
شایان ذکر است، تلاش‌های کارشناسی و تخصصی به صورت شبانه‌روزی ادامه دارد تا هرچه سریعتر بررسی چگونگی وقوع این سانحه تکمیل و اقدامات پیشگیرانه بمنظور ارتقای ایمنی و جلوگیری از تکرار آن به کلیه مبادی حمل و نقل هوایی ابلاغ و اطلاع رسانی گردد.
منبع/مهر
فرودگاه یاسوج در دسته بندی فرودگاه های G بوده و سرویس ارایه شده مطابق با مفاد انکس ۱۱ کنوانسیون شیکاگو از نوع Flight Information Service می‌باشد.
چکیده مدیریتی:
پرواز شماره ۳۷۰۴ هواپیمائی آسمان در تاریخ ۹۶/۱۱/۲۹ با تعداد ۶ نفر خدمه پروازی (خلبان، کمک خلبان، ۲ نفر مهماندار و ۲ نفر نیروی امنیت پرواز) و ۶۰ نفر مسافر(۵۹ نفر بزرگسال و یک کودک) برابر برنامه پروازی از فرودگاه مهرآباد تهران در ساعت ۰۸:۰۵ به پرواز درآمد و پس از گذشت حدود یک ساعت و ۲۵ دقیقه از آغاز پرواز، مکالمه مابین خلبان هواپیما و برج مراقبت فرودگاه یاسوج قطع گردید و هواپیما در حوالی ۹ مایلی شمال فرودگاه یاسوج دچار سانحه شد.
بر اساس نقشه‌های عملیاتی کمترین ارتفاع مجاز در مسیر پروازی W۱۴۴ که هواپیما در آن مسیر قرار داشته‌است ۱۷۰۰۰ پا بوده‌است. چنانچه هواپیما دچار وضعیت اضطراری گردد، ارتفاع ۱۵۵۰۰ پا به عنوان حداقل ارتفاع مجازی که هواپیما می‌توانسته در شمال فرودگاه کاهش ارتفاع داشته باشد.
طی سه سال اخیر در فرودگاه یاسوج سرمایه‌گذاری زیادی صورت‌گرفته و علاوه بر تطویل باند پروازی و جمع‌آوری موانع متعدد در اطراف آن، دارای دستگاه کمک ناوبری NDB عملیاتی بوده و دستگاه کمک ناوبری DVOR/DME نیز در فرودگاه نصب گردیده و اقدامات لازم برای بهرهبرداری از آن برابر با مقررات ایکائو انجام شده است.
مطابق دستورالعمل‌های شرایط اضطراری، همزمان با اطلاع رسانی به کلیه مراجع و مبادی ذیربط، کمیته تجسس و نجات در مرکز کنترل فضای کشور و مرکز مدیریت بحران در سازمان هواپیمایی کشوری، ستاد مدیریت بحران در استان‌های تهران- فارس- اصفهان و کهگیلویه و بویراحمد تشکیل شد و تیم هماهنگی تجسس و نجات به منطقه عازم گردید. همزمان، هماهنگی‌های لازم به منظور اعزام ارگان‌های کشوری و لشگری مورد لزوم به منطقه، اعزام هواپیمای شناسایی، بالگرد و پهپاد بمنظور تصویر برداری و جستجوی نقطه‌ای منطقه عملیاتی سانحه و تشکیل تیم تخصصی ویژه بمنظور بررسی و پایش اطلاعات ماهواره‌ای و تصاویر منطقه از دیگر اقدامات در این مرحله بود.
گام مهم بعدی، تعیین نقاط احتمالی سقوط هواپیما بود که با تشکیل جلسه RCC و مدیریت بحران هوایی و مصاحبه با شاهدان عینی، افراد محلی آشنا به ارتفاعات منطقه و نیروهای انتظامی محل و تکنیک‌های فنی و تخصصی، سه موقعیت تقریبی محل برخورد هواپیما در ساعت ۰۵:۳۰ دقیقه بامداد دوشنبه مشخص و اعلام شد. بالگردهای موجود در محل بر اساس موقعیت‌های سه گانه پیش‌بینی شده به جستجو در محل پرداختند.
نقطه نهایی در ساعت ۱۹:۰۰ روز دوشنبه با استفاده از تصاویر دریافت شده از پهپادها، گرافهای مخابراتی ایرانسل و استماع رویه های پروازی خلبان و تقلیل سه موقعیت به یک موقعیت، تعیین (پلات) شد و نقشه‌های مربوط به موقعیت نهایی چاپ و خلبانان وسائل پرنده در خصوص نقطه نهایی تخمین زده شده توجیه شدند.
دو فروند هواپیمای نیروی هوایی با قابلیت مانور در ارتفاع پایین و تصویربرداری به پرواز درآمدند و در نهایت در حدود ساعت ۱۰ صبح محل سقوط هواپیما شناسایی و تائید شده و عملیات هلی‌برن نیروهای تخصصی امداد و نجات و تکاوران ارتش در ساعت ۱۴:۰۰ روز سه شنبه پس از توجیه ایشان در خصوص نحوه جمع‌آوری اجساد و در اختیار قرار دادن تصاویر جعبه سیاه توسط کارشناسان سازمان هواپیمایی کشور به محل سانحه آغاز گردید. هم اکنون کارشناسان کارخانه سازنده هواپیما و کمیته بررسی سوانح فرانسه (BEA) نیز در ایران حضور داشته و به گروه بررسی سانحه ملحق شده‌اند.
لازم به ذکر است شرکت هواپیمایی آسمان که متعلق به صندوق بازنشستگی کشوری می‌باشد، وسیله پرنده، مراکز تعمیراتی شرکت و خلبانان و عوامل فنی در زمان وقوع سانحه دارای گواهینامه‌های لازم از سازمان هواپیمایی کشوری بوده‌اند. همچنین، مطابق بررسی‌های اولیه، آغاز پرواز از فرودگاه مهرآباد با توجه به وضعیت هوای گزارش شده مجاز بوده و ارزیابی وضعیت جوی نقطه‌ای در محل سانحه منوط به بررسی دستگاه‌های ضبط اطلاعات و مکالمات پرواز است.
اطلاعات پرواز:
شرکت هواپیمایی: شرکت خدمات هوائی کشور(آسمان)
شماره پرواز: ۳۷۰۴
مسیر پرواز: تهران – یاسوج
مدل هواپیما: ATR۷۲-۲۱۲
علامت ثبت هواپیما: EP-ATS
ساعت برنامه ای پرواز: ۰۷:۵۵
ساعت واقعی پرواز: ۰۸:۰۵ محلی
مقدمه:
پرواز شماره ۳۷۰۴ هواپیمائی آسمان در تاریخ ۲۹/۱۱/۹۶ با تعداد ۶ نفر خدمه پروازی (خلبان، کمک خلبان، ۲ مهماندار و ۲ امنیت پرواز) و ۶۰ نفر مسافر(۵۹ نفر بزرگسال و یک کودک) برابر برنامه پروازی از فرودگاه مهرآباد تهران در ساعت۰۸:۰۵ به پرواز درآمد و پس از گذشت حدود یک ساعت و ۲۵ دقیقه از آغاز پرواز، مکالمه مابین خلبان هواپیما و برج مراقبت فرودگاه یاسوج قطع گردید و در حوالی ۹ مایلی شمال فرودگاه یاسوج هواپیما دچار سانحه شد.
آخرین مکالمه خلبان هواپیما، روی فرکانس رادیویی در ساعت ۰۹:۳۰ دقیقه به ثبت رسیده و پس از آن تماس، پرواز ۳۷۰۴پاسخی به مکالمات کنترلر فرودگاه یاسوج نداده است و این شروع مرحله اعلام وضعیت عدم قطعیت درخصوص سلامتی پرواز می باشد و از طریق کنترلر فرودگاه یاسوج چارت اطلاع رسانی وضعیت عدم قطعیت فعال می‌گردد.
اقدامات تجسس و نجات:
در اجرای دستورالعمل و مقررات سوانح هوایی، پس از عدم امکان برقراری تماس با پرواز شماره ۳۷۰۴، بلافاصله کمیته تجسس و نجات در مرکز کنترل فضای کشور تشکیل و اطلاع‌رسانی‌های لازم به مسئولین ذیربط انجام گردید.
دفتر بررسی سوانح و حوادث سازمان هواپیمایی کشوری بعنوان واحد معین، به کمیته بحران وزارت راه و شهرسازی وکمیته شریان‌های حیاتی و بحران کشور، اطلاع‌رسانی لازم را انجام داد.
بطور همزمان مدیریت بحران در استان‌های تهران- فارس- اصفهان و کهگیلویه و بویراحمد تشکیل گردید.
مطابق با شرح وظایف و رویه و مقررات، سازمان هواپیمایی کشوری و منطبق با موضوع پیوست ۱۲ کنوانسیون شیکاگو، به محض دریافت خبر مفقود شدن پرواز شماره ۳۷۰۴ شرکت هواپیمایی آسمان اقدامات لازم بمنظور تشکیل «کمیته جستجو و نجات» و آغاز عملیات «مرکز مدیریت بحران» در سازمان هواپیمایی کشوری انجام گردید.
در ابتدا با دو فروند بالگرد اعزامی از استان‌های فارس و لرستان عملیات جستجو آغازگردید؛ لیکن بدلیل پوشش پایین ابر و پدیده‌های جوی منطقه، شناسایی محل سقوط هواپیما میسر نگردید و بالگردهای اعزامی به فرودگاه یاسوج بازگشتند.
همزمان هماهنگی‌های لازم بمنظور اعزام ارگان‌های کشوری و لشگری مورد لزوم به منطقه انجام گرفت و از کلیه ظرفیت های کشور برای کشف محل سقوط استفاده گردید.
با اعلام خلبان یکی از پروازهای عبوری مبنی بر دریافت سیگنال (Emergency Locator Transmitter) ELT در موقعیت جنوب شرق یاسوج، مرکز کنترل فضای کشور ضمن هماهنگی با سایر پروازهای عبوری آن منطقه، موضوع مورد پایش قرار گرفت، لکن این اقدام موفقیت آمیز نبود.
از طرفی درخواست‌هایی به ماهواره COSPAS SARSAT فرانسه، ارائه‌دهنده سرویس «مکان‌یاب ماهواره‌ای دریافت سیگنال‌های ELT » انجام پذیرفت، امّا علی رغم پیگیری‌ها پاسخی دریافت نشد.
باهماهنگی وزارت امور خارجه، از وزارت حوادث غیرمترقبه فدراسیون روسیه درخواست اطلاعات محل احتمالی سقوط مبتنی بر اطلاعات ماهواره‌ای گردید اما اطلاعات ارسالی کمکی به یافتن دقیق محل سانحه ننمود.
یک تیم تخصصی متشکل از خلبان،کنترلر مراقبت پرواز، کارشناس هواشناسی و کارشناس زمین شناسی با استفاده از تصاویر راداری منطقه و مسیرهای پروازی، موقعیت احتمالی سقوط را مشخص نمودند و براین اساس محدوده محل سایت بروز سانحه بطور تقریبی مشخص گردید.
اعزام تیم‌های تجسس اعم از بالگرد و پهپاد انجام پذیرفت؛ لکن بدلیل پوشش پایین ابر و بدی شرایط جوی در مورخه ۳۰/۱۱/۹۶ عملیات تجسس ناموفق بود.
در عصر همان روز تیم‌های تجسس پروازی از عملیات نیروی هوایی سپاه پاسداران و «شرکت هلیکوپتری یاس» به منطقه اعزام گردیدند و تیم بررسی سانحه با اعلام مسیر و اطلاعات پرواز هواپیما، محدوده تجسس را برای این گروه مشخص نمود، لکن به لحاظ تاریکی هوا و شرایط نامناسب جوی تیم‌های تجسس مجبور به بازگشت شدند.
در روز سه شنبه مورخه ۰۱/۱۲/۹۶ با هماهنگی با نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ۲ فروند هواپیمای نظامی F۱۴ و RF۴ بر فراز منطقه پرواز نمودند و با دوربین‌های شناسایی کل منطقه را عکس برداری نمودند که موقعیت دقیق لاشه هواپیما و محل برخورد را مشخص نمایند؛ همزمان با عملیات جت‌های نیروی هوایی در حدود ساعت ۱۰ صبح محل وقوع سانحه توسط یک فروند بالگرد MIL۱۷۱ «شرکت هلیکوپتری یاس» به صورت بصری شناسایی شد و این موضوع درعکس‌های گرفته شده توسط جت‌های نیروی هوایی از منطقه نیز تأیید شد.
جزئیات اقدامات انجام شده:
پس از اطلاع سازمان هواپیمایی کشوری از فقدان پرواز شماره ۳۷۰۴ هواپیمایی آسمان، اطلاع رسانی‌های لازم به بخش‌های ذیربط انجام و بمنظور تشکیل جلسه مدیریت بحران در محل سازمان هواپیمایی کشوری اقدامات لازم انجام پذیرفت که متعاقب این اقدام، مقام عالی وزارت راه وشهرسازی نیز در آن نشست حضور یافتند و از نزدیک در جریان مراتب امر قرار گرفتند؛ براساس تصمیمات این جلسه اقدامات ذیل مقرر گردیدند:
اعزام یک تیم ۲۲ نفره متشکل از متخصصان سازمان هواپیمایی کشوری و شرکت فرودگاههای کشور به همراه نمایندگان هواپیمایی آسمان به منطقه ( از طریق فرودگاه اصفهان)
تشکیل جلسه RCC و مدیریت بحران هوایی در بخشداری روستای بیده مجاور منطقه سانحه
انجام ۲۳ سورتی پرواز بالگرد و امکان سنجی نفوذ به ارتفاعات و بررسی شرایط جوی منطقه و ۴ سورتی پرواز جهت هلی‌برن نیروها پس از شناسایی محل سانحه
اعزام پهپادهای سپاه از کاشان در روز دوشنبه ۳۰/۱۱/۹۶
ردیابی سیگنال موبایل مسافران و تعیین محل احتمالی سقوط
تعیین (پلات) نقطه P۷ در روز سه شنبه و اعزام ۷ فروند بالگرد (۲ فروند امداد، ۲ فروند سپاه، ۳ فروند هوانیروز)، ۱ فروند پهپاد از بوشهر و ۱ فروند هواپیمای F۱۴ از اصفهان و یک فروند هواپیمای RF۴ از همدان
صبح سه شنبه اول اسفندماه ۹۶ ابتدا هواپیمای F۱۴ از منطقه عکسبرداری بعمل آورد و همزمان بالگرد سپاه به نقطهP۷ پرواز نمود و سپس هواپیمای RF۴ نیز شروع به عکسبرداری از منطقه نمود.
در حدود ساعت ۱۰ صبح روز سه شنبه بالگرد شرکت هلیکوپتری یاس لاشه هواپیما را در اطراف نقطه P۷ پیدا نمود.
یک تیم برای تایید لاشه متشکل از متخصصان سازمان، شرکت هواپیمایی آسمان و فرمانده تکاوران ارتش به نقطه پرواز کردند و محل سقوط هواپیما مورد تأیید قرار گرفت.
تشکیل تیم بررسی سانحه:
پس از اطلاع از وقوع سانحه، بر اساس آئین‌نامه بررسی سوانح و حوادث غیر نظامی مصوبه هیئت محترم دولت، مسئول بررسی سانحه تعیین و با صلاحدید مشارالیه ۱۱ گروه تخصصی تشکیل گردید.
تیم بررسی سانحه سازمان، بلافاصله به محل سانحه اعزام گردیدند تا اقدامات اولیه در جهت هماهنگی عملیات تجسس و امور بررسی سانحه هواپیما و حفظ اسناد وشواهد آن خصوصاّFDR و CVR انجام پذیرد.
بر اساس انکس ۱۳ ایکائو، اطلاعیه اولیه سانحه(Notification) به ایکائو و کشور فرانسه بعنوان کشور سازنده هواپیما و کانادا به عنوان کشور سازنده موتور ارسال گردید.
در این ارتباط گروهی از کشور فرانسه به ایران اعزام شدند و نماینده کشور کانادا اعلام نمودند، در صورتی‌که سانحه در ارتباط با مشکل موتور باشد کانادا نیز آمادگی جهت حضور در تیم بررسی سانحه را دارد.
اطلاعات بهره بردار هواپیما:
الف) شرکت هواپیمایی آسمان وابسته به صندوق بازنشستگی کشوری می‌باشد .
ب) شرکت آسمان دارای مجوز بهره برداری معتبر از سازمان هواپیمایی کشوری (AOC ) (تاریخ ۱۱/۱۱/۹۶ الی ۱۱/۱۱/۹۷) می‌باشد.
ج) این شرکت دارای مجوزهای معتبر لازم درخصوص مدیریت صلاحیت پروازی و تعمیرات ناوگان از سازمان می‌باشد.
د) شرکت آسمان پروازهای خود را با ناوگان بوئینگ B۷۲۷,B۷۳۷، ایرباس A۳۲۰,A۳۴۰، فوکر F۱۰۰ و ATR۷۲ انجام می‌دهد.
و) مرکز تعمیرات سنگین ناوگان هوایی این شرکت در فرودگاههای تهران، مشهد و شیراز می‌باشد.
ز) برای نگهداری و تعمیرات هواپیمای ATR از آشیانه شرکت در فرودگاه شیراز استفاده می‌گردد.
اطلاعات هواپیما:
نوع هواپیما: توربو پراپ ATR ۷۲-۲۱۲ بشماره سریال ۳۹۱ و سال ساخت ۱۹۹۳ بعلامت ثبت EP-ATS
هواپیمای مزبور از تاریخ ۱۳/۱۱/۱۳۸۹ (مطابق۲/۲/۲۰۱۱) با درخواست شرکت از فعالیت پروازی منفک و برای تعویض دو موتور، ملخ و انجام بازرسی های OUT OF PHASE تحت تعمیرات سنگین قرار گرفت و متعاقب دو مرحله پرواز آزمایشی در تاریخ ۰۷/۰۸/۱۳۹۶ (مطابق ۲۹/۱۰/۲۰۱۷) به فعالیت پروازی شرکت بازگشته است.
هواپیمای یاد شده، از تاریخ فعالیت پروازی مجدد، در مجموع ۷۰۰ ساعت پرواز را در کارنامه فعالیت خود دارا می‌باشد و کلیه مجوزهای لازم برای این هواپیمای به شرح زیر اخذ و دارای اعتبار لازم بوده اند:
گواهینامه ثبت اولیه هواپیما (C.of.R): تاریخ صدور ۱۹/۰۹/۱۳۷۲ (مطابق۱۰/۱۲/۱۹۹۳)
گواهینامه صلاحیت پروازی (C.of.A ) تا تاریخ۹/۸/۹۷ (مطابق ۳۱/۱۰/۲۰۱۸) معتبر بود.
گواهینامه بازنگری صلاحیت پروازهواپیما (ARC ) تا تاریخ۹/۸/۹۷ (مطابق ۳۱/۱۰/۲۰۱۸) معتبر بود.
اعتبارگواهی نامه رادیویی هواپیما(ARSL) تا تاریخ۹/۸/۹۷ (مطابق ۳۱/۱۰/۲۰۱۸) بود.
گواهینامه صدا (NOISE ) هواپیما تا تاریخ۹/۸/۹۷ (مطابق ۳۱/۱۰/۲۰۱۸) معتبربود.
پوشش بیمه نامه هواپیما ( شخص ثالت و خدمه پروازی و بدنه) با شرکت بیمه ایران بوده و تا تاریخ ۳۰/۱۰/۹۷ معتبر می‌باشد.
هواپیما متعاقب دریافت مجوزهای لازم از دفتر مهندسی صلاحیت پروازی از تاریخ ۲۵ اکتبر ۲۰۱۷ در ناوگان پروازی شرکت قرار گرفته و با ۷۰۰ ساعت و ۷۳۲ سیکل پرواز داشته است.
این هواپیما حداقل ۵۰ مورد پرواز به فرودگاه یاسوج داشته است .
اطلاعات موتور و ملخ هواپیما:
هواپیما به دو دستگاه موتور از نوع توربو پراپ (ملخ دار ) از نوع PW۱۲۶ ساخت کشور کانادا مجهز و متعاقب انجام تعمیرات مشروحه ذیل بر روی هواپیما نصب گردیده‌اند .
موتورهای هواپیما با شماره سریال: PCE-۱۲۷.۴۹ , PCE -۱۲۷.۴۲ با سال ساخت ۱۹۹۳ (مجهز به ملخ بشماره سریال (FR۹۳۰۷۱۷۸ , FR-۹۳۰۹۱۱ بترتیب بر روی موتور های چپ و راست نصب شده بودند و در تاریخ‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ در مراکز تعمیراتی فرانسوی (Vector , GKN Aerospace) مورد بازدید قرار گرفته بودند.
موتور شماره یک در تعمیرات مورد بازرسی قسمت گرم HSI قرار گرفته و قطعات تاریخ دار آن تعویض گردیده بودند .
موتور شماره دو تحت تعمیرات اساسی قرار گرفته و مورد تست نیز قرار گرفته بود.
اطلاعات خلبانان پرواز:
خلبان حجت اله فولاد، ۶۲ ساله با سابقه پروازی ۱۷۴۰۰ ساعت پرواز و بیش از ۱۵۰۰۰ ساعت پرواز با هواپیمای ATR می‌باشد. ایشان معلم خلبان شرکت آسمان و سازمان بودند. ضمنا ایشان در سه ماه گذشته با این هواپیما دو پرواز به فرودگاه یاسوج داشتند.
کمک خلبان کاوه خلیلی، ۳۶ ساله با سابقه پروازی حدود ۱۸۴۶ ساعت پرواز و ۹۶ ساعت پرواز با هواپیمای ATR می باشد.
اطلاعات تکمیلی و نحوه پرواز، آموزش هردو خلبان منوط به ادامه بررسی بر روی پرونده های آموزشی و سوابق مانیتورینگ اطلاعات پرواز قبل ایشان (FDM) می باشد.
محل سقوط هواپیما:
بنا بر گزارش‌های رسیده در ساعت ۳۰: ۱۰ دقیقه مورخ ۱/۱۲/۹۶ مشخص گردید، لاشه هواپیمای مذکور در مسیر تهران ـ یاسوج در حدود فاصله ۹ ناتیکال مایلی فرودگاه یاسوج نزدیک روستای «نُقل»(نوقول) و دامنه کوه «حجال» منطقه «پادنا» (ارتفاع ۴۰۰۰ متری از سطح آبهای آزاد) قرار دارد؛ برای انتقال جان‌باختگان، قطعات هواپیما و دستگاه ثبت و ضبط مکالمات رادیویی و داده های پروازی عملیات منسجم و همه جانبه‌ای آغاز گردیده است.
ارزیابی اطلاعات راداری و مکالمات بین پرواز و واحد های مراقبت پرواز
ردیف زمان محلی موقعیت ملاحظات
۱ ۰۸:۰۵ فرودگاه مهرآباد پرواز شماره ۳۷۰۴ از مهرآباد برای ارتفاع FL۲۱۰ به سمت فرودگاه یاسوج
۲ ۰۸:۴۴ ساعت انتقال کنترل از رادار مرکز کنترل به تقرب اصفهان
۳ ۰۹:۱۹:۲۷ اولین تماس توسط کمک خلبان با برج یاسوج جهت اخذ اطلاعات وضعیت هوا
۴ ۰۹:۲۰:۳۵ نقطه گزارش OBTUX پرواز در موقعیت OBTUX در ارتفاع FL۲۱۰ و در مسیر W۱۴۴ قرارگرفته است.
۵ ۰۹:۲۲:۵۵ آغاز کاهش ارتفاع به FL۱۷۰ را با مجوز کنترلر
۶ ۰۹:۲۳:۰۵ پرواز ۳۷۰۴ در اختیار برج فرودگاه یاسوج
۷ ۰۹:۲۳:۲۴ اخذ مجوز پرواز برای انجام طرح تقرب به Overhead
۸ ۰۹:۲۵:۱۰ ارتفاع پرواز به FL۱۸۶ می رسد خروج از پوشش رادار مرکز کنترل به دلیل کوهستانی بودن منطقه
۹ ۰۹:۲۵:۳۳ ۲۵مایلی یاسوج گزارش خلبان از موقعیت ۲۵ مایلی به برج یاسوج
۱۰ ۰۹:۲۹:۱۰ ۱۴ DME از فرودگاه گزارش خلبان از موقعیت ۱۴ DME به برج یاسوج
۱۱ ۰۹:۳۰:۱۰ تقریباً ۱۱ مایلی برج یاسوج آخرین فشار هوای ایستگاه را به خلبان گزارش وخلبان دریافت آن را تأیید نمود.(آخرین تماس با خلبان)
۱۲ ۰۹:۳۲ فشردن دگمه مکالمه توسط پرواز
۱۳ ۰۹:۳۴ صدا زدن پرواز و عدم پاسخگویی خلبان
در طول پرواز خلبان اعلام وضعیت اضطراری و یا شرایط غیر عادی از جمله مواجه با توربولانس را ننموده است.
خلبان هیچ گزارشی از قرارگرفتن در شرایط اضطراری (مانند MAY DAY و (PAN PAN و اجرای دستورالعمل های خاص را اعلام ننموده است.
این ارزیابی بر اساس مکالمات واحد کنترل ترافیک هوایی (مرکز کنترل و برج فرودگاه یاسوج ) می‌باشد و قدرمسلم مراحل تکمیلی آن با پیدا شدن دستگاه ضبط اطلاعات پرواز و صدای کابین (جعبه‌های سیاه) تکمیل خواهد گردید.
لازم به ذکر است که کمترین ارتفاع مجاز مسیر پروازی W۱۴۴، ۱۷۰۰۰ پا بوده، در این مسیر از نظر سمت هیچگونه انحرافی مشاهده نشده است. مطابق با دستورالعمل‌های منتشر شده در کتاب هوانوردی ایران (AIP) هواپیما می باید تا روی فرودگاه ارتفاع ۱۷۰۰۰ پا (FL ۱۷۰) را حفظ کرده و در روی فرودگاه (دستگاه ناوبری NDB ) ارتفاع خود را به ۱۵۰۰۰ پا کاهش داده و سپس مبادرت به انجام طرح تقرب نماید. همچنین چنانچه هواپیما دچار وضعیت اضطراری گردد ارتفاع ۱۵۵۰۰ پا بعنوان حداقل ارتفاعی که هواپیما می‌تواند در شمال فرودگاه کاهش ارتفاع داشته باشد در نقشه‌های هوانوردی اعلام شده است.
اطلاعات فرودگاه:
استان کهگیلویه و بویراحمد دارای یک فرودگاه در شهر یاسوج می‌باشد. این شهر محصور با رشته کوه‌های زاگرس بوده و شرایط جغرافیایی خاصی بر آن حاکم می‌باشد. طی سه سال گذشته زیرساخت‌های فرودگاهی و کمک ناوبری فرودگاه یاسوج بطور قابل ملاحظه‌ای به شرح ذیل توسعه یافته است:
با توجه به حذف موانع پروازی مهم، منجر به بازیابی ۱۶۳۰ متر طول باند غیرقابل استفاده گردیده و طول باند قابل استفاده از ۱۵۷۰ متر به ۳۲۰۰ متر افزایش یافته و امکان انجام عملیات توسط هواپیماهای با طول باند بیشتر فراهم شده است. همچنین تطویل باند به میزان ۶۰۰ متر نیز انجام شده که در صورت حذف موانع (برجک های دیدبانی زندان) این مقدار نیز به طول باند عملیاتی اضافه خواهد گردید.
در جریان طرح بهسازی و توسعه فرودگاه، سامانه روشنایی باند فرودگاه نصب و بهرهبرداری شده است؛ بدین ترتیب تجهیزات لازم جهت امکان برقراری پرواز شب در آن فرودگاه فراهم شده است.
در جریان طرح بهسازی و توسعه، سامانه جدید DVOR/DME فرودگاه یاسوج نصب و وارسی پروازی شده است.
مسیرهای ورودی و خروجی و طرح تقرب مبتنی بر DVOR/DME طراحی و وارسی پروازی نیز شده است و از تاریخ ۲۹ مارس ۲۰۱۸ (۹ فروردین ۱۳۹۷) مطابق با تاریخ‌های ایکائو عملیاتی می‌گردد.
فضای فرودگاه یاسوج در دستهبندی فرودگاههای G بوده و سرویس ارایه شده مطابق با مفاد انکس ۱۱ کنوانسیون شیکاگو از نوع Flight Information Service می‌باشد.
بر اساس اطلاعات نشریه هوانوردی ایران (AIP) این فرودگاه دارای طرح تقرب NDB Circling می‌باشد.
اطلاعات هواشناسی منطقه:
بنابر گزارش هواشناسی فرودگاه یاسوج در زمان حادثه میزان باد در فرودگاه آرام و دید فرودگاه بیش از ۱۰ کیلومتر بوده است؛ بطور پراکنده ابر در حد فاصل ۳۵۰۰ الی ۴۰۰۰ پایی از نوعCB و در ۹۰۰۰ پایی ابر پیوسته وجود داشته و در ارتفاع پایین بتدریج به وسعت پوشش ابر ها افزوده شده و دمای محیط نیز در بازه زمانی مزبور مابین صفر الی ۲- درجه بوده و فشار ایستگاهی نیز ۱۰۲۱ گزارش شده است.
مطابق با نظام نامه عملیاتی شرکت آسمان (Operation Manual) خلبان پرواز موظف به بررسی وضعیت هوای فرودگاه و مسیر پرواز بوده و مدارک هواشناسی لازم توسط ایشان تحویل گرفته شده است.
بر اساس بررسی های بعمل آمده تاکنون پدیده هواشناسی خاصی برای ممانعت از پرواز از فرودگاه مهرآباد شناخته نشده و بررسی های تکمیلی مسائل هواشناسی مقطعی در زمان رویداد و تأثیر آن در وقوع سانحه منوط به دریافت مکالمات CVR هواپیما می‌باشد.
شایان ذکر است، تلاش‌های کارشناسی و تخصصی به صورت شبانه‌روزی ادامه دارد تا هرچه سریعتر بررسی چگونگی وقوع این سانحه تکمیل و اقدامات پیشگیرانه بمنظور ارتقای ایمنی و جلوگیری از تکرار آن به کلیه مبادی حمل و نقل هوایی ابلاغ و اطلاع رسانی گردد.
منبع/مهر
نظرات بینندگان
عکس روز
