صنعت خشکبار با چه مشکلاتی درگیر است؟

پایگاه خبری آوای رودکوف-امیرمسعود طایفه سلطانخانی:رشد و توسعه صادرات غیر نفتی مقوله‌ای است که در طول تاریخ بازرگانی خارجی ایران اهمیت آن با اُفت و خیزهای زیادی مواجه شده است.

منابع سرشار نفت ایران محدود و در آینده نه چندان دور به پایان می‌رسد باید از هم اکنون جایگزین‌های مناسب در نظر گرفت که در این میان محصولات خشکباری به عنوان یکی از اقلام صادراتی سنتی که قدمتی چندین ساله در عرصه صادرات ایران دارد، گامی مناسب تلقی می‌شود.

با گسترش فعالیت‌های بازاریابی و تبلیغاتی کشورهای دیگر در زمینه خشکبار و تداوم صدور سنتی صادرات محصولات ایرانی، کاهش نسبی در سهم ایران از بازار خشکبار جهانی به وجود آمده است و به تبع آن، درآمدهای ارزی ناشی از آن و کاهش مشتریان خشکبار ایران به وقوع پیوسته است.

شناخت عوامل مؤثر در بازاریابی خشکبار ایران با دستیابی به راه‌حل‌ها و اصول سیاست‌گذاری‌های مناسب برای حضور فعال ایران در بازارهای جهانی و افزایش سهم ایران در این بازارها باید در زُمره برنامه هیی صادراتیی کشور قرار گیرد.

کشورهایی که با رویکرد صادرات و بر اساس مطالعات بازار هدف تولید می‌کنند، توانسته‌اند گام‌های موثری در تحقق این امر بردارند، بنابراین پیش از هر چیز اهمیت مطالعه بازار هدف، سلایق مصرف‌کنندگان و کیفیت و قیمت محصول می‌تواند عامل مهمی در رقابتی کردن محصولات صادراتی باشد.

در سال‌های اخیر با توجه به اهداف سند چشم‌انداز و برنامه‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی اهمیت صادرات محصولات کشاورزی ارتقاء قابل توجهی را شاهد بوده است.

اعزام هیات‌های کارشناسی، برگزاری نمایشگاه توانمندی‌های تولیدی بخش کشاورزی، یادداشت‌ها و تفاهم‌نامه‌های انجام شده با هیات‌های خارجی به ویژه کشورهای همجوار از اقدامات سازمان جهاد کشاورزی استان برای ایجاد بستری مناسب در ورود پایدار به بازارهای منطقه‌ای به شمار می‌آید.

صادرات سنتی خشکبار ایرانی و گسترش فعالیت‌های بازاریابی و تبلیغاتی کشورهای رقیب، سهم ایران را در بازارهای جهانی کاهش داده است که به تبع آن، درآمدهای ارزی ناشی از صادرات آن کاهش یافته است.

محصولات خشکبار اعم از کشمش و میوه‌های خشک ۵۳ درصد صادرات این استان را تشکیل داده اند.

یکی از نکات خوب در رابطه با میوه ها این است که می شود آنها را خشک نمود و در طول سال به عنوان خشکبار مصرف نمود.

این میوه های خشک شده حتی پس از خشک شدنشان مواد خوب و مفیدی در انها یافت می شود.

وی افزود: کمک و حمایت از صادرکنندگان، کیفیت و مرغوبیت کالاها و راهنمایی صادرکنندگان از دلایل موفقیت آنها دراین زمینه است.

در صادرات موفق، کشاورز با تولید پُربار و باکیفیت و عوامل صادر کننده و حمایت کننده دخیل هستند.

با توجه به ظرفیت بالای تولید در کشور خشکبار می‌تواند اولین محصول صادراتی غیرنفتی کشور باشد و حرف اول را در بازارهای صادراتی به خود اختصاص دهد.

بزرگترین مشکل صنعت خشکبار واردات غیرکارشناسانه و بی‌رویه است به عنوان مثال در حالی که تولید بادام‌زمینی کشور کفاف مصرف داخل را می‌دهد 97 درصد بادام زمینی موجود وارداتی است و تنها 3 درصد آن تولید داخل است که در مورد محصولاتی مانند آفتابگران هم شاهد این وضعیت هستیم.

با واردات بی‌مورد هم محصول داخلی و هم توان تولید از بین می‌رود.

صنعت خشکبار ایران ظرفیت بالایی برای اشتغال‌زایی دارد و در عین حال با توجه به این صنعت شاهد رونق بخش اقتصادی و افزایش امنیت غذایی در کشور خواهیم بود.

تمام دنیا مشتری خشکبار ایران هستند کشورهای عربی و حوزه خلیج فارس مشتری اکثر محصولات و کشورهای اروپایی اقلام خاص و پسته را بیشتر خریداری می‌کنند اما عمده صادرات ما به چین است.

خشکبار کشور به چین و ترکیه صادر و آنجا بسته‌بندی و فراوری شده و به کشورهای دیگر با قیمتی مضاعف به فروش می‌رسد.

با ایجاد واحدهای تولیدی و بسته‌بندی و فرآوری و نیز اعمال سیاست‌های صحیح برای فروش به کشورهای دیگر شاهد اشتغال‌زایی و ارزآوری مناسبی خواهیم بود. این بخش 22 درصد از اشتغال مولد را بر عهده دارد.

صنعت خشکبار با مشکلاتی نظیر فقدان صنایع تکمیلی متناسب با تکنولوژی روز و عدم بسته‏بندی مناسب مواجه است.

درحالی که بسته بندی محصولات راز طلایی رشد صادرات غیرنفتی محسوب می شود، عمده محصولات کشاورزی به دلیل نامطلوب بودن فرآوری و بسته بندی نه تنها با عرضه فلّه ای ارزآوری شان کاهش یافته بلکه روز به روز جایگاه صادراتی خود را در بازارهای جهانی از دست می دهند.

یک بسته بندی شکیل و کارآمد می تواند نبض بازار جهانی را در دست بگیرد، محصولی که با هزینه و رنج بسیار در کشور تولید می شود باید بسته بندی مطلوب و جذابی داشته باشد تا به مقصد برسد و در بازارهای جهانی شهرت کسب کند.

کمبود نقدینگی، عدم وجود صنایع تبدیلی را از مشکلات کشاورزان بدانیم.

اگر کشاورز مطلع باشد محصولی بی‌نقص و سالم تولید می‌کند و این امر به طور قطع باعث ارتقای کیفیت خشکبار ایران که خواهان فراوانی در اقصی‌نقاط کشور دارد، می‌شود.
تولید محصول مرغوب و با کیفیت را باید از باغ های کشاورزی شروع کرد تا صادر کنندگان نیز موفق تر عمل کنند.

امروزه توسعه صادرات کالاهای غیرنفتی یک ضرورت به شمار می‌آید، زیرا صادرات‌ کالاها درآمدهای ارزی را افزایش می‌دهد و در نتیجه اجرای برنامه‌های توسعه اقتصادی را که‌ متضمن هزینه‌های ارزی است امکان‌پذیر می‌سازد و همچنین اشتغال را نیز در کشور افزایش‌ می‌دهد.

در آخر صادرات محصولات کشاورزی کشور نقش عمده‌ای در صادرات غیرنفتی داشته و نسبت‌ به بخش های دیگر از ثبات بیشتری برخوردار بوده است.

با افزایش ظرفیت های تولیدی و توجه به بسته‌بندی و بازاریابی نباید خشکبار ایرانی با بسته‌بندی کشورهای دیگر عرضه شود. با توجه به اینکه خشکبار در ایران از کیفیت و استقبال خوبی برخوردار است ضرورت دارد در افزایش صادرات و بازاریابی آن به کشورهای دیگر تلاش کرد.

ما زمانی كه محصولات كشاورزی خودمان را به كشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می كنیم این كشورها با استفاده بهینه از ضعف ما، به عنوان واسط تنها نقش بسته بندی و فروش محصولات ایرانی را با كسب سود سرشار برعهده دارند. متاسفانه امروز خشکبار از نقاط مختلف دنیا وارد می شود و با کیفیت کمتر .در داخل مصرف می شود و خشکبار ایرانی که کیفیت بالای دارد بدلیل قمیت بیشتر صادر می شود.