راهکارهای فهم و تدبر در معانی قرآن

به گزارش پایگاه خبری آوای رودکوف، اکثر مردم قرآن را فقط می خوانند و به فهمیدن و عمل کردن آن کاری ندارند. حتی شماری از مساجد و منابر نیز به فهمیدن قرآن سفارش نمی کنند فقط حدیث می گویند که اگر فلان سوره یا نماز را بخوانی چه ثواب های زیادی دارد!!

باید توجه داشت که قرآن کریم کتابی عمیق و ذو بطون است و هرکس به حدّ ظرفیت وجودی خود می‌تواند از آن بهره‌مند شود و ائمه علیهم السّلام نیز آیات کریمه‌ قرآن را برای همه‌ افراد یکسان معنی نمی‌کردند؛ برای برخی طبق ظاهر قرآن معنی می‌فرمودند و برای برخی براساس باطن آن و این بستگی به تحمّل آن افراد داشت.

فهم قرآن امری وجدانی است و همه با تلاوت قرآن و مشاهده‌ آیات مربوط به یک موضوع، به وضوح می‌یابیم که به فهم روشنی از آن مطلب دست یافته‌ایم و دچار ابهام و تزلزل و تردید نیستیم.

تمسک به قرآن و فهم آیات الهی انسان را از فساد دور می‌کند؛ بنابراین شایسته است برای داشتن جامعه‌ای اسلامی و پویا مردم را با اهمیت یادگیری فهم قرآن آشنا کنیم.

مقصود از فهمیدن قرآن، درک معانی آن، به مقدار آشکار شدن ظاهر کلام برای انسان است و درک تمام بطون، مخصوص پاکان و معصومان است.

قرآن برای فهم انسانها آمده است
حجت‌الاسلام محمود شربیانی امام جمعه عجب‌شیر در گفت‌وگو با آوای رودکوف، اظهار کرد: قرآن برای فهم انسانها آمده است و می توان گفت که قرآن کتاب زندگی است.

وی، افزود: انسان برای زندگی خوب و سالم و بانشاط باید آیین نامه ای داشته باشد.

وی، بااستناد به آیه 82 سوره نساء(أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَلَوْ كَانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِيهِ اخْتِلَافًا كَثِيرًا) بیان کرد: در این آیه می خوانیم: آیا در قرآن از روی فکر و تأمل نمی‌نگرند؟ و اگر از جانب غیر خدا بود در آن اختلافی بسیار می‌یافتند.

حجت‎الاسلام شربیانی، ادامه داد: اگر قرآن را نخوانیم، نمی فهمیم که خداوند از انسان چه می خواهد؟!

وی، افزود: قرآن همان روحی است که مؤمن در سفر دشوار خود در این زمین با آن انس می گیرد و می توان گفت که نوری است که ابعاد روحی او را روشن می نماید، معلمی است که به او می آموزد و راهنمایی است که راه را به او نشان می دهد.

امام جمعه عجب‌شیر، قرآن را عهدنامه ای بین خدا و بندگانش دانست و یادآور شد: طبق روایاتی که از معصومان به ما رسیده است قرآن عهدنامه ای است بین خدا و بندگانش و درواقع آیین نامه زنذگی بشریت است.

وی، افزود: هیچ کتابی به غیر از قرآن از آینده بشر خبر نمی دهد.

حجت‌الاسلام شربیانی، از قرآن به عنوان چهارچوب کلی دستورالعمل گفت و تاکید کرد: تمام قرآن در درون خود یک واحد است، یک وحی است. اگرچه این پیام به شکل متفرق و در اشکال گوناگون وارد شده است، اما در اصل یک پیام است و دارای یک نظریه جهانی است. چهارچوب کلی دستورالعمل است. تمام قسمت‌ها به طور کامل با یکدیگر مطابقت دارند و علامتی دال بر این دارد که نازل شده از سوی خدا است.

اگر قرآن را نفهمیم تفاوتی با نیامدن دین اسلام و قرآن نخواهد داشت
حجت‌الاسلام رحیم همزبان، مدرس حوزه و دانشگاه، در گفت‌وگو با آوای رودکوف، اظهارکرد: دین اسلام برای هدایت انسان آمده است و قرآن محتوای اسلام و اگر قرآن را نفهمیم تفاوتی با نیامدن دین اسلام و قرآن نخواهد داشت!

وی، از قرآن به عنوان واسطه بین خالق و مخلوق گفت و افزود: قرآن واسطه بین خالق و مخلوق برای سیر مخلوق به کمالات الهی است.

این مدرس حوزه و دانشگاه، بااستناد به آیه 9 سوره حجر(أَفَلا یَتَدَبَّرُونَ القُرْآَنَ أَمْ عَلَی قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا) بیان کرد: در این آیه می خوانیم: آيا به آيات قرآن نمى‌انديشند؟ يا [مگر] بر دلهايشان قفل هايى نهاده شده است؟

حجت‌الاسلام همزبان، ادامه داد: روش قرآن، خطابه است نه نوشتاری. در یک خطبه حرف‌های بسیار با این فرض بیان نمی‌شوند که شنوندگان بدون بیان مستقیم آنها، مشکلی در فهم آن حس نخواهند کرد. با این کار به تأثیر آن افزوده می‌شود. برای این که شنوندگان با کلمه‌ها و میط خود دائماً در ارتباط هستند.

وی، ضمن بازگو نمودن لزوم یادگیری فهم قرآن افزود: تمسک به قرآن و فهم آیات الهی انسان را از فساد دور می‌کند؛ بنابراین شایسته است برای داشتن جامعه‌ای اسلامی و پویا مردم را با اهمیت یادگیری فهم قرآن آشنا کنیم.

حجت‌الاسلام همزبان، تدبر را کلیدی برای فهم قرآن دانست و تاکیدکرد: تدبر بی‌ارتباط با فهم قرآن نیست. مقدار زیادی از فهم قرآن به تدبر در قرآن تکیه می‌کند. همان‌طور که فهم قرآن دارای مراتبی است، تدبر در قرآن هم اینگونه است. تدبر در قرآن به معنای عمیق شدن در مضامین آیات است. این عمیق شدن یک وقت برای رسیدن به مقصود خدا از آیات و یک وقت برای رسیدن به علت آن مقصود است.

گزارش از: امیرمسعود طایفه سلطانخانی