واکاوی جایگاه صنایع تبدیلی در تامین امنیت غذایی و اشتغالزایی

پایگاه خبری آوای رودکوف:ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی در بخش کشاورزی با هدف کاهش حجم ضایعات کشاورزی و کمک به اقتصاد آن در سند چشم‌انداز توسعه کشور پیش‌بینی ‌شده و این موضوع ضرورت‌ ایجاد این صنایع را ضروری کرده است.

صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی به صنایعی گفته میشود که به فرآوری و عمل آوری محصولات نباتی و حیوانی ازجمله زراعی، باغی، شیلاتی، دام و طیور، جنگل و مرتع میپردازد و در تعریف فرآوری آمده که دربرگیرنده، تغییرات فیزیکی، شیمیایی، ارگانولپتیکی، نگهداری، بسته بندی و توزیع است. بدین وسیله ماندگاری این محصولات را بیشتر و مصرف و عرضه آن را، مناسبتر نمود و در مجموع از طریق این نوع صنایع ارزش اقتصادی محصولات را بالاتر برد.

صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی می تواند نقش مهمی در تامین امنیت غذایی، اشتغال زایی، توزیع بهتر درآمد، کاهش مهاجرت های روستایی، ایجاد توازن لازم بین جوامع شهری و روستایی، رفاه ساکنان روستا، برقراری عدالت اجتماعی و عمران و توسعه مناطق به ویژه مناطق روستایی ایفا کند. براین اساس پژوهش حاضر به شیوه توصیفی – تحلیلی به نقش صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی در توسعه سکونتگاه های روستایی می پردازد. همچنین تحقیق حاضر از نوع کیفی بوده و از روش کتابخانه ای برای جمع آوری مطالب استفاده شده است.

خبرنگار آوای رودکوف در گفتگویی با مهندس ایاز برنو مدیر صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی جایگاه صنایع تبدیلی در تامین امنیت غذایی و اشتغالزایی را بررسی نموده است.

 -تولیدات باکیفیت چه جایگاهی می تواند در صادرات صنایع تبدیلی داشته باشند؟

واحدهای تولیدی صنایع تبدیلی با دارا بودن توان رقابت و کیفیتی مناسب در صادرات و ارزآوری موفق خواهند بود. مدیران این واحدها از همان آغازین روزهای راه اندازی باید در فکر راه های فکر صادرات باشند.

فعالان در زمینه صنایع تبدیلی آذربایجان شرقی با در نظر گرفتن موقعیت جغرافیایی استان و همچنین واقف شدن و آگاهی لازم به فرهنگ صادرات در اقتصاد کشور تاثیرگذار هستند.

تولیدکنندگان برای صادرات باید نگرشی صادرات محور هم داشته باشند.

در تلاش هستیم که نگاه تولیدکنندگان را علاوه بر تامین نیازهای داخلی به صادرات نیز سوق دهیم.

- صنایع تبدیلی چه تاثیراتی در توسعه بازار تولیدات کشاورزی خواهد داشت؟

کمک به توسعه بازار تولیدات کشاورزی ومواد خام با افزایش تقاضای مصرف کنندگان از مهم ترین نقش های صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی است. افزایش ماندگاری فرآورده های کشاورزی و امکان عرضه و مصرف این فرآورده ها در زمان های مختلف نیز میسر می شود.

متنوع سازی رنگ و طعم فرآورده های کشاورزی و غذایی و امکان ابداع و تولید انواع فرآورده های غذایی جدید با صنایع تبدیلی و تکمیلی محقق خواهد شد.

توسعه صنایع تبدیلی باعث توسعه امکانات حمل و نقل و زیربنایی شده و منافع فراوانی برای تولید کشاورزی را به همراه دارد.

ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی یکی از راهکارهای جلب سرمایه گذاری خارجی در کشور است.

- صنایع تبدیلی چگونه می تواند در تامین امنیت غذایی مثمرثمر واقع شود؟

صنایع تبدیلی ضمن افزایش عمر ماندگاری و ارزشمند نمودن تولیدات کشاورزی باعث تامین امنیت غذایی در کشور می شود. مواد اولیه مولفه اساسی صنایع تبدیلی باکیفیت است.

سموم باقی مانده در محصولات کشاورزی و کودهای مصرفی نامرغوب موجب تولید محصولات
بی کیفیت و باید به عنوان ضربه ای به صنایع تبدیلی قلمداد نمود.

نباید فراموش کنیم که کشاورزی توسعه یافته مستلزم صنایع تبدیلی قدرتمند است. عدم تمایل سرمایه گذاران به تنوع تولید و بی توجهی تولیدکنندگان به بازارسازی و بازارداری را باید معضلات صنایع تبدیلی در کشور برشمرد.

تجدید نظر در سیستم مدیریت تولیدی افزایش بهره وری تولید دور از انتظار نخواهد بود.

- کاهش ضایعات برای فعالان این صنعت در استان به چه شکل تعریف شده است؟

حفظ کیفیت محصول و کاهش ضایعات ایجاب می نماید که واحدهای صنایع تبدیلی نزدیک قطب های تولید باشند. نزدیکی به قطب های مصرف نیز از عوامل مهم برای راه اندازی یک واحد صنایع تبدیلی است. افزایش مدت ماندگاری محصول مهم ترین فلسفه صنایع تبدیلی است. سازمان های جهاد کشاورزی و صنایع ومعادن هر کدام این صنعت را بخشی از خودمی دانند.

سازمان جهاد کشاورزی به دلیل این که تولیدات صنایع تبدیلی و تکمیلی از زیربخش های مختلف کشاورزی، دامپروری و ... است، بی شک سهمی بیشتر دارد.

سازمان جهاد کشاورزی هماهنگی بیشتری با تولیدکنندگان فعال در این صنعت خواهد داشت. وفور مواد اولیه و تولیدات با کیفیت از مهم ترین ویژگی های تولیدات صنایع تبدیلی و تکمیلی استان است.

- سیستم کنترل کیفیت را تا چه میزان در کاهش ضایعات محصولات کشاورزی تاثیرگذار می دانید؟
تعریف و تهیه سیستم کنترل کیفیت HACCP برای محصولات استراتژیک وشناخت نقاط کلیدی ایجاد خسارت راهکاری مهم برای کاهش ضایعات است. بررسی جامع راه ها و کاهش بحران نیز باید در برنامه های مهم گنجانده شود. توجهی ویژه به اصلاح ماشین های برداشت، حمل و نقل و انبار نیز در کاهش ضایعات محصولات کشاورزی موثر خواهد بود.

اصلاح روش های ساده و محلی مانند خشک کردن و تهیه فرآورده های مخلف کشاورزی در جلوگیری و کاهش ضایعات موثر است.

توجه به طراحی و استانداردسازی روش های بسته بندی کلی و جزیی محصولات کشاورزی بخصوص میوه و سبزی براساس شناخت نیازهای محصول از نیازهای اجرایی کاهش ضایعات است.

- کشاورزان به چه صورت می توانند ارتباط بیشتری با صنایع تبدیلی داشته باشند؟

رشد صنایع تبدیلی ضمن توزیع پذیر و اقتصادی ترنمودن کشاورزی تحریکی برای ایجاد کارخانه و به دنبال آن کشت محصول و در نهایت ایجاد امیدواری در کشاورزان خواهد بود.

کاهش ضایعات و ایجاد امنیت غذایی را می توان از دیگر وظایف صنایع تبدیلی دانست. هدفی مهم تر از نگه داشتن کیفیت محصول تولیدی در صنایع کشاورزی وجود ندارد. آذربایجان شرقی پیشینه درخشانی در صنایع تبدیلی دارد و قبل از رونق گرفتن با شکل گیری سازمان های دولتی و تشکل ها، صنایع تبدیلی رواج داشته است. در تلاش هستیم تا تمامی محصولات تولیدی استان را در حد مطلوب فرآوری کنیم و یک نوع از فرآیندهای تبدیلی را بگذرانند. کشاورزان ارزش افزوده مناسبی را پس از برداشت در صنایع تبدیلی از آن خود می کنند.

در سال های اخیر از طریق دولت و بنگاه های اقتصادی زودبازده تسهیلات درخور توجهی به صنایع تبدیلی اختصاص یافته و بسترهایی برای فعالیت کشاورزان مهیا شده است.

- تولیدات کشاورزی در آذربایجان شرقی از چه ویژگی های مهمی برخوردارند؟

نزدیکی به بازارهای مصرف و شباهت محصولات تولیدی استان به محصولات مصرفی در اروپا مهم ترین ویژگی تولیدات کشاورزی آذربایجان شرقی است.

صفت دروازه اروپا را می توان به آذربایجان شرقی اطلاق کرد، بنابراین وظیفه داریم تولیدات با کیفیت کشور را صادر کنیم. طی توافق های به عمل آمده با سرمایه گذاران به تولید محصولاتی با کیفیت و در سطح اروپا مُجاب شده اند.

شاید بتوان گفت فعالان صنایع تبدیلی در استان کمبود سرمایه در گردش را مهم ترین و اصلی ترین مشکل در مسیر فعالیت خود بدانند.

سرمایه گذاری کلان برای ایجاد واحدهای صنایع تبدیلی نیز مشکل دیگر صنایع تبدیلی است.

صنایع تبدیلی در واقع به سرمایه در گردش فراوانی برای آغاز به کار و فعالیت دارد و تسهیلات دولتی و ارایه شده از سوی بانک ها کفاف نمی دهد.

اُفق دید باید برای تولید محصولات درجه یک و صادرات باشد، تولیدات با کیفیت بد امتیازی برای ادامه تولید و صادرات نخواهد داشت.