مدیر کل دفتر سلامت جمعیت:
مدیر کل دفتر سلامت جمعیت وزارت بهداشت میگوید کاهش موالید همچنان ادامه دارد و کشور بیش از هشت میلیون و ۴۰۰ هزار سالمند دارد.
پایگاه خبری آوای رودکوف-خبرآنلاین: یک دهه گذشته، زمانی برای هشدارهای گوناگون درباره کاهش جمعیت بوده؛ هشدارهایی که باعث تدوین سیاستهایی برای افزایش جمعیت شد. سال پیش بود که خبر رسید وزارت بهداشت وسایل پیشگیری از بارداری رایگان در خانههای بهداشت را ممنوع کرده و آخرینِ این سیاستها، تدوین طرح جوانی جمعیت در مجلس شورای اسلامی است. طرحی که موادی از آن از جمله حذف اجباری غربالگری نوزادان در ماههای اخیر مورد بحثهای و انتقادات زیادی روبرو شده است.
حامد برکاتی، مدیر کل دفتر سلامت جمعیت وزارت بهداشت در گفتگو با ما میگوید همانطور که سرعت کاهش موالید از ۹۸ به ۹۹ کمتر شده است، در سالهای آتی همین روند ادامه خواهد یافت.
چکیده گفتگو با حامد برکاتی، مدیر کل دفتر سلامت جمعیت وزارت بهداشت را در زیر میخوانید.
*مردان ما حدود ۲۹ سالگی و زنان بعد از ۲۴ سالگی ازدواج میکنند. وقتی اولین فرزند را به دنیا میآورند، بهطور متوسط سن زنان بالای ۲۸ سال است. پسران هم حدودا ۳۳ یا ۳۲ سال دارند که اولین فرزند را دارند. یعنی به طور متوسط بعد از حدود ۴.۵ تا ۵ سال بعد از ازدواج، فرزندآوری صورت میگیرد. فاصله فرزند دوم هم همین است. یعنی حدود ۱۰ سال بعد از ازدواج طول میکشد که یک زوج ایرانی، صاحب دو فرزند شوند.
*فرهنگ الگوی غربی زندگی، فرهنگ کار کردن زنان که نمیخواهم در درست یا غلط بودنش بحث کنم، اشتغال و تحصیلشان عوامل مهمی در بحث کاهش جمعیتاند. کاری که حاکمیت نکرده، توازن میان اشتغال یک زن، ازدواج و توازن میان تحصیل و اشتغال و فرزندآوری اوست. منظورم تحصیلات عالیه بعد از دیپلم است. حاکمیت، این توازن را ایجاد نکرده و از زنان در سن باروری هم حمایت نکرده است.
* اگر با همین ساختار امروزی پیش برویم، فکر میکنم در پنج سال آینده به یک ثبات میرسیم. یعنی به حدی خواهیم رسید که بعد از آن، احتمالا TFR(نرخ کل باروری) را در حدود ۱.۵ خواهیم داشت که اصلا عدد خوبی نیست. کشور باید همه انرژی و توان خود را بگذارد که به حد جایگزینی برسیم.یعنی چیزی که همه کشورهای توسعهیافته یا در حال توسعه، دنبالش هستند. به این معنا که به ازای هر زن در سن باروری، حداقل ۲.۱ فرد، جایگزین شود. یعنی یک زن بیش از ۲ بچه داشته باشد. این عددی حداقلی است. جدای بحث جوانی و ازدیاد جمعیت، اگر بخواهیم همین ترکیب جمعیتی را داشته باشیم و بخواهیم بحث توسعه متوازن کشور را در آینده دنبال کنیم، باید به ازای هر زن در سن باروری، ۲.۱ نفر جایگزین شوند تا ترکیب جمعیتی ما، حفظ شود.
*امید به زندگی ما افزایش پیدا کرده است. عدد دقیقی ندارم اما امید به زندگی در مردان بیش از ۷۵ سال و در میان زنان ۷۷ سال است. در حالی که در سال انقلاب، امید به زندگیمان ۵۵ سال بوده است. با توجه به این که سالمندان ما در کشور بیشتر زنده میمانند، نسبتشان هم افزایش پیدا کرده است. در سرشماری سال ۹۵، ۹.۲ درصد جمعیت ما سالمند بوده است الان از این ۸۴ میلیون نفر، بیش از هشت میلیون و ۴۰۰ هزار سالمند داریم.
*زوجهایی که اصلا نخواهند بچهدار شوند، درصد بسیار کمی هستند. مثلا فرض کنید کسانی که اصلا نمیخواستند بچهدار شوند اگر یک دهم درصد بوده، حالا به سه دهم درصد رسیده است. این عدد در چالش جمعیتی، خیلی نقش ندارد. مهم این است که بیش از ۹۹ درصد زوجین میخواهند فرزنددار شوند اما بحثهای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی باید برایشان فراهم شود تا اولا ازدواج اتفاق بیافتد. دوم، فرزندآوری رخ دهد.
*حدود ۱۷ درصد بارداریهای کشور که منجر به فرزندآوری شده، بالای ۳۵ سال است. این عدد در دو دهه پیش، کمتر از ده درصد بوده است. عملا دوگانهای بین کار کردن و فرزندآوری زنان به وجود آمده است که یا تحصیل یا فرزندآوری. یا اشتغال یا فرزندآوری. این وظیفه حاکمیت است که از زنی که تحصیل میکند یا اشتغال دارد، حمایت کند. حمایت از فرزندآوری، یک بحث و اقدام ملی است.
عضویت در خبر نامه