پایگاه خبری آوای رودکوف-روزنامه “شرق” در تازهترین گزارش تحلیلی خود، انگشت انتقاد را به سمت سیاستهای کلان در آموزش و پرورش نشانه رفته و از “بیاعتبار شدن نظام نمرهدهی و ارزیابی” به عنوان واقعیتی تلخ پرده برداشته است.
این گزارش، که ریشههای این افت را در “سیاستهای ناپایدار و ناکارآمد” جستجو میکند، با استناد به میانگین ناامیدکننده ۹.۹۴ در امتحانات نهایی خرداد ۱۴۰۴، نه تنها بر افت عملکرد کلی در سطح کشور صحه میگذارد، بلکه هشداری جدی است بر ضعفهای ساختاری و انباشتهای که سالها توسط کارشناسان و دلسوزان حوزه تعلیم و تربیت گوشزد شده، اما مورد بیتوجهی قرار گرفته است.
“شرق” به درستی اشاره میکند که در چنین فضایی، نمرات حاصل از امتحانات، دیگر معیار قابل اتکایی برای سنجش واقعی دانش و توانمندی دانشآموزان نیستند، بلکه به ابزاری تحت تأثیر “تبعیض آموزشی” و “نوسانات سیاستی” تبدیل شدهاند که نتیجهای جز بیاعتمادی و سرخوردگی در پی ندارد.
تحلیل وضعیت آموزش و پرورش کهگیلویه و بویراحمد در پرتو گزارش شرق:
با در نظر گرفتن تحلیل عمیق روزنامه “شرق” و تمرکز این روزنامه بر شکافهای آموزشی، میتوان وضعیت آموزش و پرورش استان کهگیلویه و بویراحمد را با جزئیات بیشتری مورد بررسی قرار داد.
گزارش “شرق” با برجسته کردن تفاوت فاحش میانگین نمرات در استانهای برخوردار (مانند یزد با نمرات بالای ۱۲) و استانهای محروم (مانند سیستان و بلوچستان با نمرات زیر ۸)، تصویری روشن از نابرابریهای آموزشی در کشور ارائه میدهد. استان کهگیلویه و بویراحمد، به عنوان یکی از استانهای کمتر توسعهیافته و با چالشهای اقتصادی و اجتماعی بیشتر، به احتمال قوی در گروه استانهایی قرار میگیرد که میانگین نمرات نهایی دانشآموزان آن، پایینتر از میانگین کشوری است و حتی ممکن است در محدوده استانهای محرومتر نیز قرار گیرد.
این وضعیت، که در گزارش “شرق” به عنوان نتیجه “سیاستهای ناکارآمد” و “شکاف آموزشی بین استانها” مطرح شده، پیامدهای وخیمی برای کهگیلویه و بویراحمد دارد:
-
تشدید نابرابری و پیامدهای آن: همانطور که “شرق” اشاره میکند، این شکاف آموزشی تنها به نمرات محدود نمیشود، بلکه بازتابدهنده نابرابری در دسترسی به فرصتهای آموزشی، کیفیت معلمان، امکانات رفاهی و آموزشی، و حتی زیرساختهای لازم برای یادگیری است. دانشآموزان کهگیلویه و بویراحمد، که خود با چالشهای بیشتری روبرو هستند، در این رقابت نابرابر، با موانع بیشتری دست و پنجه نرم میکنند. این وضعیت، فرصتهای تحصیلی و شغلی آینده آنها را به شدت تحت تأثیر قرار میدهد و میتواند منجر به تداوم چرخه محرومیت شود.
-
اثرگذاری مخرب بر انگیزه دانشآموزان و معلمان: گزارش “شرق” به طور ضمنی به تأثیر منفی بیثباتی در نظام ارزیابی بر روحیه دانشآموزان اشاره دارد. در استانی مانند کهگیلویه و بویراحمد، که دانشآموزان و معلمان آن با چالشهای فراوانی از جمله کمبود امکانات و مشکلات معیشتی دست و پنجه نرم میکنند، این بیاعتباری نمرات و سیاستهای متغیر، میتواند منجر به سرخوردگی و کاهش انگیزه برای تلاش و یادگیری شود. وقتی تلاشها و استعدادها در چارچوب یک سیستم ارزیابی ناعادلانه و ناکارآمد سنجیده میشود، نه تنها عدالت زیر سوال میرود، بلکه انگیزه برای پیشرفت نیز خدشهدار میگردد.
-
ضرورت اصلاحات ریشهای و توجه به مناطق محروم: تأکید “شرق” بر “عوامفریبانه” بودن سیاستهای حذف کنکور و افزایش تأثیر معدل در صورت عدم اصلاح نظام ارزیابی، هشداری است که باید به طور جدی در مورد استانهایی چون کهگیلویه و بویراحمد مورد توجه قرار گیرد. این استانها بیش از هر چیز نیازمند توجه ویژه، سرمایهگذاری هدفمند در بخش آموزش، ارتقاء کیفیت تدریس، تأمین امکانات و تجهیزات لازم، و مهمتر از همه، ایجاد یک نظام ارزیابی عادلانه و قابل اتکا هستند که بتواند تواناییها و تلاشهای واقعی دانشآموزان را فارغ از موقعیت جغرافیایی و اقتصادی آنها، به درستی بسنجد. در غیر این صورت، همانطور که “شرق” به درستی اشاره کرده، هرگونه تغییر صرفاً ظاهری، کمکی به حل ریشهای مشکلات نخواهد کرد و شکاف آموزشی را عمیقتر خواهد ساخت.