«تسکین درد دندان با گیاه دارویی جاشیر؛ مؤثر در تسکین درد و تقویت اعصاب»
پایگاه خبری آوای رودکوف:گیاه دارویی جاشیر از گذشته‌های دور در طب سنتی ایران برای تسکین درد دندان مورد استفاده قرار گرفته است. برگ کوبیده این گیاه، به دلیل ترکیبات مؤثر موجود در آن، به‌ویژه در رفع دندان‌درد ناشی از کرم‌خوردگی، کاربرد فراوانی دارد.
بررسی‌های علمی نشان می‌دهد از میان ۱۰ ترکیب شناسایی‌شده در اسانس جاشیر، سه ترکیب اصلی عبارت‌اند از:
- آلفاپینن (۳۶/۶ درصد)
- بتاپینن (۳۱/۹ درصد)
- بتافلاندرن (۱۱/۷ درصد)
ترکیبات مونوترپنی، به‌ویژه آلفاپینن، عامل اصلی اثرات ضد‌میکروبی این گیاه هستند. به همین دلیل، جاشیر به عنوان سم‌زدای قوی و ضد میکروب طبیعی شناخته می‌شود.
طبع این گیاه بسیار گرم و خشک است و مزه‌ای تلخ دارد؛ ازاین‌رو، پیش از استفاده، برگ‌ها را می‌جوشانند تا تلخی و سختی بافت گیاه برطرف شود. سپس آن را با آب و نمک (و گاهی سرکه) مخلوط کرده، در ظرف دربسته نگه‌داری می‌کنند تا کاملاً جا بیفتد.
از نظر طبیعت، صمغ جاشیر نیز بسیار گرم و خشک است و از لحاظ خواص، شباهت زیادی به صمغ آنغوزه دارد، اما در شدت اثر کمی ضعیف‌تر است؛ لذا در موارد مشابه باید مقدار بیشتری از آن مصرف شود.
به باور حکمای طب سنتی، جاشیر دارای خواص زیر است:
- بادشکن و ضد نفخ و گاز
- محلل، مدر حیض و بازکننده گرفتگی‌ها و انسداد مجاری
- مقوی اعصاب ضعیف و اعتدال‌دهنده‌ی سیستم عصبی
- ضد سم و مفید برای بیماری‌های سرد بلغمی، مانند سردرد، صرع، لقوه، فلج و رعشه
- سودمند برای درد مفاصل، کوفتگی، شکستگی استخوان، درد پهلو، خونریزی و سرفه‌های بلغمی
- افزایش‌دهنده بینایی در صورت استعمال موضعی
جاشیر از گیاهان مؤثر بر سلامت کلیه و مجاری ادراری است و به دلیل خاصیت ادرار‌آوری، از بند آمدن ادرار جلوگیری کرده و مشکل دفع قطره‌قطره را برطرف می‌کند. مصرف منظم این گیاه به تقویت سیستم عصبی کمک کرده و در درمان بیماری‌هایی نظیر رعشه و پارکینسون مؤثر است؛ به‌ویژه برای افراد سردمزاج توصیه می‌شود.
ریشه جاشیر را می‌توان به صورت پودر یا ضماد برای التیام زخم‌های کهنه و بهبود بافت استخوانی عاری از گوشت به کار برد. برگ‌های این گیاه نیز با تهیه ضماد به درمان درد پهلو و سیاتیک کمک می‌کنند و عصاره آنها خاصیت ضدعفونی‌کنندگی دارد؛ ازاین‌رو در مرهم‌های التیام زخم‌ها به‌خوبی استفاده می‌شود.
برای درمان شکستگی، کوفتگی و دردهای ناشی از آن، مصرف ۲ گرم صمغ جاشیر به همراه عرق مرزنجوش (به صورت خوراکی یا موضعی) بسیار مؤثر است. همچنین، مصرف حدود ۵ گرم از صمغ برای درمان استسقاء، افزایش ترشح ادرار و عادت ماهیانه، یرقان، نفخ رحم، خرد شدن سنگ مثانه و کلیه، و خنثی کردن سموم بدن توصیه شده است.
صمغ جاشیر به‌طور خاص تسکین‌دهنده درد دندان بوده و مصرف خوراکی یا موضعی آن در دندان دردهای ناشی از کرم‌خوردگی نتایج مطلوبی دارد. برای رفع سنگینی گوش نیز چند قطره از محلول صمغ جاشیر در آب را درون مجرای گوش می‌ریزند.
ضماد این صمغ در درمان زخم‌های پوستی نیز سودمند است. نکته مهم آنکه توصیه می‌شود این گیاه همراه با مرزنجوش مصرف شود، زیرا مرزنجوش عوارض احتمالی جاشیر را تعدیل یا برطرف می‌کند.
نگارش: مهندس امیرمسعود طایفه سلطانخانی
