توسعه اقتصادی کشور درسایه رشد صادرات غیرنفتی

پایگاه خبری آوای رودکوف-امیرمسعود طایفه سلطانخانی:رشد صادرات غیرنفتی و کسب درآمد ارزی حاصل از صدور کالاهای ایرانی به بازارهای بین المللی از جمله اهداف مهم برنامه توسعه اقتصادی کشور است، از این رو افزایش صادرات غیرنفتی برای رهایی از وابستگی اقتصاد کشور به نفت، از اهمیت بالایی برخوردار است.

با ایجاد تنوع در درآمدهای ارزی و افزایش سهم صادرات غیرنفتی از درآمد مزبور نه تنها شرایط کشور در توسعه صادرات غیرنفتی تقویت می شود بلکه در ارتباط با صادرات و فروش نفت نیز با موضع محکم تری مواجه خواهیم شد.

از آنجا که توسعه صادرات نقش استراتژیک در اقتصاد کشور دارد، دولت به منظور توسعه اقتصاد ناگزیر به اصلاح ساختار تولید است تا به موقع نسبت به تامین کالاها و مواد مصرفی اقدام کند، هرچند برای تحقق این مهم، بازاریابی و توسعه صادرات نقش خاصی را بازی می کنند.

افزایش درآمدهای نفتی بدون برنامه ریزی راهبردی و کارشناسانه، آثار مخربی بر اقتصاد کشور برجای خواهد گذاشت و رفاه کاذب حاصل از افزایش بی رویه درآمدهای نفتی، گسترش فرهنگ مصرفی، کاهش تولید و فرهنگ کار و تلاش از مهمترین آثار مخرب اقتصادی و اجتماعی ذخایر نفتی است.

از این رو برای رسیدن به اهداف بلندمدت در توسعه صادرات غیرنفتی باید با کنکاش در فرصت ها و تهدیدهای پیش روی اقتصاد کشور، نسبت به رفع محدودیت ها و ضعف های موجود پرداخت.

اتکا به درآمدهای نفتی و تداوم این رویکرد سبب ناپایداری در بهبود شاخص ها و نوسان در رشد اقتصادی خواهد شد به نحوی که کاهش قیمت نفت به عنوان اصلی ترین منبع درآمد دولت، بسیاری از سیاست ها و برنامه ها را با تعویق همراه می سازد.

از آنجا که الگوی توسعه اقتصادی ایران مبتنی بر صادرات است، اهمیت صادرات غیرنفتی و نقش آن در توسعه اقتصادی کشور همواره به عنوان یکی از موضوعات مهم و یک عنصر کلیدی مطرح بوده است.

یکی از عواملی که می تواند بخش خصوصی را در دستیابی به اهداف اقتصادی و از جمله توسعۀ صادرات یاری دهد بخش کارشناسی و دانشگاه ها هستند. هر اندازه ارتباط بخش خصوصی و دولت با دانشگاه ها و مراکز علمی و پژوهش بیشتر و نزدیک تر گردد، نیاز های جامعه بهتر شناسایی شده و دانشگاهیان بهتر می توانند پاسخ گوی نیازها باشند. علم در خدمت اقتصاد و اقتصاد به کمک علم میآید و بدنۀ کارشناسی جامعه از نیروهایی شکل می گیرد که توانمندی لازم برای کمک به بخش خصوصی و دولتی و اقتصاد کشور خواهد داشت.

توسعه صادرات غیرنفتی، علاوه بر این که سبب افزایش درآمدهای ارزی و غیرنفتی و بهبود تراز پرداخت های ارزی می شود، میتواند تاثیر زیادی بر اشتغال در کشور بگذارد. اما واقعیت این است که در ایران معمولا زمانی به رشد و توسعه صادرات غیرنفتی توجه می شود که صادرات نفتی و درآمدهای حاصل از فروش آن دچار رکود شده باشد .در این مقاطع زمانی معمولا یکسری سیاست های تشویقی و کوتاه مدت نظیر کاهش و یا حذف تعرفه های صادراتی، اعطای جوایز صادراتی، ... اجرا می شود که در کوتاه مدت موجب افزایش صادرات غیرنفتی می شود . اما باید توجه داشت که در جهت رشد و توسعه صادرات غیرنفتی در بلندمدت باید سیاست گذاری های پایه ای و بنیادی صورت گیرد.از طرف دیگر در دنیای خارج ، پدیده ای تحت عنوان جهانی شدن در حال شکل گرفتن است که با رشد تجارت، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، رشد جریان سرمایه در سطح بین المللی، رشد فناوری اطلاعات و ارتباطات و ارتقا بهره وری اقتصاد کشورهای مختلف را تحت تاثیر قرار داده است.

افزایش تولید و رشد اقتصادی منجر به ایجاد فرصت‌های بیشتر و بهتر برای شکوفایی اقتصادی و ورود به عرصه‌های تازه و نو می‌شود. صادرات، یکی از منابع تأمین‌کننده درآمد ملی، می‌تواند رشد تولید ناخالص ملی را به دنبال داشته باشد و سرمایه‌گذاری خارجی نیز به عنوان بزرگ‌ترین منبع تأمین مالی خارجی کشورهای در حال توسعه، با اثرات سرریز مثبت شرایط رشد اقتصادی را فراهم می‌کند

ایران در حالی 40 میلیارد دلار کالای غیرنفتی راهی بازارهای جهانی می کند که بررسی ها نشان می دهد صادرات غیر نفتی ایران هنوز با خام فروشی فاصله قابل ملاحظه ای ندارد و از این منظر برنامه ریزی برای ایجاد ارزش افزوده در این حوزه ضرورتی انکارناپذیر است.