جولان الیناسیون فرهنگی در پناه فضای مجازی ایران
پایگاه خبری آوای رودکوف-سید علی اکبر زاهدیان : الیناسیون ( Alienation) یه اصطلاح فلسفی است که حدوداً از دوقرن پیش تا کنون مورد توجه وبحث فلاسفه و جامعه شناسان قرار گرفته وبمعنای مسخ شدن، از خود بیگانگی گرفتار بیگانه شدن دیگر پنداری است که فرد با فراموشی خود، بیگانه ای را درخود احساس می کند.
درمورد الیناسیون مطالب زیادی نگاشته شده، انواع مختلفی دارد این مقال به الیناسیون فرهنگی وسیاسی کشور اشاره دارد.
از جمله اندیشمندان جامعه شناسی که دراین حوزه به تحقیق وتحلیل پرداخته مرحوم دکتر شریعتی است. کتاب«انسان بی خود» مجموعه سخنرانیهای وی در این مورد است از نظر وی در «از خود بیگانگی»، انسان «دیگری» را «خود» احساس می کند وآگاهی به خویش را از دست می دهد ودچار نوعی «خود آگاهی کاذب»می شود. می توان گفت بارزترین وجه الیناسیون، ازخود بیگانگی فرهنگی است، مرحوم دکتر شریعتی انسانها را زاده تاریخ و محیط فرهنگی شان می داند که تا زمانی «خودشان»هستند که فرهنگ و مذهب و دردهای خویش راداشته باشند.
وی در توصیف آن به نکته بسیار ظریفی اشاره می کند که فضای مجازی امروز ما گویای این واقعیت است معتقد است: [.. امپریالیسم فرهنگی باتحریف تاریخ وفرهنگ و مذهب مردمان دنیای سوم، آنها را از خود بیگانه کرد و آنها دچار«خودآگاهی کاذب»شدند.] ،،، یقینا اگر مرحوم دکتر شریعتی این ایام درقید حیات بود فضای مجازی امروز را که بوسیله غرب اداره میشود بعنوان بزرگترین پایگاه عملیاتی غرب برای ازخود بیگانگی فرهنگی جهان سوم بویژه ایران معرفی میکرد،!!!! مشاهدات، محاورات سیاسی، فرهنگی،مذهبی، اجتماعی، اقتصادی و... در این فضا گویای این واقعیت هست که بعضی افراد از فرهنگ و تاریخ وتمدن و اعتقادات خود بریده و بیگانه شده و بواسطه خوداگاهی کاذب، در نقش یه شهروند غرب ایفای نقش کرده و ناخواسته به مدافع ومنادی فرهنگ غرب بدل شده اند،بگونه ای که فرد حاضر است بی محابا به فرهنگ،مذهب، باورها و تمدن خود بتازد و فرهنگ غرب را تنهانسخه رهایی بخش نجات جامعه بشری و غرب را یکتا خداوندگار این کره خاکی پندارد که هیج جایگزینی درجهان هستی ندارد!!!! ، هرکجا اختلافی درآموزه های فرهنگی سرزمین خود وغرب مشاهده کرد حق را به غرب میدهد،!!!! مثلا اگر فرهنگ جامعه اش، «فداکاری وایثار» راهنجار بداند به صرف اینکه فرهنگ غرب آنرا نوعی ناهنجار بداند، او به تبع غرب، فداکاری وایثار را ناهنجار می شمارد!!!! تاجاییکه حتی برفرض، اگرفرهنگ جامعه خودی، فداکاری وایثار راناهنجار، ولی غرب آنرا هنجاربداند اینجاباز برعکس به تبع غرب مدافع فداکاری و ایثارمیشود!!!! یا در بعد سیاسی فرض کنیم جنگی بین کشورش با کشوربیگانه ای درگیرد لابد عِرق وطن دوستی یاغیرت دینی ایجاب می کند مدافع وطن وکشورخودباشد اما او ملاک ومعیار برایش وطن وکشورمتبوع نیست بلکه ملاک برایش نظر غرب به آن جنگ هست،!!!!! یعنی هرچه نظرغرب بود او مدافع سینه چاک همان است،!!!!
اگر غرب کشورش راجز بلوک خود ودر سایه خویش برشمردواز کشورش حمایت و پشتیبانی کرد او مدافع وطن میشود!!!!! برعکس اگر غرب نگاه بدبینانه به کشوروفرهنگ وطنش داشت، اوهم در نقش مخالف کشور وفرهنگ خود موضع میگیرد !!! بنظر میرسد فرد الینه هرچند در وطن خود زندگی می کند اماروح و ذهنش در غرب سیال و پروازمی کند دیدگاه مرحوم جلال ال احمددر مورد غربزدگی مهر تأییدی بر استحاله ذهنی و الیناسیون فرهنگی سیاسی در ایران کنونی است نهایت اینکه امروز الیناسیون فرهنگی، بمثابه اپیدمی بخش عظیمی از جامعه مارا بواسطه فضای مجازی به خود مبتلا کرده است.
مرحوم دکتر شریعتی نسخه درمان آن را هم در یک جمله ارائه داده او معتقد است : «باید به «خود»برگردیم و از «بیگانگی باخود» رهایی یابیم بحث الیناسیون را باتعمیم زیبایی از اثرمعروف «داستان گاو» تألیف غلامحسین ساعدی به پایان می بریم.
جهت اختصار به چکیده و خلاصه این داستان شیرین و پند آموز اکتفا میشود:
مشدی حسن در یک روستا ی بیابانی در یکی از مناطق ایران زندگی می کند و گاوی دارد که عاشق اوست بیشتر از یک انسان معمولی دوستش دارد و همه اهالی ده از علاقه وافر او به گاوش باخبر هستند . روزی مشد حسن به شهر میرود و در غیاب او گاوش به دلایل نامعلومی می میرد . گاو را به خاطر ندیدن و ناراحت نشدن ( در اصل شوکه نشدن) مشد حسن به چاه می اندازند. بعد از برگشت , مشد حسن به طریقی می فهمد که گاوش مرده , اما از فرط علاقه اش به گاو , مرگ و نیستی او را باور نمی کند. آرام آرام خودش را به جای گاو می پندارد و به همه می گوید من گاو مشد حسنم نه مشد حسن.
از این روان پریشی مشد حسن اهالی ده به فکر درمان او می افتند روشهای سنتی از قبیل نذر و دعا و .. کارساز نشده به ناچار برای مداوا به شهر میبرند. اما در وسط راه از دست اهالی ده فرار کرده و در دره ای سقوط می کند و به سرنوشت گاو دچار می گردد. ،،،، این حکایت امروزکشور ما و الیناسیون فرهنگی است !!!! که بعضی فرهنگ باورهای جامعه خود را کنار زده و الینه فرهنگ غرب شدن .....
20 آذر1403 سیدعلی اکبر زاهدیان
