نظرسنجی‌های مجازی؛ بازی آماری با حقیقت و آبروی مسئولان
پایگاه خبری آوای رودکوف :در عصر هجوم اطلاعات و میدان‌داری شبکه‌های اجتماعی، پدیده‌ی «نظرسنجی مجازی» به ابزاری برای جلب مخاطب و رقابت گروهی بدل شده است؛ ابزاری که بیش از آن‌که واقعیت جامعه را بازتاب دهد، دریچه‌ای است به سوی نوعی هیاهوی بی‌پایه، بی‌آن‌که پشتوانه‌ای آماری و اخلاقی داشته باشد.
از منظر رسانه‌ای، این نظرسنجی‌ها – به‌ویژه در گروه‌های تلگرامی و محلی – هیچ‌گونه استاندارد آماری ندارند. شیوه‌ی نمونه‌گیری هدفمند و محدود است؛ اعضا غالباً متعلق به همان شهرستان یا با گرایش احساسی یکسان‌اند. طبیعی است که مسئول همان منطقه رأی بیشتری کسب کند؛ در حالی که چنین نتیجه‌ای نمی‌تواند تجلی واقعی افکار عمومی باشد. این خطا، هنگامی خطرناک‌تر می‌شود که همان عددها و نتایج محدود، در شبکه‌ها به‌عنوان «رأی مردم» معرفی گردد.
از منظر اجتماعی و مدیریتی، این رقابت‌ها گرچه در ظاهر بی‌آسیب یا سرگرم‌کننده به نظر می‌رسند، اما در عمق خود، توان فرسای انگیزه‌های مدیریتی‌اند. مدیری که شبانه‌روز در شهری دیگر برای توسعه تلاش می‌کند، وقتی در یک نظرسنجی غیرعلمی از مدیر منطقه‌ای کوچک‌تر عقب می‌ماند، ناخواسته گرفتار داوری ناعادلانه‌ی افکار عمومی می‌شود. چنین برچسب‌هایی به‌تدریج روحیه‌ی خدمت را در جامعه‌ی اداری می‌کاهد.
از نگاه اخلاق رسانه‌ای، جذب فالور و مخاطب با نام مسئولان، بازی با حیثیت حقیقی و حقوقی افراد است. رسانه‌ای که رسالتش آگاهی و صیانت از حقیقت است اگر خود به میدان رقابت‌های مجازی فرو غلتد، از جایگاه شرافت حرفه‌ای فاصله می‌گیرد. رسالت رسانه‌ی متعهد، کشف واقعیت و هدایت افکار عمومی است نه تحریف احساسات برای جلب توجه.
در این میان، مسئولان نظارتی و فرهنگی باید با درایت، مانع فربه شدن این پدیده شوند. اگر بناست سنجشی صادقانه انجام شود، باید در پایگاه‌های خبری معتبر، با سازوکار علمی و بی‌طرفانه صورت گیرد تا نتیجه‌اش نه به رقابت کاذب، بلکه به شناخت بهتر مدیران منجر شود.
از سوی مردم نیز انتظار می‌رود به این آمارهای احساسی و گروهی بی‌اعتماد بمانند. رأی‌هایی که در محیط‌های بسته و محدود جمع می‌شود، نماینده‌ی نگاه کلان جامعه نیست؛ بلکه تنها بازتابی از هیجان لحظه‌ای است.
در پایان باید گفت: رسانه اگر پاسدار عدالت و صداقت باشد، نه به عددهای مجازی دل می‌بندد و نه حقیقت را قربانی هیاهو می‌کند. آن‌چه افکار عمومی را مصون می‌سازد، وجدان حرفه‌ای خبرنگار و آگاهی مخاطب است. بیاییم انصاف را معیار قضاوت‌مان کنیم و حرمت مدیران را در فضای خبر پاس بداریم؛ چرا که اعتماد، بزرگ‌ترین سرمایه‌ی جامعه‌ی ایرانی است.
✍️ فتاح بدری
فعال رسانه‌ای و فرهنگی
