نقش تولیدکنندگان و مصرف کنندگان در بازار کشاورزی

پایگاه خبری آوای رودکوف:مجمع ملی هماهنگی تشکل های بخش کشاورزی به عنوان یک سازمان غیردولتی و غیرانتفاعی فعالیت خود را از اول آبان ماه سال 84 آغاز کرد. از همان آغاز سازماندهی تولیدکنندگان در تشکل های صنفی و غیرسیاسی، همکاری و هماهنگی با دستگاه های اجرایی و سیاستگذار، تلاش درجهت هدفمند نمودن یارانه ها دربخش کشاورزی، تلاش در جهت توانمند سازی اعضا و ارکان تشکل ها، تلاش درجهت بهره وری منابع تولید برای رسیدن به خودکفایی در تمامی محصولات به عنوان سیاست و برنامه های راهبردی مجمع هماهنگی تشکل های بخش کشاوری قرار گرفت.

اما اهداف مجمع ملی هماهنگی تشکل های بخش کشاورزی را می توان در تقویت تشکل های بخش کشاورزی و بهره گیری از ساز و کارهای مناسب برای توسعه و ارتقای کمّی، کیفی و تقویت بُنیه اقتصادی آنها، نهادینه کردن جایگاه، تشکل های بخش کشاورزی و تاکید به نقش این تشکل ها در اقتصاد کشور و درنهایت تلاش درجهت ایجاد استقلال در تشکل ها و کاهش تصدیگری دولت خلاصه کرد.

بر آن شدیم تا با مهندس علیرضا بزرگی مدیرعامل مجمع ملی هماهنگی تشکل های بخش کشاورزی گفت و گویی ترتیب دهیم که در ادامه می خوانید:

-) سهم تولید در تشکل های کشاورزی چقدر است؟
یکی از نقش مهم تشکل های کشاورزی کمک به افزایش راندمان تولید از طریق تجهیز امکانات، عوامل تولید و انسانی جامعه است. تشکل ها به عنوان سازمان ها و نهاد های تولیدی می توانند به عنوان کارگزاران توسعه عمل نموده و در تجمیع منظم دارایی ها در فعالیت های مربوطه نقش شایانی ایفا کنند. بر اساس بهره گیری از خدمات مدیریتی و گسترش دامنه خدمات، تشکل ها و تعاونی ها نهادهایی هستند که در حال انجام سرمایه گذاری مستقیم در اقتصاد جامعه و سودآوری می باشند، چنانچه سودآوری اقتصادی و اجتماعی تعاونی ها را در نظر بگیریم، ویژگی سودآوری آنها بسیار قابل توجه است. تشکل ها از طریق ایجاد فرصت برای اقدام جمعی در کشت، حمایت و تقویت از ابتکارات محلی و شتاب بخشیدن به توسعه روستایی به صورت ذاتی، ظرفیت رشد و ایجاد منابع لازم برای رشد بیشتر را فراهم می کنند. مشارکت در تعاونی ها و تشکل های کشاورزی موجب صرفه جویی در تولید، افزایش سهم در بازار، هماهنگی در عرضه و تقاضای محصول و در زمان مناسب دسترسی به اطلاعات بازار تولید می شود.

-) تشکل های کشاورزی فعال در کشور چگونه می توانند مشکلات بازار را برطرف کنند؟
امروزه در کشورهایی مانند هندوستان، نپال، سریلانکا و کره جنوبی تشکل های بخش کشاورزی در قالب تعاونی ها، صنوف و انجمن ها حدود 90 درصد از بهره برداران و تولیدکنندگان را زیر پوشش قرار داده اند. درک اهمیت مشارکت مردم در تحقق توسعه پایدار، حضور همه جانبه مردم را از طریق تشکل های مختلف در بخش کشاورزی فراهم می کند.

-) تولیدکنندگان در بازار مصرف چه نقشی دارند؟
وجود دلالان، کمبود قوانین و مقررات و ضعف درسازمان های نظارتی باعث نقش کمرنگ تولیدکنندگان در بازار مصرف شده است. عدم خودباوری تشکل های کشاورزی در میزان تاثیرگذاری در بازار، از هم گسیختگی بازاریابی و بازاررسانی محصولات تولیدی در بخش کشاورزی را تشدید کرده است. در ایران فاصله بین تولید و مصرف بسیار زیاد است و تولیدکنندگان محصولات تولیدی خود را با چندین واسطه و با هزینه های اضافی به دست مصرف کنندگان می رسانند. عدم دسترسی سریع به محصولات تولیدی کشاورزی از مشکلات مهم بازار و بازاررسانی است.

-) بورس کالای کشاورزی چه نقش می تواند در بازار کشاورزی ایفا کند؟
عدم مشارکت تشکل ها در ساماندهی بورس کالای کشاورزی باعث زیان تولیدکنندگان و به دنبال آن مصرف کنندگان شده است. بورس کالای کشاورزی ضمن ساماندهی بازار و اقتصادی کردن بخش کشاورزی نقش مهمی در شفافیت قیمت ها و کوتاه کردن مسیر تولید تا مصرف دارد. گفتنی است در فقدان بورس کشاورزی، واسطه ها و دلالان تعیین کننده قیمت در بازار کشاورزی هستند. متاسفانه شاهد عدم اطلاع کافی تشکل ها و کشاورزان از کارکردهای بورس و مسایل بازاریابی داخلی و خارجی هستیم.

بازار رسانی و بازاریابی محصولات کشاورزی و خصوصیاتی مانند فسادپذیری، دشواری حمل و نقل ضرورت ایجاد بورس کالای کشاورزی را گوشزد می کند. در این راستا مجمع هماهنگی تشکل های کشاورزی کشور در نظر دارد با آموزش مدیران تشکل های بخش کشاورزی و آشنایی آنها با بورس نقش مهمی در راه اندازی بورس کشاورزی داشته باشد. حذف و کاهش مالیات از فعالان در بورس کشاورزی، تشکل را برای حضور در بورس ترغیب می کند. لازم به ذکر است که فقدان بورس کالای کشاورزی در دراز مدت ضربه ای به بخش کشاورزی وارد می کند.

-) مدیرعامل هماهنگی تشکل های کشاورزی کشور چه تعریفی از یارانه ها دارد؟
اختصاص یارانه به تشکل های بخش کشاورزی نقش موثری درتامین نیاز داخلی صادرات و در نهایت تنظیم بازار کشاورزی دارد. کسانی که مسایل و مشکلات کشاورزی را به صورت کارشناسی پیگیری می کنند، تشکل هایی را تشکیل داده اند که در ایجاد جایگاهی مناسب برای کشاورزی در چشم انداز 20 ساله یاری رسان دولت هستند.

مجمع هماهنگی تشکل های کشاورزی در نظر دارد با اشتغالزایی در بخش کشاورزی در سال همت مضاعف و کار مضاعف تاثیرگذار در بازارهای داخلی و خارجی باشد. در سال های گذشته بیش از 50 درصد تولیدات مربوط به بخش زراعت بود ولی باید از این پس شاهد اضافه شدن تولیدات سایر بخش های کشاورزی به تولید زراعی کشور باشیم.

-) آیا هدفمند کردن یارانه ها تاثیرگذار در فعالیت تشکل های بخش کشاورزی خواهد بود؟
هدفمند کردن یارانه ها در بخش کشاورزی باید منجر به رقابت پذیرشدن محصولات در بازارهای داخلی و خارجی شود. دانش محور شدن، ایجاد و نوسازی زیر بناهای بخش کشاورزی از دیگر اثرات هدفمند کردن یارانه ها در این بخش است. چنانچه خواهان عدالت محوری در بخش کشاورزی هستیم تنها با تعامل با بخش کشاورزی میسر خواهد شد. همواره بحث هدفمند کردن یارانه ها در بخش کشاورزی با حذف یارانه ها اشتباه می شود، درصورتی که یارانه های تزریق شده منجر به افزایش بهره وری و توسعه است.

هدفمند کردن یارانه نباید مقطعی بلکه انجام آن به صورت تدریجی و کارشناسی مانع افزایش تورم شود. شناسایی دهک های مورد هدف از موفقیت های هدفمند کردن یارانه ها در بخش کشاورزی خواهد بود.