پایگاه خبری آوای رودکوف:محصولات غنی شده مانند محصولات غذایی که توسط شرکت های صنعتی تولید می شود با رعایت میانگینی، میان حداقل تاثیر و حداکثری که ایجاد مشکل کند در نظر گرفته می شود، به عنوان مثال میزان 10 میلی گرم روی مناسب مصرف روزانه و مفید برای رشد کودکان است، اما میزان 40 میلی گرم آن ایجاد مسمومیت می کند، همچنین برای آهن 18 میلی گرم مفید و 45 میلی گرم مضر است به همین دلیل همیشه میزانی به کار گرفته می شود که مصرف روزانه این مواد مسمومیت ایجاد نکند یا از فعالیت دیگر ویتامین ها جلوگیری نکند. در حال حاضر شیر و آبمیوه و ماکارونی ازجمله در دسترس ترین محصولات غنی شده در ایران محسوب می شوند.
غنی سازی محصولات غذایی بهانه ای بود تا با دکتر جابر سلیمانی عضو هیات علمی تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی به گفتگو بنشینیم.
غنی سازی به چه دلایلی انجام می شود؟
غنی سازی به چند دلیل انجام می شود. گاهی در ضمن فرآیند آماده سازی ماده غذایی بخشی از آن که ضروری نیز هست از بین می رود. اضافه کردن این بخش از بین رفته در انتهای فرآیند و احیای آن، نوعی غنی سازی است؛ مثل افزودن فیبر به آرد سفید نان لواش. گاهی اوقات نیز موادمغذی موجود در یک ماده غذایی کلا کم است یا اصلا وجود ندارد و ما خودمان به آن اضافه می کنیم؛ مثل افزودن ویتامین یا کلسیم به شیر.وقتی غنی سازی انجام می شود، باید مشکل تعریف شده ای در جامعه داشته باشیم که بخواهیم برای رفع آن یا کاهش شیوع یا پیشگیری از وقوع بیشترش با غنی سازی قدمی برداریم.
ماده غذایی انتخاب شده برای غنی سازی چه خصوصیاتی بایدداشته باشد؟
ماده غذایی که برای غنی سازی انتخاب می شود باید از نظر شیمیایی ساختاری داشته باشد که در فرآیند تولید ماده غذایی موردنظر کمترین آسیب را دیده و بیشترین ماندگاری را داشته باشد.
ماده غذایی که برای غنی سازی انتخاب می شود باید به گونه ای باشد که تمام گروه های سنی و جنسی که جزو گروه در معرض آسیب هستند، بتوانند از آن استفاده کنند.
این روزها در قفسه های سوپرمارکت های بزرگ و فروشگاه ها محصولاتی به چشم می خورند که اسامی ارگانیک، پروبیوتیک، غنی شده با ویتامین ث و … را یدک می کشند.
متخصصان تغذیه مدام مردم را به مصرف غذای سالم تشویق می کنند تا سلامتشان به خطر نیفتد.
پروبیوتیک در صنایع غذایی چه تعریفی دارد؟
پروبیوتیک ها میکروارگانیسم های زنده ای هستند که با افزودن مقادیر کافی آنها به ماست اثرات مفیدی روی بدن می گذارند و در واقع این میکروارگانیسم ها نه تنها بیماری زا نیستند، بلکه در طول عبور از مجرای گوارشی، زنده و فعال بوده و با ایجاد لایه های حفاظتی مخاطی در روده ها با باکتری های مضر مبارزه کرده و منجر به افزایش سطح ایمنی بدن می شوند.: جلوگیری از رشد باکتری های عفونی در بدن، کاهش کلسترول خون، پیشگیری از ابتلا به سرطان و… از دیگر خواص این باکتری هاست.
بایدهای غنی سازی چه می دانید؟
از نظر صنعتی عمل غنی سازی باید به بهترین شکل ممکن انجام شود و از بهترین نوع ترکیبات مناسب، یعنی همان ماده غذایی که در نوع اصلی خوراکی ها موجود است، در این لبنیات هم استفاده شود.
به عنوان مثال D، بهترین نوع اسیدهای چرب، بهترین کلسیم و… استفاده شود و کنترل کیفی نیز نشان دهد.
محصولات غنی شده چه تفاوت هایی با تولیدات معمولی دارند؟
این محصولات با بهترین نوع اسیدهای چرب، بهترین کلسیم و… غنی شده اند بنابراین با فرض رعایت اصول صحیح غنی سازی لبنیات می توان گفت، مصرف لبنیات غنی شده به طور قطع بهتر از مصرف لبنیات معمولی است و می تواند کمبودهای بدن را جبران کند.
زیاده روی در مصرف محصولات غذایی غنی شده چه عوارضی خواهدداشت؟
زیاده روی در مصرف هر چیزی می تواند خطرآفرین باشد و لبنیات غنی شده هم از این قاعده مستثنی نیستند و بیش از حد مصرف کردن شان می توان خطرات خودش را داشته باشد؛ در کل نباید یادمان برود که تغذیه علم تنوع و تعادل است و بهتر است از تمام گروه های غذایی، با رعایت مقادیر مورد نیاز بدن و توصیه شده در علم تغذیه، مصرف کنیم.
مصرف مقدار متعادلی از محصولات غنی سازی شده به چه صورتی است؟
مصرف مقدار متعادلی از این محصولات بین ۵۰ تا ۱۰۰ درصد مقدار مورد نیاز روزانه فرد به آن ماده مغذی را تامین می کند و مزیتش این است که ویتامین ها و املاح مذکور از طریق یک تغذیه طبیعی تامین می شود.
چرا بروز بیماری های ناشی از کمبود ویتامین ها و مواد معدنی در حال افزایش است؟
با تغییر شیوه زندگی و گرایش روزافزون مردم به سمت غذاهای فرآوری شده و همچنین عدم رعایت تنوع در استفاده از گروههای مختلف مواد غذایی، نگرانی ها در مورد بروز بیماری های ناشی از کمبود ویتامین ها و مواد معدنی در حال افزایش است.
درصد چشمگیری از جمعیت جهان از کمبود ویتامین ها و مواد معدنی که معمولاً ریزمغذی ها نامیده می شوند
رنج می برند.
کمبود ریزمغذی های ضروری نظیر آهن و ید و ویتامین آ باعث ناتوانایی های یادگیری، عقب ماندگی ذهنی، بازده پایین کاری، نابینایی و مرگ زودرس می شود.
گفتگو: مهندس امیرمسعود طایفه سلطانخانی