بازار، سوگند و اهل بیت

پایگاه خبری آوای رودکوف-سید مجید بایگان ،پژوهشگر حوزه فرهنگ و آموزش عالی

دین اسلام برای کسب و کار، تجارت و فعالیت اقتصادی، آداب و شرایطی از جمله صداقت و راستی، انصاف در معامله و اجتناب از ظلم، پرهیز از سوگند خوردن در معامله، و میانه‌روی در اقتصاد و... را در نظر گرفته است.

امروزه وقتی به بازار می رویم و برای خرید مواد غذایی، کالاهای خانگی، خدمات خصوصی .... وارد مغازه  یا دفتری می شویم، پس از انتخاب وسیله و رد و بدل شدن قیمت توسط فروشنده و خریدار، متاسفانه شاهد آن هستیم که بیشتر فروشندگان با سوگند های فراوان از ائمه اطهار گرفته تا خانواده خود را سپری برای فروش کالا یا خدمات خود قرار می دهند.
می بینیم که فروشنده به حضرت عباس و  یا دیگر ائمه توسل می جوید و با حرف هایی که همه ما می دانیم تقریباً بی اساس می باشد( این قیمت خرید است- زیر قیمت دارم می فروشم- برایم صرف نمی کند و.....) کالا و خدمات خود را به خریدار می فروشد.

شگرد های جدیدی که  تعدادی از فروشندگان در ایران دارند به محض ورود به مغازه ای، به هر کالایی که نگاه می کنیم فروشنده می گوید:-  این مانتو، پیراهن، شلوار و... را خواهر، برادر، خاله و..... فلان فامیلم پوشیدند و عالی است./
-  هر لباسی را که انتخاب کنی می گوید: این لباس تن خورش حرف نداره.
- هر کالایی را انتخاب کنی می گوید: این کالا پر فروش ترین کالا تو این هفنه بود.
و یا این کالا بهترین جنس است./ این کالا آب رفت اصلاً ندارد./ این کالا فقط از فلان کشور مطرح اروپایی آمده است.

این سوگند ها آن قدر در ایران کلیشه ای شده که وقتی فروشنده برای فروش کالای خود شروع به سوگند خوردن می کند، خریدار در ذهن خود می گوید آره ............./

وقتی کالایی می خریم و به خانه می آییم، می گوییم که فلان کالا را با این تخفیف خوب گرفتم، فروشنده بدبخت فکر کنم ضرر کرد. (هیچ وقت اینطور نبوده و نیست./ فروشنده هیچ وقت اگر نفعی نداشته باشد کالایش را نخواهد فروخت. مطمئن باشی که سود خوبی هم خواهد برد چون  امروزه شاهد آن هستیم در ایران قیمت کالا ها در مغازه چند برابر قیمت واقعی می باشد).

بله واقعاً همین طور هست، دوره این کارها دیگر برای همه به سر آمده. دست فروشندگان مثل روز روشن برای خریداران رو شده است. پس چه بهتر فرهنگ قیمت واقعی را برای کالا و خدمات  انتخاب کنیم  که هم سود اندکی خود ببریم و هم خریدار از خریدش لذت ببرد و هم به سوگند متوسل نشویم و در نهایت فرهنگ اعتماد در بازار به سبک قدیم میان فروشنده و خریدار در جامعه رایج شود.

پيامبر اکرم(ص): اليَمينُ الكاذِبَةُ مَنْفَقَةٌ للسِّلْعَةِ مَمْحَقَةٌ للكَسْبِ
سوگند دروغ، كالا را رونق مى دهد امّا بركت را از كسب مى برد. (كنز العمّال: ۴۶۳۸۱)
در کتاب کافی، جلد ۵، صفحه ۱۵۳ نقل شده که امام علی(ع) در زمان حکومت خود همواره از بازار سرکشی می‌کرد و می‌فرمود: ای گروه بازاریان، از خدا بترسید (تقوا پیشه کنید) و از قسم خوردن در معامله پرهیز کنید.