درگفتگوی آوای رودکوف با دکتر توسلی بررسی شد:
امتیازات بهره گیری از کودهای آلی در تولیدمحصولات کشاورزی
به ماده‌ای که از مواد زائد و فضولات حیوانانی و بقایای شاخ و برگ درختان و گیاهان و باقیمانده زباله‌های شهری تولید شده است، کود آلی یا کود ارگانیک گفته می‌شود.
پایگاه خبری آوای رودکوف:خاک یک محیط زنده است که بسته به نوع آن در هر سانتی‌مترمکعب آن میلیون‌ها موجود زنده از جمله قارچ‌ها، باکتری‌ها و... زندگی می‌کنند و مهم‌ترین نقش را در تخریب و تحول مواد آلی در خاک بر عهده دارند و به مراحل هوموسی و معدنی شدن مواد آلی سرعت می‌بخشند.
در ایران با اقلیم غالب خشک و نیمه‌خشک نه‌تنها خاک‌ها از نظر مواد آلی فقیر بوده (کمتر از یک درصد) بلکه به علت بالا بودن دما، ثابت نگهداشتن و حفظ مقدار ماده آلی خاک بسیار دشوار است.
خبرنگار آوای رودکوف در دیدار نزدیک با دکترعلیرضا توسلی عضوهیات علمی بخش تحقیقات خاک مرکز تحقیقات کشاورزی آذربایجان شرقی امتیازات بهره گیری از کودهای آلی در تولیدمحصولات کشاورزی را بررسی نموده است.
- وجود موادآلی درخاک چه اثراتی دارد؟
- ماده آلی با بهبود شرایط خاکدانه‌سازی، وضعیت تخلخل و نفوذ پذیری خاک را بهبود می‌بخشد. مواد آلی در اثر معدنی شدن مقدار قابل توجهی از عناصر غذایی پرمصرف و کم‌مصرف را در خاک آزاد کرده و به تغذیه متعادل گیاه کمک زیادی می‌کنند.
مقدار مواد آلی خاک تابعی از عوامل مختلف ازجمله اقلیم، خصوصیات خاک، مدیریت زراعی و... است.
- کدام عوامل را در توجه کمتر کشاورزان به کودآلی دخیل می دانید؟
- واقع شدن ایران در منطقه خشک و نیمه‌خشک و استفاده از نهاده‌هایی مانند کودهای شیمیایی برای دستیابی به عملکرد بالا، سبب شده است تا اهمیت مواد آلی کمتر در نظر گرفته شود به نحوی که در بیش از 60 در صد خاک های زیر کشت در ایران میزان کربن آلی کمتر از یک در صد و در بخش قابل توجهی از کشور کمتر از 0.5 درصد باشد. .
- - چرا ضرورت افزایش موادآلی در خاک احساس می شود؟
- كمک به برقراری توازن بين توليد و مصرف، از طريق تامين پيوسته و متعادل مواد آلی به درون سيستم، از شرايط اصلب حيات، پويايی و پايداری و بالاخره بازدهی يا بارخيزی مطلوب آن به حساب می‌آيد. با توجه با اين كه ماده آلی قلب كشاورزی پايدار تلقي می‌شود ضرورت افزايش تدريجی ميزان مواد آلی خاک های ايران بيش از پيش احساس می شود.
- - به چه دلایلی وجودموادآلی در خاک نمادی از سلامت خاک است؟
- وجود مواد آلی علاوه بر اینکه نشان‌دهنده سلامت و کیفیت خاک است، شاخص مناسبی برای باروری آن به‌شمار می‌آید که حاصل بر همکنش فرآیندهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک است. ماده آلی با بهبود شرایط خاکدانه‌سازی، وضعیت تخلخل و نفوذ پذیری خاک را بهبود می‌بخشد. مواد آلی در اثر معدنی شدن مقدار قابل توجهی از عناصر غذایی پرمصرف و کم‌مصرف را در خاک آزاد کرده و به تغذیه متعادل گیاه کمک زیادی می‌کنند. مقدار مواد آلی خاک تابعی از عوامل مختلف ازجمله اقلیم، خصوصیات خاک، مدیریت زراعی و... است.
- چرا مواد آلی از عوامل حاصلخیزی خاک محسوب می شوند؟
- مواد آلی به علت تاثیرات مثبت كه بر خصوصیات فیزیكی (پایداری خاكدانه ها و ساختمان خاک)، شیمیایی (افزایش ظرفیت نگهداری عنصری) و بیولوژیكی دارد به عنوان یکی از عوامل مهم حاصلخیزی خاك شناخته شده است. وجود موادآلی در شرایط نامساعد آب و هوایی برای خاک چه امتیازاتی دارد؟- بقایای گیاهی خام و موادآلی باقیمانده باعث کاهش سرعت باد و روان آب بر سطح خاک می‌شوند. کود آلی را می‌توانیم به‌عنوان عاملی تأثیرگذار در ممانعت از پدیدار شدن درز و ترک در خاک دخیل بدانیم کاهش سله در خاک‌هایی با بافت سنگین از اثرات استفاده از کود آلی در خاک خواهد بود.
- - چرا ضرورت افزایش تدریجی میزان مواد آلی در خاک های ایران محسوس است؟
- کمک به برقراری توازن بین تولید و مصرف، از طریق تامین پیوسته و متعادل مواد آلی به درون سیستم، از شرایط اصلی حیات، پویایی و پایداری و بالاخره بازدهی یا بارخیزی مطلوب آن به حساب می‌آید. با توجه با این که ماده آلی قلب کشاورزی پایدار تلقی می‌شود ضرورت افزایش تدریجی میزان مواد آلی خاک‌های ایران بیش از پیش احساس می‌شود.
- - بهترین راهکار برای تامین مواد آلی خاک چیست؟
- منطقی‌ترین روش اصلاح خاک‌ها و تأمین مواد آلی آنها حفظ بقایای گیاهی در زمین است. وجود بقایای گیاهی و کاه و کلش از فرسایش آبی، بادی و تبخیر سطحی جلوگیری کرده و باعث نفوذپذیری بهتر خاک و افزایش تراکم میکروارگانیسم ها و فعالیت های بیولوژیک می شود. وجود بقایای گیاهی همچنین در کنار بهبود خواص فیزیکی خاک مانع از فرسایش خاک شده و به این ترتیب خاک با ارزش زراعی در اراضی کشاورزی حفظ می‌شود،
- بنابراین وجود این بقایای گیاهی در مزارع موجب افزایش تولید محصولات کشاورزی و کاهش هزینه‌ها و در نهایت بهره‌وری بیشتر در بخش کشاورزی می‌شود و از معایب وجود بقایای گیاهی غلات در اراضی کشاورزی، به وجود آمدن یک اکوسیستم زراعی یا کشاورزی یک اکوسیستم مصنوعی و انسان ساخت است که در محیط حالت طبیعی نداشته و منجر به جلب آفات می‌شود.
- گفتگو: مهندس امیرمسعود طایفه سلطانخانی
نظرات بینندگان
عکس روز
