صادق زیبا کلام در گفت و گو با رکنا مطرح کرد،
کرونا وضعیت اقتصادی همه اقشار جامعه را تحت تاثیر قرار داده است . فقرا، کم توان تر ، جیب قشر متوسط در حال خالی شدن و حتی اقشار مرفه جامعه نیز با آشفتگی و بلاتکلیفی در فضای کار مواجه شده اند. در این دوره کرونایی دولت چگونه می تواند کمکی برای وضعیت معیشت و اقتصاد خانوارها باشد؟
به گزارش آوای رودکوف به نقل از رکنا، خانواده ها در خانه قرنطینه شده اند بدون اینکه حقوق قرنطینه آنها پرداخت شود. کار و کسب تعطیل است و جیب ها هر روز خالی تر می شود و از همه مهمتر اینکه ،مردم نمی دانند تا چه زمانی این دوره ادامه دارد و چه برنامه ای برای اقتصاد خانوار خود باید داشته باشند.
به نظر می رسد با توجه به اینکه تمامی اقشار جامعه بخصوص دو قشر متوسط و کم توان ، دچار آسیب هستند، دولت می تواند به لیست یارانه بگیرهای دولت پیشین مراجعه کند. لیست اولیه ای که در دولت احمدی نژاد برای پرداخت یارانه تنظیم شده بود و بخش گسترده ای از ایرانیان در آن جای داشتند. آن لیست می تواند کمکی برای دولت در این روزها باشد و حتی دولت می تواند برای حساب این لیست ، میزان یارانه را حتی تا حد یک پایه حقوق افزایش دهد تا روان مردم در قرنطینه قرار گرفته، کمی آرامتر شود و با دولت هم همراهی بیشتر برای شکست این ویروس کشنده داشته باشند.
صادق زیباکلام، استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل سیاسی در گفتگو با خبرنگار اجتمای رکنا در خصوص این امکان و اینکه آیا دولت توان چنین تصمیم و اجرایی را دارد تاکید کرد: نظام مدیریتی در کشور فاقد سیستم حمایتی کامل است. در کشورهای غربی چتر حمایتی کاملی وجود دارد و از اقشار ضعیف حمایت می کند.
او به شرایط حمایت از اقشار ضعیف در ایران اشاره کرده و افزود: متاسفانه ظرف ۴۰ سال گذشته مجلس شورای اسلامی، دولت های مختلف، مجمع تشخیص مصلحت، مجلس شورای نگهبان و مجلس خبرگان نتوانستند چتر و نظام حمایتی درستی به وجود آورند و مانند کشورهای توسعه یافته ، اقشار و لایه‌های کم‌درآمد را تحت پوشش قرار دهند.
این استاد دانشگاه گفت: حتی زمانی که حدود ده، دوازده سال پیش در دوره احمدی نژاد، مسئله پرداخت یارانه مطرح شد، سوال این بود که چه کسانی مشمول این یارانه می شوند؟ این موضوع مباحث بسیاری را به وجود آورد و نهایتا در سال ۸۹ احمدی نژاد در تلویزیون اعلام کرد این یارانه به همه پرداخت خواهد شد. پرداخت یارانه به همه اجتناب ناپذیر بود، چرا که سیستم تفکیک در کشور وجود نداشت و مشخصات اقشار کم درآمد در سیستم کاملی وجود ندارد. پرداخت یارانه ها در دولت دوم آقای احمدی‌نژاد و دو دولت روحانی نیز ادامه پیدا کرد.
زیباکلام با اشاره به اینکه مجلس مسئولیت تعیین مشمولان دریافت یارانه‌ها را به دولت محول کرد تاکید کرد : دولت نیز این موضوع را به مجمع تشخیص مصلحت نظام محول کرد، چون این وظیفه بسیار دشوار و سختی است و مانند داستان گران شدن بنزین کسی مسئولیت آن را نمی پذیرد. اگر امروز دولت بخواهد افرادی که با آمدن کرونا با مشکل معیشتی روبرو شده اند را در کنار اقشار و لایه‌های ضعیف به لیست اضافه کند، این لیست پیچیده و دشوارتر می شود.
او با اشاره به ناکارآمدی و عقب ماندگی مدیریت کشور، گفت: به دلیل این ناکارآمدی بعد از ۴۰ سال نتوانستیم مشخص کنید چه کسی باید از حمایت معیشتی نظام و دولت استفاده کند و چه کسی نیازی به این حمایت ندارد. از سوی دیگر مردم نیز اعتماد خود را به دولت ها از دست داده اند.
زیباکلام با بیان این که در سال ۹۲ دقیقا زمان اوج محبوبیت روحانی دولت از مردم درخواست کرد کسانی که مبلغ یارانه برایشان عدد و رقمی به حساب نمی آید از اخذ آن صرف نظر کنند افزود: پس از آن مجدد برای دریافت یارانه ها ثبت نام شد و چیزی بالای ۹۰ درصد جمعیت کشور برای دریافت یارانه اقدام کرده بودند. این نشان می‌دهد که اعتماد مردم کاسته شده و حاضر نیستند از یارانه خود بگذرند.
این استاد دانشگاه با گفتن از اینکه در آمد حقوق بگیران مشخص است. اگر دولت اعلام کند کسانی که در نتیجه ورود کرونا، با کسادی اقتصاد و تعطیلی اقتصاد روبرو شده اند در یک سامانه ثبت‌نام کنند مطمئن باشید 85میلیون نفر ثبت نام می کنند افزود: برای برون رفت از این مشکل باید دو اقدام صورت گیرد. اول اینکه اعتماد به سیستم مدیریت کشور در جامعه احیا شود. نکته دوم این است که مسئولین باید به تدریج نظامی درست کنند که خانوارهایی که نیاز به حمایت و مبلغ دریافتی دارند در سیستم مشخص شوند .در حال حاضر به جز مددجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و بهزیستی، لیست مشخصی از خانوارهای مشمول دریافت کمک ها وجود ندارد.
این استاد دانشگاه با اشاره به پرداخت بسته معیشتی که بعد از گران شدن بنزین، اظهار کرد:پس از پرداخت بسته معیشتی، خانواده‌های بسیاری اعلام کردند این بسته را دریافت نکرده‌اند.
این تحلیلگر سیاسی در خصوص راه حل پیشنهادی خود به دولت گفت: می توان ابتدا حقوق بگیران (بخش دولتی و خصوصی)، سپس بازنشستگان و پس از آن کارگران صنایع مشخص و از لیست یارانه حذف کرد. در این صورت مشخص می شود چه کسانی هیچ حقوقی ندارند و باید مورد حمایت دولت قرار گیرند. دولت این رویه را ابتدا با کمک دهیار و بخشداری ها در روستاها شروع کند و به تدریج به شناسایی قشر ضعیف در شهرها اقدام کند. البته شناسایی این افراد در شهر بسیار سخت است اما دولت از طریق تحقیق و بررسی و کنترل حساب های بانکی و... می تواند اقشار ضعیف شهرها را نیز شناسایی کرده و تحت پوشش قرار دهد.
زیباکلام در پاسخ به این سوال که در شرایطی کرونایی که وقت تحقیق و شناسایی وجود داشته باشد چه باید کرد؟ تاکید کرد: در این شرایط باید دسته جمعی عمل کرد. یعنی دولت از همه حمایت کند. مانند همان روزهایی که احمدی نژاد یارانه می داد و به جای آن که بگوییم لیست یارانه احمدی‌نژاد اسمش را بگذاریم لیست یارانه روحانی!
به نظر می رسد با توجه به اینکه تمامی اقشار جامعه بخصوص دو قشر متوسط و کم توان ، دچار آسیب هستند، دولت می تواند به لیست یارانه بگیرهای دولت پیشین مراجعه کند. لیست اولیه ای که در دولت احمدی نژاد برای پرداخت یارانه تنظیم شده بود و بخش گسترده ای از ایرانیان در آن جای داشتند. آن لیست می تواند کمکی برای دولت در این روزها باشد و حتی دولت می تواند برای حساب این لیست ، میزان یارانه را حتی تا حد یک پایه حقوق افزایش دهد تا روان مردم در قرنطینه قرار گرفته، کمی آرامتر شود و با دولت هم همراهی بیشتر برای شکست این ویروس کشنده داشته باشند.
صادق زیباکلام، استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل سیاسی در گفتگو با خبرنگار اجتمای رکنا در خصوص این امکان و اینکه آیا دولت توان چنین تصمیم و اجرایی را دارد تاکید کرد: نظام مدیریتی در کشور فاقد سیستم حمایتی کامل است. در کشورهای غربی چتر حمایتی کاملی وجود دارد و از اقشار ضعیف حمایت می کند.
او به شرایط حمایت از اقشار ضعیف در ایران اشاره کرده و افزود: متاسفانه ظرف ۴۰ سال گذشته مجلس شورای اسلامی، دولت های مختلف، مجمع تشخیص مصلحت، مجلس شورای نگهبان و مجلس خبرگان نتوانستند چتر و نظام حمایتی درستی به وجود آورند و مانند کشورهای توسعه یافته ، اقشار و لایه‌های کم‌درآمد را تحت پوشش قرار دهند.
این استاد دانشگاه گفت: حتی زمانی که حدود ده، دوازده سال پیش در دوره احمدی نژاد، مسئله پرداخت یارانه مطرح شد، سوال این بود که چه کسانی مشمول این یارانه می شوند؟ این موضوع مباحث بسیاری را به وجود آورد و نهایتا در سال ۸۹ احمدی نژاد در تلویزیون اعلام کرد این یارانه به همه پرداخت خواهد شد. پرداخت یارانه به همه اجتناب ناپذیر بود، چرا که سیستم تفکیک در کشور وجود نداشت و مشخصات اقشار کم درآمد در سیستم کاملی وجود ندارد. پرداخت یارانه ها در دولت دوم آقای احمدی‌نژاد و دو دولت روحانی نیز ادامه پیدا کرد.
زیباکلام با اشاره به اینکه مجلس مسئولیت تعیین مشمولان دریافت یارانه‌ها را به دولت محول کرد تاکید کرد : دولت نیز این موضوع را به مجمع تشخیص مصلحت نظام محول کرد، چون این وظیفه بسیار دشوار و سختی است و مانند داستان گران شدن بنزین کسی مسئولیت آن را نمی پذیرد. اگر امروز دولت بخواهد افرادی که با آمدن کرونا با مشکل معیشتی روبرو شده اند را در کنار اقشار و لایه‌های ضعیف به لیست اضافه کند، این لیست پیچیده و دشوارتر می شود.
او با اشاره به ناکارآمدی و عقب ماندگی مدیریت کشور، گفت: به دلیل این ناکارآمدی بعد از ۴۰ سال نتوانستیم مشخص کنید چه کسی باید از حمایت معیشتی نظام و دولت استفاده کند و چه کسی نیازی به این حمایت ندارد. از سوی دیگر مردم نیز اعتماد خود را به دولت ها از دست داده اند.
زیباکلام با بیان این که در سال ۹۲ دقیقا زمان اوج محبوبیت روحانی دولت از مردم درخواست کرد کسانی که مبلغ یارانه برایشان عدد و رقمی به حساب نمی آید از اخذ آن صرف نظر کنند افزود: پس از آن مجدد برای دریافت یارانه ها ثبت نام شد و چیزی بالای ۹۰ درصد جمعیت کشور برای دریافت یارانه اقدام کرده بودند. این نشان می‌دهد که اعتماد مردم کاسته شده و حاضر نیستند از یارانه خود بگذرند.
این استاد دانشگاه با گفتن از اینکه در آمد حقوق بگیران مشخص است. اگر دولت اعلام کند کسانی که در نتیجه ورود کرونا، با کسادی اقتصاد و تعطیلی اقتصاد روبرو شده اند در یک سامانه ثبت‌نام کنند مطمئن باشید 85میلیون نفر ثبت نام می کنند افزود: برای برون رفت از این مشکل باید دو اقدام صورت گیرد. اول اینکه اعتماد به سیستم مدیریت کشور در جامعه احیا شود. نکته دوم این است که مسئولین باید به تدریج نظامی درست کنند که خانوارهایی که نیاز به حمایت و مبلغ دریافتی دارند در سیستم مشخص شوند .در حال حاضر به جز مددجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و بهزیستی، لیست مشخصی از خانوارهای مشمول دریافت کمک ها وجود ندارد.
این استاد دانشگاه با اشاره به پرداخت بسته معیشتی که بعد از گران شدن بنزین، اظهار کرد:پس از پرداخت بسته معیشتی، خانواده‌های بسیاری اعلام کردند این بسته را دریافت نکرده‌اند.
این تحلیلگر سیاسی در خصوص راه حل پیشنهادی خود به دولت گفت: می توان ابتدا حقوق بگیران (بخش دولتی و خصوصی)، سپس بازنشستگان و پس از آن کارگران صنایع مشخص و از لیست یارانه حذف کرد. در این صورت مشخص می شود چه کسانی هیچ حقوقی ندارند و باید مورد حمایت دولت قرار گیرند. دولت این رویه را ابتدا با کمک دهیار و بخشداری ها در روستاها شروع کند و به تدریج به شناسایی قشر ضعیف در شهرها اقدام کند. البته شناسایی این افراد در شهر بسیار سخت است اما دولت از طریق تحقیق و بررسی و کنترل حساب های بانکی و... می تواند اقشار ضعیف شهرها را نیز شناسایی کرده و تحت پوشش قرار دهد.
زیباکلام در پاسخ به این سوال که در شرایطی کرونایی که وقت تحقیق و شناسایی وجود داشته باشد چه باید کرد؟ تاکید کرد: در این شرایط باید دسته جمعی عمل کرد. یعنی دولت از همه حمایت کند. مانند همان روزهایی که احمدی نژاد یارانه می داد و به جای آن که بگوییم لیست یارانه احمدی‌نژاد اسمش را بگذاریم لیست یارانه روحانی!
نظرات بینندگان
عکس روز
