کد خبر: ۱۶۴۷۹
تاریخ انتشار: ۰۵ بهمن ۱۳۹۵ - ۲۳:۰۰
انتخابات 96
رئیس فراکسیون امید مجلس با اعلام اینکه در جلسه اخیر شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان کارگروهی تشکیل شد تا موضع این شورا را در قبال انتخابات سال بعد اعلام کند، خاطرنشان کرد: قطعا این شورای از آقای روحانی عبور نخواهد کرد و موضع‌مان تا به حال حمایت از دولت بوده و امیدواریم همین مسیر را ادامه دهیم.

به گزارش آوای رودکوف به نقل از فارس، محمدرضا عارف رئیس فراکسیون امید مجلس و رئیس شورای عالی سیاست‌‌گذاری اصلاح‌طلبان امروز سه‌شنبه پنجم بهمن ماه در نشست خبری خود در محل بنیاد امید ایرانیان، ضمن تسلیت درگذشت آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی از وی به عنوان استوانه‌ ارزشمند انقلاب یاد کرد که در همه صحنه‌های پس از انقلاب یار دیرین امام و رهبری بوده و نقش کلیدی در همبستگی جریانات انقلاب داشته است.

وی با تسلیت حادثه ساختمان پلاسکو آن را هشداری جدی برای همه دست‌اندرکاران مدیریت شهری و مدیریت بحران ذکر کرد و با ابراز امیدواری نسبت به برنامه‌ریزی‌های علمی با نگاهی پیشگیرانه برای حوادثی که در کمین جامعه ماست به ویژه تهران که گسل‌های شناخته‌ شده‌ای دارد،‌ اظهار داشت: پس از زلزله بم انجمن علمی فرماندهی و کنترل تشکیل شد و ما انتظار داریم که دستگاه‌ها همکاری بیشتری با این انجمن داشته باشند.

عارف با تأکید بر اینکه مدیریت شهری نیازمند تخصص‌های مرتبط در شوراهای شهری است، گفت: چون در آستانه برگزاری انتخابات شوراها قرار داریم انتظارمان از همه گروه‌ها این است که تلاش کنند مدیریت شوراها به سمت تخصصی شدن پیش رود تا در مدیریت شهر موفق باشیم.

*راهبرد شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلبان استمرار مسیر انتخابات 92 است

وی در ادامه نشست در پاسخ به سوال خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران ـ ایرنا که درباره گمانه‌زنی برخی اصولگرایان در مورد عبور شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان از حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری سال 96 پرسیده بود، بیان داشت: شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان در انتخابات سال 94 مجلس شورای اسلامی با توجه به ضرورت‌ها تشکیل شد و اکنون نیز مهم‌ترین راهبرد آن ادامه مسیر سال 92 و حفظ دستاوردهای آن است.

رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی در ادامه گفت: راهبرد اصلی شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان با دو مأموریت جدید درباره انتخابات شوراها و نیز انتخابات ریاست جمهوری، همان است و استمرار گفتمانی خواهد بود که جریان اصلاحات از سال 92 در پیش گرفته است.

*قطعا از روحانی عبور نخواهیم کرد

وی با اعلام اینکه در جلسه اخیر شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان کارگروهی تشکیل شد تا موضع این شورا را در قبال انتخابات سال بعد اعلام کند، خاطرنشان کرد: قطعا این شورای از آقای روحانی عبور نخواهد کرد و موضع‌مان تا به حال حمایت از دولت بوده و امیدواریم همین مسیر را ادامه دهیم.

عارف در پاسخ به سوال خبرنگار خبرگزاری رسا که مطرح کرد با توجه به اینکه در مجلس دهم اصلاح طلبان و منتخبان فهرست عمومی تحت مدیریت طیف وی پیش نرفتند و به عنوان مثال در انتخابات ریاست مجلس پشت او را خالی کردند، گفت: اصلاح‌طلبان پشت ما را خالی نکردند و همه اعضای امیدی‌ها در همان مسیر در حال حرکت هستند. 

وی افزود: در شرایطی که بخش عمده‌ای از امیدی‌ها برای اولین بار وارد مجلس شدند، انسجام‌بخشی به آنها زمان می‌برد. 

رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی گفت: در مورد انتخابات هیأت رئیسه مجلس نیز ملاحظاتی وجود داشت که من وارد آن نمی‌شوم اما بعضی از نمایندگانی که میثاق‌نامه ما را امضا کردند نخواستند یا نتوانستند آن مسیر را ادامه دهند که البته اقلیت بودند و اکثریت در همان مسیر در حرکت هستند و ما نیز تلاش می‌کنیم که با انسجام پیش رفته و گام سوم را در انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای شهر برداریم. 

وی در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر سازوکار انتخاب رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، گفت: البته آقای هاشمی ویژگی‌های منحصر به فردی داشت. مثلاً در مجمع این ویژگی‌ها بین و روشن بود. تقریباً همه اعضای مجمع احترام خاصی برای آقای هاشمی قائل بودند و بنابراین جایگزین ایشان کار آسانی نیست. خوشبختانه مجمع همیشه از انسجام خوبی برخوردار بود و تصمیمات مجمع به‌اجماع بود.

عارف بر همین اساس اظهار کرد: امیدواریم این انسجام و وحدت و این مسیر ادامه پیدا کند. با توجه به اینکه دوره فعلی مجمع تشخیص مصلحت نظام در اسفندماه سال جاری به اتمام  می‌رسد و بحث‌هایی در محافل مطرح می‌شود مبنی بر اینکه منتظر بمانیم دوره تمام شود و در دوره جدیدی که تشکیل می‌شود رئیس آن مشخص شود. اما یکسری مباحث حاشیه‌ای مطرح است، آن‌هم در بحث برنامه ششم و قانون بودجه است که اگر برنامه ششم و قانون بودجه اختلاف شورای نگهبان و مجلس به مجمع ارجاع داده شود،‌ طبیعتاً‌ باید جلسات مجمع تشکیل شود که در این صورت نیاز است رئیس مجمع مشخص شود.

* در آیین‌نامه داخلی مجمع تشخیص، نایب رئیس نادیده گرفته شده

رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی بر همین اساس اضافه کرد: در آیین‌نامه داخلی مجمع نایب رئیس دیده نشده، با توجه به اینکه شورای عالی انقلاب فرهنگی نایب رئیس دارد، ولی مجمع ندارد که طبیعتاً یا باید به صورت موقت فردی این جلسات را اداره کند تا دوره جدید مجمع فرا برسد و یا احتمالاً رئیس انتخاب شود که قاعدتاً در برنامه‌های مقام معظم رهبری است که ایشان باید این شخص را تعیین کنند.

وی ادامه داد: بنده نظری در مورد شخصیت خاصی برای جایگزینی آقای هاشمی رفسنجانی نمی‌دهم؛ چراکه انقلاب ما شخصیت‌های برجسته و بزرگی دارد که افرادی هستند که همان مسیر آقای هاشمی را ادامه دهند.

*فراکسیون امید با تخلف و فساد مالی افراد وابسته به دولت مقابله می‌کند

عارف در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس، مبنی بر اینکه با توجه به اظهارات اخیر محسنی اژه‌ای و تشکیل پرونده حسین فریدون و ارتباط وی با مفسدین اقتصادی ازجمله دانیال‌زاده، با توجه به در دست داشتن اسناد و مدارک برخی همکاران شما در مجلس، موضع فراکسیون امید در قبال این مسئله چه خواهد بود؟ با توجه به نزدیکی مواضع سیاسی فراکسیون امید به دولت آیا این موضوع باعث خواهد شد که فراکسیون نسبت به این اتهامات سکوت کند یا خیر، اظهار داشت: در مورد تخلفات و به صورت کلی فساد، باید بگوییم که انقلاب ما نشان داد با هیچ‌کس عهد اخوت نبسته است و انتظار ما از همه رسانه‌ها این است که این مسائل را سیاسی نکنند.

وی افزود: هر کسی که تخلف کرده است باید با او برخورد شود و اصلاً ربطی به جناح ندارد و اگر جناحی شود مشکلی پیش خواهد آمد که امروز ما با آن روبرو هستیم.

رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی همچنین تصریح کرد: همه پیش‌داوری‌های سیاسی خود را مطرح می‌کنند که اکنون هم فردی وابسته به جریان دولت مرتکب خطایی شده است. سؤال اینجاست آیا در همین زمان تخلفات مربوط به جناح مقابل هم مطرح است یا خیر؟ پس چرا مطرح نمی‌شود؟ انتظار ما از شما این است که تخلفات و فسادها را اعلام کنید؛ چراکه یکی از شعارهای اصلی ما مقابله با فساد بوده به‌ویژه فراکسیون امید جزو اولویت‌هایش است که با فساد مقابله کند.

*اولویت ما مقابله با فساد است

عارف  بر همین اساس اضافه کرد: فراکسیون امید بلافاصله بعد از تشکیل مجلس دهم فراکسیون شفافیت را تشکیل داد و جزو برنامه‌های برجا هم اولویت مقابله با فساد را داشتیم و به طور جدی این مسئله را به صورت یک مسئله ملی نه جناحی برخورد خواهیم کرد و به طور طبیعی اگر تخلفی در جریان اصلاحات اتفاق افتاده و باید با آن برخورد شود و انتظار ما هم این است که در جریان مقابل هم باید با همین نگاه با این مسئله مواجه باشیم.

رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار فارس، مبنی بر تعامل شورای سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان با احزاب منتقد، گفت: شورای عالی سیاست‌گذاری پس از تشکیل یکی از مهم‌ترین دستاوردهای کشور در انتخابات اخیر بود و یک جریان را منسجم کرد. بنده در همان زمان هم چندین بار خواهش کردم و انتظار خود را به جریان اصولگرایان گفتم که به یک انسجام برسیم؛ چراکه این به نفع کشور است که دو جریان اصلی که در کشور وجود دارد به صورت یک مجموعه منسجم در مبارزات انتخاباتی شرکت کنند.

عارف ادامه داد: طبیعی است که در هر دو جریان اصولگرا و اصلاح‌طلبی اختلاف نظرهایی وجود دارد. ما نمی‌گوییم تمام تصمیماتی که در دولت قبل گرفتیم مورد رضایت همه افراد است. ما مبنا را بر خرد جمعی و اجماع نظر می‌گذاشتیم. حتی از احزاب ما در مرحله آخر که مرحله انتخاب لیست بود یک مقدار گله وجود داشت. گله آنها هم طبیعی بود و حق داشتند، چون ما وقتی با حامیان دولت وارد ائتلاف شدیم، طبیعتاً باید عده‌ای از دوستان خود را به خصوص در تهران حذف و ائتلاف را دنبال می‌کردیم. ما بر اساس شاخص‌ها لیست 35 نفره را تهیه کردیم و وارد ائتلاف شدیم که پس از ائتلاف چند نفری حذف شدند که باعث دلزدگی و گله دوستان شد.

*برخی گلایه‌های احزاب درباره شورای سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان درست است

وی همچنین تصریح کرد: یکی از این گله‌ها این بود که تشکیل شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان باعث تضعیف احزاب شد که در جلسات مختلف این را بررسی کرده و به نتیجه هم نرسیدیم که تشکیل شورای عالی باعث تضعیف احزاب شده یا خیر، چراکه دقیقاً نقطه مقابل آن هم وجود داشت که باعث تقویت احزاب و انسجام آن شده است. از آنجایی که جبهه‌ها مقدمه تشکیل احزاب فراگیر هستند و به‌معنای رویکردی که ما در شورای عالی داشتیم تقویت احزاب بود. همچنین جلساتی در مورد مصادیق آن برگزار کردیم که خوشبختانه تعاملاتی صورت گرفت و 6 حزبی که نامه اولیه را امضا کرده بودند تعدادی از آنها عضو شورا شدند و بازگشتند، پس ما هنوز آنها را عضو شورای عالی می‌دانیم، چون دوره جدید هم با پیشنهاد شورای هماهنگی اصلاح‌طلبان، شورای عالی سیاست‌گذاری تشکیل شد، امیدوارم کسانی که به این شورا ملحق نشدند، بیایند و به این شورا بپیوندند تا از انسجام خوبی در شورا برخوردار شویم.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر ورود علی یونسی به بحث اختلاف‌نظر شورای عالی و شورای سیاست‌گذاری و برگزاری جلسه روز گذشته با احزاب منتقد با حضور او، عنوان کرد: ما از هر فردی که برای حل اختلاف نه‌تنها در جبهه اصلاحات حتی برای سایر هم تشکر می‌کنیم، اما آقای یونسی هیچ مأموریتی از طرف شورای عالی سیاست‌گذاری نداشت، البته ما کارگروه تعامل داریم که این کارگروه با اولویت تعامل با احزاب همسو و بعد با احزاب رقیب کار می‌‌کند که البته این کارگروه رئیس و نایب رئیس دارد و  کار خود را انجام می‌دهد، البته طبیعتاً ممکن است افراد دیگری هم در این مسیر کمک کنند که من از آنها تشکر می‌کنم، اما آقای یونسی هیچ‌گونه مأموریتی در این قبال ندارد.

عارف با بیان اینکه ما از به‌کارگیری جوان‌ها در همه صحنه‌های انقلاب داریم، گفت: طبیعتاً انتظار جوانان این است که در همه سطوح مدیریتی حضور داشته باشند. من خواهش دارم اجازه بدهیم جوان‌ها به میدان بیایند و در اتاق فکر به ما کمک و ما را راهنمایی کنند. در انتخابات قبل نیز دیدگاه ما اولویت دادن به جوان‌ها بود، حتی در شاخص‌هایی که ما برای انتخابات گذاشتیم، یک امتیاز بالایی را برای جوان بودن و زنان قائل شدیم که اکنون هم بر این باور معتقدیم، اعتقاد ما بر این است که در شوراها به ویژه شوراهای شهر و روستا باید اولویت بیشتر استفاده از جوانان باشد حتی در کلان‌شهرها باید جوان‌ترها را به‌کار بگیریم؛ چراکه بهترین محل برای توانمندسازی است که بتوانند کارآمد واقع شوند.

* فراکسیون امید در بحث نظارت رویکرد جدی دارد

وی همچنین در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر برنامه فراکسیون امید برای نظارت بر بخش‌های فرهنگی خاطرنشان کرد: بخش قابل‌ملاحظه‌ای از بودجه‌ها مربوط به بخش فرهنگی است، حتی در آن موارد هم دولت و مجلس نظارت بر بخش بودجه‌های دولتی آن دارند. خوشبختانه این مسئله تا حدودی حل شده و تاکنون مجلس نظارت بر همه امور در همه دستگاه‌ها دارد. فراکسیون امید در بحث نظارت رویکرد جدی دارد.

رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی با اشاره به تشکیل 7 کارگروه ویژه در فراکسیون متبوعش گفت: با توجه به اولویت‌ها و مطالبات مردم حتی‌الامکان با همکاری دولت لوایحی را که نیاز است ما تهیه می‌کنم و اگر لازم باشد طر‌ح‌هایی را در این رابطه تقدیم مجلس می‌کنیم در بحث نظارت هم جدی هستیم تا بتوانیم به طور جدی این موضوع را دنبال کنیم، اما با توجه به شعار اصلی ما (آرامش و امید) لازمه آرامش این است که حتی‌الامکان بدون رسانه‌ای کردن و باز کردن مسائل، بحث وظیفه نظارتی خود را دنبال کنیم. ما این مسیر را ادامه خواهیم داد و اگر لازم باشد طبیعتاً در قالب سوال، تذکر، تحقیق و تفحص و استیضاح به وظیفه نظارتی خود ادامه خواهیم داد.

*از انتقاد استقبال کرده و آن را ضروری می‌دانیم

عارف به سوال دیگر خبرنگاری مبنی بر اینکه سیاست‌های شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان در انتخابات آینده و فقدان آیت‌الله هاشمی هم پاسخ داد و عنوان کرد‌: ما از انتقادات استقبال می‌کنیم اما انتظارمان این است که انتقادات سازنده باشد و راهکار هم نشان دهد. ما اصلاح‌طلبان و فراکسیون امید هم‌نظر دولت هستیم. انتقاد را قبول داریم و ضروری می‌دانیم، اما هم شرایط را در نظر می‌گیریم و هم روند را. طبیعتاً باید روند عملکرد دولت را باید بررسی کنیم که بر این اساس نمره خوبی ما به عملکرد دولت در بخش‌های مختلف می‌دهیم.

وی بر همین اساس اضافه کرد: حمایت‌های سیاسی از جمله شعارهای ما در انتخابات مجلس از دولت بود که عملکرد دولت را هنوز هم مثبت می‌بینیم. طبیعتاً آقای هاشمی رفسنجانی نقش کلیدی و محوری در این میان داشتند که ما خوشبختانه یک جریان منسجم و فعالی هستیم که موضع‌مان حمایت از دولت بوده و این موضع را ادامه خواهیم داد و دولت را در تحقق مطالبات و شعارهایی که همپوشانی بالایی با شعارهای اصلاح‌طلبان داشت، کمک می‌کنیم.

رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی همچنین افزود: در ارتباط با اصولگرایان در مجلس هم ما همین شعار را دادیم و آمادگی داشتیم که تحت عنوان حامیان دولت کار را پیش ببریم، حامیان دولت صرفاً اصلاح‌طلبان نیستند که اگر اصلاح‌طلبان بودند ما از واژه حامیان دولت استفاده نمی‌کردیم؛ چراکه حامیان دولت در برگیرنده اصلاح‌طلبان و بخش‌هایی از اصولگرایان بود و اکنون هم آمادگی داریم این طیف همکاری کنیم و انتخابات شوراها و ریاست جمهوری برگزار شد.

*ما کم‌کاری در میان اعضای فراکسیون امید حس نکردیم

عارف در ادامه در پاسخ به سوال خبرنگاری دیگر مبنی بر علت کم‌کاری برخی اعضای فراکسیون امید مجلس دهم، تصریح کرد: در ارتباط با ارزیابی عملکرد نمایندگان فراکسیون باید بگویم بنده نمره خوبی به فراکسیون و  اعضای آن می‌دهم. ما کم‌کاری را در فراکسیون حس نکردیم، مگر آنکه نگاه حضور رسانه‌ای باشد. برخی دوستان حضور رسانه‌ای بیشتر داشتند و برخی کمتر، ولی همه اعضای فراکسیون تقریباً در مسیری که فراکسیون به نتیجه می‌رسید کار را دنبال می‌کردند.

وی بر همین اساس افزود: از آنجایی که تصمیمات اصلی برعهده شورای مرکزی است و متشکل از ترکیب 40 نفره، تصمیمات موردی و لازم را اخذ می‌کنند و به صورت هر دو هفته یکبار جلسات خود را برگزار می‌کنند و جلسات مجمع فراکسیون هم با حضور همه اعضا تشکیل می‌شود. تاکنون روند و انسجام فراکسیون خوب بوده و ما هرچقدر از شروع فعالیت‌های مجلس دور می‌شویم، انسجام فراکسیون بیشتر می‌شود، در عین حال طبق ارزیابی عملکرد شش ماهه هرکجا تصمیم فراکسیونی گرفتیم، موفق شدیم.

* برای انتخابات ریاست جمهوری تصمیمات شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان ملاک است

رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی همچنین در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه کاندیداتوری شما برای ریاست جمهوری صحت دارد و اینکه برنامه‌ای برای این موضوع دارید یا خیر،‌ گفت: اصولا ذات اصلاح‌طلبی «من» شدن نیست. این جبهه بزرگ و مردمی بر اساس خرد جمعی کار می‌کند. هیچ فرد یا افراد خاصی دستور نمی‌دهد ذات اصلاح‌طلبی این است که دستورپذیر نیست. مبنای ما خرد جمعی است و تصمیم حضور یا عدم حضور افراد بر عهده شورای عالی سیاست‌گذاری است. طبیعتا این شورا از نظر مشورتی بزرگان استفاده می‌کند اما تصمیم اصلی را شورا می‌گیرد. در دوره آینده هم برای انتخابات ریاست جمهوری تصمیمات شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان است که ملاک عمل قرار خواهد گرفت.

«در جلسه اخیر شورای سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان کمیته‌ای تشکیل شد که به صورت خاص روی انتخابات ریاست جمهوری کار کنند که امیدواریم این نتیجه جمع‌بندی که استمرار مسیری است که در خرداد 92 ما شروع کردیم را به استحضار مردم خواهیم رساند. برای ما مهم نیست که در کدام سنگر باشیم مهم این است که خدمتگزار مردم باشیم.»

* جریان اصلاح‌طلب و شورای سیاست‌گذاری باید از روحانی حمایت کند

عارف ادامه داد: نظر شخصی بنده این است که حتی‌الامکان همین مسیر سال 92 را ادامه دهیم و جریان اصلاح‌طلب و شورای سیاست‌گذاری باید از روحانی حمایت کند. البته این نظر شخصی من است و به شرطی حمایت می‌کنیم که ایشان آمادگی داشته باشد و مایل باشد که حضور پیدا کند ولی شورای سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان هنوز وارد این مصادیق نشده و تصمیمی نگرفته است.

*در مجلس کارهای پشت صحنه‌ای را انجام می‌دهم

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در ادامه در پاسخ به سوال دیگر خبرنگاری مبنی بر انفعال و سکوت در صحن‌های مجلس گفت: من از کسانی که به خصوص در فضای مجازی انتقاد می‌کنند تشکر می‌کنم. اتفاقا تشکر ویژه هم دارم از کسانی که با لحن تند نقطه نظرات خود را به ما ارائه می‌دهند که این برای ما ارزشمند است اما گفتمان اصلاحات گفتمانی نیست که فردمحور باشد و یک نفر حرف بزند. من سوالی از جوانان دارم. اگر در مجلس همه چیز به عارف ختم می‌شد دیگران نمی‌گفتند که بقیه هم هستند. چرا اجازه نمی‌دهید بقیه صحبت کنند؟

وی بر همین اساس اضافه کرد: ما در فراکسیون امید همه مثل هم هستیم و در شرایط مساوی توانایی و ظرفیت ویژه‌ای داریم. در بحث سه وزیر آموزش و پرورش، فرهنگ و ارشاد اسلامی و ورزش و جوانان هم این موضوع صدق می‌کند. فراکسیون ما فراکسیون باتجربه‌ای نبوده لذا مدیریت فراکسیون،‌ انسجام‌بخشی به فراکسیون و ایجاد هماهنگی کار ساده‌ای نیست که من فکر می‌کنم وظیفه من این است یعنی کارهای پشت صحنه‌ای را انجام دهم و تا زمانی که در مجلس باشم همین مسیر را انجام می‌دهم و به کارهای پشت صحنه می‌پردازم و کارهای صحنه را به عهده جوانان و کسانی که توانایی‌شان از من بیشتر است می‌سپارم.

عارف همچنین در پاسخ به سوال یک خبرنگار مبنی بر استراتژی برای جبران فضای خالی آقای هاشمی‌‌رفسنجانی،‌گفت: من آقای هاشمی را مختص یک جریان نمی‌دانم. وی از اوایل انقلاب یک شخصیت فراجناحی داشت. البته ایشان پدر معنوی اعتدال و اصلاحات در کشور بودند که طبیعتا فقدان ایشان مشکلی را نه تنها برای این جریان که برای کل کشور ایجاد می‌کنند. از خداوند می‌خواهم که بتوانیم خلأ وجودی ایشان را جبران کنیم.

*حادثه پلاسکو هشدار جدی برای دست‌اندکاران برای بافت‌های فرسوده است

عارف در خصوص آخرین امور انجام شده در مجمع نمایندگان تهران در پی وقوع حادثه ساختمان پلاسکوی تهران، اظهار داشت: ما تأسف می‌خوریم از حادثه‌ای که اتفاق افتاد و یکی از برنامه‌های جدی مجمع نمایندگان تهران بافت‌های فرسوده تهران بود. تصادفا بنا بود هفته گذشته جلسه‌ای بر این مبنا تشکیل شود و اتفاقی که در پلاسکو افتاد هشدار جدی برای برخورد جدی‌تر با این مسئله و بافت‌‌های فرسوده بود. متأسفانه روندی که در شهر تهران توسعه پیدا کرده نقاط دیگرش وضعیت بهتری از نظر دسترسی به امکانات امدادی وضع بهتری نسبت به بافت‌های فرسوده ندارد. اینکه ماشین‌های آتش‌نشانی به زحمت بتوانند وارد محدوده ساختمانی که دارای 18 طبقه است شوند یک واقعیت است. 

وی بر همین اساس گفت:‌تاکنون بحث‌های جدی در خصوص معماری شهر و بافت شهری صورت گرفته که اکنون در دستور شورای عالی انقلاب فرهنگی است که در چند جلسه اخیر بحث آن مطرح شده و نقدهای جدی به روند شهرسازی در کشور وارد شده که امیدواریم این دست از حادثه ناگوار و بدی که در پلاسکو افتاد هشداری برای همه دست‌اندرکاران باشد که توجه جدی‌تری با مراقبت‌های پیشگیرانه داشته باشد. 

*مخالفان شورای سیاست‌گذاری باید به خرد جمعی تمکین کنند

رئیس شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان در ادامه در پاسخ به سوال دیگری از خبرنگاران مبنی بر اینکه پس چه زمانی مصلحت‌اندیشی‌ها قرار است تمام شود و جریان اصلاحات تکیه بر احزاب داشته باشد، گفت: شورای هماهنگی اصلاح‌طلبان که مبتکر شورای عالی سیاست‌گذاری در دوره اول بود، در دوره دوم 6-5 حزب نیامدند پس ما باید ببینیم اعتقاد به دموکراسی داریم یا خیر. بیش از دو سوم اعضای شورای عالی هماهنگی تصویب کردند که شورای سیاست‌گذاری تشکیل شود. طبیعتا کسانی که مخالفت دارند باید به این خرد جمعی تمکین کنند. پس از تشکیل شورا خوشبختانه چند عضو آمدند و امیدواریم که چند نفر باقیمانده هم به جمع ما بپیوندند. 

عارف ادامه داد: بحث هم تراز کردن رأی افراد حقیقی با افراد حقوقی موضوعی جدی است. من نمی‌خواهم اکنون احزاب را در کشور وزن‌کشی کنم. طبیعتا اگر در کشور ما به سمت تحزب رفته بودیم و اعتقاد به آن داشتیم و اکنون دو یا سه حزب فراگیر داشتیم دیگر نیازی به حرکات جبهه‌ای نبود. معمولا جبهه‌ها مسئولیت‌پذیری واحدی نداشته‌اند.

وی بر همین اساس اضافه کرد:‌ در عملکرد هشت ساله دولت نهم و دهم هیچ جریان اصولگرا و حزبی مسئولیت نپذیرفت و انتقاداتی که می‌شد متوجه یک فرد بود و این یک واقعیت است بنابراین نگاه ما این است که حرکت جبهه‌ای مقدمه احزاب فراگیر باشد. ما نمی‌توانیم در این میان نقش افراد حقیقی را منکر شویم. در استان‌های مختلف بعضا کسانی هستند که تأثیرشان به مراتب از احزاب بیشتر است اما جهت‌گیری اصلی ما احزاب است به همین دلیل در دوره جدید در شورای عالی سیاست‌گذاری استان‌ها مصوبه شورای عالی این است که تعداد اعضای حقیقی حداکثر نصف اعضای حقوقی باشد.

*ما شوراها را پادگان‌های محلی می‌دانیم

وی در خصوص مدیریت شهری نیز عنوان کرد: نگاه من و تا حدودی شورای عالی، مشخص است. ما شوراها را پادگان‌های محلی می‌دانیم و برای بررسی مشکلات و مسائل شهر و حوزه کار می‌کنند. یعنی بر این باوریم که دولت باید تا مرز شهرها وارد شود و به تدریج با اصلاح قانون که امیدواریم در مجلس دنبال شود مدیریت شهر بر عهده شوراهای شهر و روستا باشد. بنابراین شوراها باید حتی‌الامکان تخصصی باشند. ما با این نگاه «برنامه تهران فردا» را تدوین کردیم که در صورت آماده شدن در اختیار کاندیداها قرار خواهیم داد.

رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی همچنین عنوان کرد: این نگاه نرم با اولویت مسائل فرهنگی و اجتماعی و جبران مشکلات و مسائلی که با آن روبرو بودیم، کار را ادامه خواهیم داد و برای رسیدن به موضوع شوراها باید حتی‌الامکان شوراها باید مرکب از افراد متخصص در امور شهری باشند تا در امیتازبندی و شاخص‌هایی که تبیین می‌کنیم جهت‌گیری اصلی‌مان، این جهت‌گیری‌های تخصصی باشد.

*چالش پیش‌ روی روحانی حضور مردم است

وی در پاسخ به سوال دیگر خبرنگاری مبنی بر چالش‌های پیش روی روحانی و بحث رفع حصر که یکی از شعارهای روحانی بوده است، تصریح کرد: تخریب‌ها همیشه وجود داشته است، ولی مردم ما به قدری درک و شعور بالایی دارند که عموماً‌ هم جلوتر از جمع سیاسی حرکت می‌کنند و تخریب‌ها ممکن است در کوتاه‌مدت اثر بگذارد اما در میان‌مدت و بلندمدت هیچ تأثیری نخواهد داشت. ما برخورد یکسویه رسانه‌ها را در انتخابات گذشته مشاهده کردیم که به نتیجه هم نرسید. در هر صورت در انتخابات گذشته لیست‌هایی متهم به وابستگی به خارج از کشور متهم شدند که نتیجه آن را با پاسخ مردم دیدیم. موضع ما این است که وارد تخریب نشویم و در همه مبارزات انتخاباتی‌مان اخلاق را شرط اول حضورمان بدانیم و این تعهدی است که ما از همه کاندیداهایمان می‌‌گیرم. حتی اگر در یک حوزه‌ای به شکست ختم شود، اما در درازمدت پیروزیم.

عارف مهمترین چالش پیش روی روحانی را حضور مردم خواند و عنوان کرد: به نظر من حضور مردم یکی از چالش‌های ملت و نظام است که باید تلاش کنیم مردم حضور پیدا کنند؛ چراکه سرمایه اصلی انقلاب، مردم بودند و تلاش همگان باید حضور مردم باشد، اگر مردم حضور پیدا کنند، امیدواریم انتخاباتی پرشورتر از اسفند 94 داشته باشیم. ما نگران پیروزی در این دوره نیستیم.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه رفع حصر جزو شعارها و مطالبات بخش‌هایی از جامعه است، یادآور شد: ما بر این باوریم که هم دولت و هم دست اندرکاران دیگر باید این مسئله را در فضایی آرام پیگیر کنند و بر این اعتقاد هستیم که موضوع رفع حصر باید حل شود؛ چراکه به نفع منافع ملی است و باید با حل این مسئله و مسائلی که از گذشته مانده است (البته ما بارها گفته‌ایم ریشه‌یابی مسائل یک ضرورت است و باید بررسی شود تا دیگر تکرار نشود) با آرامش و توجه به منافع ملی مسیر خود را پیش ببریم.

*اصلاح‌طلبان تنها از یک کاندیدای ‌واحد حمایت خواهند کرد

عارف در پاسخ به این سوال که آیا بحث رد صلاحیت روحانی صحت دارد یا خیر،‌ گفت: ما قطعا یک کاندیدای واحد خواهیم داشت، شورای سیاست‌گذاری با یک کاندیدا در انتخابات شرکت می‌کند. نمی‌دانم اصلا بحث رد صلاحیت روحانی وجود داشته باشد چرا که به هرحال رئیس جمهور کشور است و ویژگی هایی که داشته تغییری نکرده است. من نسبت به رد صلاحیت او نظر خاصی ندارم و بعید می‌دانم او رد صلاحیت شود مگر اینکه او به هر دلیلی مانند خستگی یا گرفتاری تمایل نداشته باشد بیاید؛ اگر تمایل داشته باشد و بیاید مبنای ما بر کاندیدای واحد خواهد بود اما حتما کاندیدا خواهیم داشت. قاعدتا افرادی که تمایل دارند می‌آیند و ممکن است از جریان اصلاحات وارد شوند اما در نهایت ما فقط از یک کاندیدای واحد حمایت خواهیم کرد.

وی همچنین در پاسخ به یک سوال مبنی بر نحوه ورود فراکسیون امید به بحث احضار قالیباف به مجلس و حادثه پلاسکو چگونه خواهد بود،‌ اظهار داشت: احضار شهردار به مجلس جزو حقوق مجلس و طبیعی است و کمیسیون ذیربط یعنی عمران و اصل 90 باید به طور جدی بحث پلاسکو را دنبال کنند. فراکسیون امید و در حقیقت مجمع نمایندگان تهران هفته گذشته جلسه اضطراری برگزار کرد که طی آن کارگروهی تشکیل شد که در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت، چه راهکارهایی در این رابطه باید انجام شود. همچنین در خصوص اینکه در بحث بودجه‌ای برای بافت‌های فرسوده چه اقداماتی باید صورت گیرد، مواردی بحث شده و مسائل و مشکلات آتش‌نشانان موردبحث قرار گرفت.

*متاسفانه دولت نگاه قوی‌ای به برنامه ششم نداشت

عارف با اشاره به بندی در برنامه ششم توسعه درباره بازنشستگی 20 ساله زنان عنوان کرد: این بندی که در برنامه ششم تدوین شد، به این نتیجه رسیدیم که متأسفانه دولت آن نگاه قوی را به برنامه ششم نداشت و نتیجه آن لایحه 45 ماده‌ای و قانون 145 ماده‌ای که هنوز شورای نگهبان در این رابطه نظر نداده است و باید منتظر نظر این شورا باشیم تا ببینیم ایرادات اصلی در کجاست.

«در مورد بند مربوط به بازنشستگی 20 ساله زنان هم در حقیقت موضع فراکسیون امید نبود، بلکه فراکسیون زنان این پیشنهاد را دادند و فراکسیون امید موضعی در این قبال نگرفت. شخصاً بنده در رابطه با این بند موافق نبودم و رأی هم ندادم؛ چراکه معتقدم وقتی ما در موضوع ورود زنان در حوزه‌های مدیریتی کشور و پررنگ شدن آن را شعار می‌دهیم، ضرورتی ندارد که زنان را پس از 20 سال خدمت بازنشست کنیم،‌ اما این مسئله در صحن علنی رأی آورد که اگر هم تأیید شود، طبیعتاً‌ این اختیار در میان خانم‌ها وجود خواهد داشت، اما توصیه شخصی بنده این است که خانم‌ها از این موضوع استفاده نکنند و حضور جدی و فعالی را در حوزه مدیریتی کشور داشته باشند؛ چراکه حضور زنان کمک می‌کند که شعار افزایش حضور زنان در حوزه‌های مدیریتی و کارشناسی را اجرایی کنیم.»

*نباید بگذاریم بحران اتفاق بیفتد و بعد با آن مقابله کنیم

رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی در باره بحث بحران مدیریت در حادثه پلاسکو و پاسخ به این سوال که فراکسیون امید چه برنامه‌ای برای پس از این حادثه و حوادث این‌چنینی دارد، چیست، افزود: هم پیش‌بینی و هم مدیریت در بحران بسیار حائز اهمیت است. پیشگیری قبل از حادثه است و امیدوارم با اقداماتی که انجام می‌شود این مسئله را جدی‌تر پیگیری کنیم. ما نباید بگذاریم بحران اتفاق بیفتد و بعد بخواهیم با آن مقابله کنیم. مدیریت بحران هم یک کار جدی است. نظر من به عنوان رئیس انجمن فرماندهی و کنترل این است که ما در بحث مدیریت بحران مشکلات جدی داریم و انجمنی که 12 و 13 سال است تشکیل شده است، هیچ بهایی به آن داده نمی‌شود. یعنی دستگاه‌های ذیربط و ازجمله شهرداری در کنفرانسی که اخیراً در دانشگاه خوارزمی برگزار شد، نبودند و اصلاً حضوری از نهادهای امدادی وجود نداشت. این مسئله باید حل شود یعنی بپذیریم که مدیریت بحران یک کار علمی است و باید با یک فرماندهی واحد صورت گیرد.

«هر کسی باید در بحران وظیفه‌اش مشخص شود این یک مسئله علمی است و اکنون رشته‌های فرماندهی کنترل در دانشگاه‌ها تشکیل می‌دهیم و انتظار داریم همه نهادهای ذیربط به آن توجه کنند که این یک علم است نه یک سلیقه. بنابراین باید فردی هم مدیریت و فرماندهی کند که با مسائل مدیریت بحران اشنا باشد و امیدواریم این مسئله جلو برود. حس می‌کنیم این موضوع نیاز به قانون‌گذاری دارد که بعد از جمع‌بندی حادثه پلاسکو اقدامات لازم را انجام خواهیم داد.»

عارف در پاسخ به سوال خبرنگاری دیگر مبنی بر جدایی عده‌ای از فراکسیون و لیست امید خاطرنشان کرد: هیچ گروهی از فراکسیون امید برای بحث شورای عالی فراکسیون‌ها دعوت رسمی نکرده است و ممکن است با دوستان صحبتی شده باشد اما من اطلاعی ندارم، هیچ‌گاه در جلسات فراکسیون امید(چه در هیأت رئیسه و چه شورای مرکزی و چه مجمع) در ارتباط با شورای عالی فراکسیون‌ها صحبتی نشده است، اما ما اعتقاد جدی به همبستگی داریم.

وی افزود: یعنی بحث گفت‌وگوی ملی را در مجلس شروع کردیم این به معنای گفتگوی خودمان با خودمان نیست، بلکه گفتگو با گروه‌های رقیب است که در مجلس حضور دارند. گاهی ما نیاز به گفتگوی ملی در سطح ملی داریم که همه گروه‌ها و تفکرات مختلف سیاسی حضور دارند که ما این را به شکل جدی دنبال می‌کنیم، بنابراین شاید به نوعی همان شورای عالی فراکسیون‌ها باشد که ما نخواستیم با این عنوان باشد؛ چراکه از افرادی که با اسم امید و لیست امید بالا آمده‌اند، ولی تشکیل فراکسیون دیگری دادند گله داریم. اینکه بیایند با اسم و رأی امید به مجلس ورود پیدا کنند، ولی پس از آن در فراکسیون دیگری قرار بگیرند، این بی‌اخلاقی است. اگر ما این بداخلاقی را به‌رسمیت بشناسیم، ملاحظاتی در شورای عالی خواهیم داشت،‌ اما چون بحث گفتگوی ملی و جدی داریم، با همه جریانات سیاسی در مجلس اعلام آمادگی کردیم تا بتوانیم با هم بحث گفتگوی ملی را در مجلس پیگیری کنیم.

وی همچنین خاطرنشان کرد: یک نگاه ویژه‌ای دولت به برنامه به استناد اصل 126 قانون اساسی دارد که متأسفانه نتوانست آن نگاه خود را هم در مجلس نهم و دهم و هم در مجمع تشخیص مصلحت نظام جا بیندازد،‌ عملاً لایحه‌ای که در برنامه ششم داد بر همین اساس نگاه دولت این بود که احکامی را که لازم دارم از مجلس می‌گیرم که این نگاه به سبک و سیاق برنامه‌نویسی در کشور ما ناسازگار است، ولی باید به هر حال این مسئله حل می‌شود. دولت با آن نگاه لایحه‌ای را بر اساس نگاهی که مجلس داشت، تقدیم مجلس داشت و متأسفانه چون مجلس با آن سازگار موافق نبود تبدیل به یک قانون 145 ماده‌ای تبدیل شد، لذا ما بر این اعتقاد بودیم که چون لایحه قانون برنامه نیست، ما به آن رأی ندهیم.

وی برهمین اسا اضافه کرد:‌ ما نظر به این داشتیم که به کلیات برنامه ششم رأی ندهیم تا لایحه به کمیسیون بازگردد و اصلاح شود و دولت مشارکت جدی‌تری در این رابطه داشته باشد؛ چراکه متأسفانه در زمانی که لایحه بررسی می‌شد حضور دولت قوی نبود و بعضاً حضور ناهماهنگ داشت که حتی دستگاه‌ها گاهی برخلاف لایحه مواضع خود را در مجلس مطرح می‌کردند که یک شبهه آیین‌نامه‌ای در این میان وجود داشت ما احساس می‌کردیم اگر ما کلیات لایحه را رد کنیم، به کمیسیون تلفیق بازمی‌گردد اما اشتباه ما این بود که طبق ایین‌نامه داخلی تنها در مورد بودجه این موضوع صدق می‌کند ولی در مورد برنامه در صورت رد کلیات، حذف می‌شود.

*متاسفانه رئیس‌جمهور تاکنون نسبت به تشکیل نشست مشترک فراکسیون امید و دولت اقدام نکرده است

رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی  در بخش دیگری از سخنانش یادآور شد: ما درباره همکاری‌های‌مان با دولت طی نشستی که هیأت رئیسه فراکسیون امید شهریور ماه با رئیس‌جمهور داشت، ما پیشنهاد کمیته مشترک را در این نشست مطرح کردیم که بر اساس آن لوایح مهم قبل از اینکه به مجلس بیایند موردبحث و بررسی قرار گیرند تا بتوانیم در مجلس بهتر بتوانی دفاع کنیم و نقطه‌نظرات از این طریق اعمال شود که البته آقای روحانی در جلسه قبول کرد اما متأسفانه هنوز از طرف دولت اقدامی نشده است. ما منتظر هستیم دولت نظر خود را درباره کمیته مشترک فراکسیون امید و دولت اعلام کند که اگر تشکیل شده بود احتمالاً در بحث لایحه برنامه ششم هم بهتر عمل می‌کردیم.

عارف درباره حمایت فراکسیون امید از دولت گفت: نظر ما این است که باید از دولت حمایت کنیم، دولتی که در شرایط بدی سر کار آمد و مصر هستیم که این مسیر را ادامه دهیم و گام به گام امیدواریم عملکرد بهتری داشته باشیم. در این مسیر باید از دولت حمایت کنیم،‌دولتی که دستاوردهای ارزشمندی را در بخش‌های مختلف داشت ازجمله بحث برجام.

*برجام دارای اشکالاتی است

وی برجام را یک دستاورد بسیار ارزشمند برای کشور عنوان کرد و گفت: برجام دستاورد بسیار ارزشمندی است اگر با نگاه سیاسی مطرح نشود. البته برجام اشکالاتی هم دارد، به‌گونه‌ای نبوده است که قدرت‌های بزرگ آن طرف بنشینند و ما دیکته کنیم و هرچه می‌گوییم بگویند چَشم و بنویسند، آنها هم به دنبال منافع خود هستند، ولی باید شرایط را بررسی و عملکردمان را در برجام قضاوت کنیم، بنابراین یک دستاورد ارزشمند بود. در بخش‌های دیگر هم دولت موفقیت‌های خوبی داشته است، شاید اگر شرایط اولیه‌ای که دولت روی کار آمده بود، بهتر بود، دولت موفق‌تر بود و بهتر می‌توانست عمل کند. بنابراین روند را خوب می‌بینیم و باید از دولت حمایت کنیم و از جوانان هم خواهش می‌کنیم شرایط را درک کنند.

*غربی‌ها قطعا به دنبال منافع خود هستند

رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر تحقیق و تفحص از شهرداری و اینکه شهردار کاملاً در جریان بحث عدم ایمنی ساختمان پلاسکو بوده است یا خیر، گفت: ما نباید مسائل را قاطی کنیم. همزمان که دوستان‌مان طرح تحقیق و تفحص از شهرداری را گذاشته بودند ما با آقای قالیباف و معاونان در مجمع نمایندگان تهران جلسه داشتیم و من قبل از جلسه خواهش کردم هیچ بحثی از تحقیق و تفحص شهرداری نشود؛ چراکه آن جلسه تخصصی و فنی بود که خواست مدیریت شهری بود. اکنون هم نباید مسائل با باهم قاطی کرد. این مسائل جداست و باید به صورت جدی مطالبات نمایندگان را دنبال کنند.

عارف بر همین اساس اضافه کرد: ما کارگروهی تشکیل دادیم که آنها باید به ما بگویند در بحث پلاسکو چکار باید بکنیم. در عین حال هماهنگ خواهیم بود و با کمیسیون‌های اصلی مجلس در ارتباطیم و اگر لازم باشد به صورت خاص هم ورود خواهیم کرد.

وی ادامه داد: در مورد شخصیت محمد خاتمی خدماتی که در دولت قبل از ریاست جمهوری و 8 سال دولت اصلاحات انجام داد، روشن است. در مجموع عملکرد بالای 89 درصد را داشت که این توانمندی و نگاه بالای او را نشان می‌دهد که حال می‌بینیم در محکمه ممنوع‌التصویری وی مطرح شده، ولی شخصاً اعتقاد بنده این است که این موضوع نباید سیاسی شود که در این زمینه باید پیگیری شده و در حال انجام است و بنده هم در باره موضوع رفع حصر و ممنوع‌التصویری خاتمی خوش‌بینم که ان‌شاءالله به نتیجه مطلوبی برسیم.

*دولت به زودی لایحه خدمات شهری را ارائه می‌دهد

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: دولت لایحه جامع خدمات شهری در حال تدوین است و دانشگاه تهران هم طی مشورت و هم‌نظری که با ما داشت یک هم‌اندیشی در اسفندماه سال جاری برگزار خواهد کرد تا از نظر دانشگاهی و علمی لایحه دولت هم ارزیابی شود و پس از آن لایحه تقدیم مجلس شود.

عارف در پاسخ به سوال خبرنگار دیگری مبنی بر جایگزینی ناطق نوری به جای آیت‌الله هاشمی رفسنجانی به عنوان رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: آقای ناطق همیشه نقش داشتند و یک چهره برجسته در همه صحنه‌ها بودند و ویژگی‌های اخلاقی و جوانمردی همیشه ما در او سراغ داشتیم که این یک مزیت بالایی را در او تصویر می‌کند تا یک مقطعی ایشان خود را وابسته به جریان اصولگرایی می‌دانست که در 15-10 ساله گذشته به نظر می‌رسد جایگاه بالاتر و فراتر از یک جریان در خود به وجود آورد که مطمئناً نقش تأثیرگذاری را در همه سلایق خواهد داشت و پس از آقای هاشمی انتظار می‌رود که آقای ناطق نوری هم مانند بزرگان دیگر حضور جدی‌تری را در صحنه‌ها داشته باشد.

وی همچنین افزود: با توجه به اینکه پنجشنبه مراسم تشییع پیکر آتش‌نشانان فداکار است از مردم عزیز تهران خواهش می‌کنم که حضور جدی و در این مراسم داشته باشند.

رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی در بخش پایانی سخنان خود درباره منشور حقوق شهروندی گفت: گفتمان اصلاحات بارها در طول روند کاری خود حاکمیت و اجرای تمام فصول قانون اساسی را مورد تأکید قرار داده است و جزو شعارهای ما در انتخابات 92 هم این بوده که فصل سوم قانون اساسی که مواد بسیار مهمی دارد،‌ اجرا شود. خوشبختانه حقوق شهروندی که از سوی روحانی اعلام شد بلافاصله ما کارگروهی را تشکیل دادیم، این کمیته در کارگروه حقوقی تشکیل شده که با هماهنگی دولت اگر اقدام قانونی لازم است در قالب لایحه آماده و به مجلس ارائه شود.

نظرات بینندگان
نام:
ایمیل:
* نظر: