"کاشت صوری" به جای "احیای واقعی": زنگ خطر برای جنگل‌های بلوط کهگیلویه و بویراحمد و تهدید برنامه ملی کاشت یک میلیارد درخت
پایگاه خبری آوای رودکوف:استان کهگیلویه و بویراحمد، نگین سبز زاگرس، با دارا بودن حدود 20 درصد از جنگل‌های این رشته کوه، نقش حیاتی در حفظ تعادل اکولوژیک منطقه و کشور ایفا می‌کند. جنگل‌های بلوط این استان، علاوه بر زیبایی بی‌نظیر، منبع تامین آب، مأمن حیات وحش و عامل جلوگیری از فرسایش خاک هستند.
با این حال، در سال‌های اخیر، شاهد افزایش پدیده "کاشت صوری" درختان در این استان بوده‌ایم. منظور از کاشت صوری، اقداماتی است که بدون توجه به اصول علمی و نیازهای واقعی اکوسیستم، تنها به منظور ارائه آمار و بیلان کاری انجام می‌شود. در این نوع کاشت، معمولاً از گونه‌های غیربومی و ناسازگار با محیط استفاده می‌شود، نهال‌ها در مکان‌های نامناسب کاشته می‌شوند و هیچ‌گونه مراقبت و نگهداری پس از کاشت صورت نمی‌گیرد.
پیامدهای منفی کاشت صوری:
√ هدر رفت منابع: کاشت صوری نه تنها کمکی به احیای جنگل‌ها نمی‌کند، بلکه منابع مالی و انسانی محدود را هدر می‌دهد.
√ آسیب به اکوسیستم: استفاده از گونه‌های غیربومی می‌تواند تعادل اکولوژیک را بر هم زده و به گونه‌های بومی آسیب برساند.
√ کاهش اعتماد عمومی: اقدامات نمایشی و بی‌نتیجه، اعتماد مردم به مسئولین و برنامه‌های زیست‌محیطی را خدشه‌دار می‌کند.
ضرورت کاشت اصولی و تحقق برنامه ملی:
دولت جمهوری اسلامی ایران در سال 1402 با ابلاغ دستورالعملی به وزارت جهاد کشاورزی، سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری و سازمان حفاظت محیط زیست، برنامه ملی کاشت یک میلیارد درخت را طی چهار سال کلید زد. این برنامه، فرصتی بی‌نظیر برای احیای جنگل‌ها و مقابله با چالش‌های زیست‌محیطی کشور فراهم می‌کند. اما تحقق این هدف بزرگ، نیازمند عزمی جدی و پرهیز از اقدامات نمایشی و سطحی است.
کاشت اصولی درختان، با در نظر گرفتن موارد زیر، می‌تواند به احیای واقعی جنگل‌های بلوط کهگیلویه و بویراحمد و تحقق اهداف برنامه ملی کمک کند:
(همان موارد قبلی: استفاده از گونه‌های بومی، انتخاب مکان مناسب، مراقبت و نگهداری)
مطالبه از مسئولین:
از مسئولین محترم استان کهگیلویه و بویراحمد، به ویژه اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری، انتظار می‌رود که:
1. با برنامه‌ریزی دقیق و تخصیص بودجه کافی، به جای اقدامات نمادین، به کاشت واقعی و اصولی درختان بومی در سطح استان بپردازند و سهم استان در برنامه ملی کاشت یک میلیارد درخت را به طور کامل محقق کنند.
2. با انتشار گزارش‌های شفاف و دوره‌ای، اطلاعات مربوط به تعداد درختان کاشته شده، گونه‌های آن‌ها، مکان‌های کاشت، وضعیت نگهداری آن‌ها و میزان پیشرفت برنامه ملی در استان را در اختیار عموم قرار دهند.
3. از ظرفیت‌های مردمی، سازمان‌های مردم‌نهاد و کارشناسان محیط زیست برای اجرای موثر برنامه ملی کاشت یک میلیارد درخت در استان استفاده کنند.
4. تضمین تداوم برنامه: سازوکارهایی برای نظارت مستمر بر اجرای برنامه و اطمینان از تداوم آن حتی پس از پایان دوره چهار ساله ایجاد کنند.
نتیجه‌گیری:
جنگل‌های بلوط کهگیلویه و بویراحمد و برنامه ملی کاشت یک میلیارد درخت، دو رکن اساسی برای حفظ محیط زیست و تضمین آینده‌ای پایدار هستند. تحقق این اهداف، نیازمند اقدامی فراتر از کاشت‌های صوری و نمایشی است. امیدواریم مسئولین محترم با درک اهمیت این موضوع، گام‌های موثری در جهت حفظ این گنجینه ارزشمند و اجرای کامل و صحیح برنامه ملی بردارند.
