پایگاه تحلیلی خبری آوای رودکوف avayerodkof.ir
نوراله محمدی: ایران سرزمینی متشکل از اقوام،گروهها،فرهنگ ها و جریانهای گوناگون حادثه ساز تاریخ می باشد که هر کدام دارای ویژگیهای فرهنگی خاص خود بوده و در همه رخدادهای اجتماعی بویژه انتخابات تاثیر گذار هستند.
استان ما به عنوان بخشی از کشور بزرگ ایران از این قاعده مستثنی نبوده واز میان ویژگیهای فرهنگی، ایل گرایی و طایفه گرایی مهمترین ویژگی فرهنگی سیاسی آن می باشد..
فرهنگ سیاسی حاکم بر استان ما فرهنگی با ساختار ایلی و طایفه ای است ،این فرهنگ نوعی فرهنگ غیر دموکراتیک است که با روح آنچه که در جوامع مدرن ازآن مردم سالاری و در کشور ایران مردم سالاری دینی می گویند سازگاری ندارد.
انتخابات در هر سطحی که باشد چه ریاست جمهوری ، چه مجلس شورای اسلامی،چه شوراها تنها برچسب مردم سالاری را به دنبال دارد ولی از محتوای مردم سالاری خالی است.
هر چه انتخابات از سطوح بالاتر به سطوح پایین تر تغییر می یابد نقش طایفه گرایی غلیظتر می گردد.در انتخابات شوراها و نمایندگی مجلس بیشتر از انتخابات ریاست جمهوری نقش طایفه گرایی دیده میشود.
از عوامل موثر بر فرهنگ انتخاباتی ایلی و طایفه ای می توان به برخی از آنا ن اشاره کرد:
1-عدم انجام علاقه به فعالیت های مشارکتی به دلیل نوع جامعه پذیری پذیرفته شده توسط آن ها و تحت الشعاع قرار گرفتن فرهنگ مدرسه ای و دانشگاهی بوسیله فرهنگ های محلی و بو می
2-داشتن روحیه محافظ کاری ناشی از آداب و رسوم نانوشته که در عرف ما وجود دارد.
3-استبداد و مطلق گرایی حاکم و عدم شکل گیری پایه های جامعه مدنی و تکیه نمودن به فرهنگ دوموکراتیک در یک ساختار غیر دموکراتیک،نبود سنخیت میان ساختار اجتماعی حاکم با ساختار جامعه مدرن
4-شاید علت اصلی در ساختاراجتماعی جامعه باشد که در حال گذار از جامعه سنتی به جامعه مدرن است وما نه توانستیم ساختار ستی خود راحفظ نماییم و نه توانسته ایم به یک جامعه مدرن تبدیل شویم و ناچارا برخی از هنجارهای انتخاباتی جامعه سنتی و برخی از هنجارهای انتخاباتی جامعه مدرن را قبول داریم.
از آنجایی که در جوامع مدرن افراد و گروههای اجتماعی برای دست یابی به سرمایه های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی از احزاب و تشکل های مدنی کمک می گیرند اما در این جامعه بدلیل ناتوان بودن احزاب و تشکل های موجود به ناچارااز ابزار ایلی و قومیتی برای دستیابی به سرمایه های اجتماعی و فرهنگی و دسترسی به منابع کمیاب استفاده می شود.
مردم استان ما چون نمی توانند با عضویت در تشکل های سیاسی و اجتماعی موجود از نظر هویتی خود را اقناع نمایند به ناچار سعی می کنندهویت مورد نظر خویش را از طریق ساختار ایلی و طایفه ای باز تولید کنند.
گرچه ساختار ایلی و قومیتی کارکردهای مثبتی برای جوامع به دنبال دارد و می توان در جاهای دیگر از این ساختار برای دست یابی به جامعه توسعه یافته استفاده نمود اما استفاده از آن در انتخابات پیامدهای منفی برای همه استان و کل کشور به دنبال دارد.
متاسفانه تجربه های انتخاباتی در استان نشان می دهد زمانی که نخبگان سیاسی و اقتصادی و.... نتوانند با استفاده از ابزارهای جامعه مدرن به اهداف مورد نظر خورد برسند با جایگزین کردن ابزارهای قومی و قبیله ای به جای ابزارهای مشروع با احساسات این اقوام بازی ی کنند و تعارضاتی را به وجود می آورند.
البته این خصوصیت در اکثر استانهای کشور وجود دارد ولی در استان ما شکل غلیظتری دارد و گاه رقابت های مکانی مثل رقابتهای شهرستانی را جایگزین رقابت های ایلی می نمایند،در میان مناطق استان نیزشدت و ضعف دارد در برخی مناطق مانند گچساران کم تر است که می تواند به دلیل وجود مهاجرین زیاد که اکثرا از استانهای دیگر هستند باشد ولی در شهرستانهای یاسوج و دهدشت شدت بیشتری دارد .
متاسفانه جو حاکم بر رفتار انتخاباتی استان ما جو قومیتی است وبر اساس قومیت رفتار می کنیم ودر عین حال همه می گوییم نباید قومیتی عمل نمود و انتخابات قومی را مانع توسعه استان می دانیم ، به عبارتی ما در انتخابات یک طور حرف می زنیم ولی طور دیگر عمل می نماییم و از پیامدهای دراز مدت آن غافل هستیم .
از آنجایی که ترقی و تعالی و سقوط و فروپاشی هر مملکتی در درجه اول به نقش مردم ودر درجه بعد به نقش نخبگان سیاسسی اجتماعی فرهنگی وابسته است، از همه مردم استان بویژه نخبگان تقاضا دارم درجهت فرهنگ سازی و آگاهی دادن به مردم در مورد پیامدهای منفی چنین انتخاباتی حداکثر تلاش خود را به خرج دهند.
دراین جا به سهم خود از همه کسانی که خود را برای کسب کرسی نمایندگی نامزد می نمایند تشکر می نمایم زیرا وارد شدن به عرصه چنین انتخاباتی ریسک بالایی دارد و جرات و جسارت زیاد می خواهد ،واز آز آنها تقاضای عاجزانه دارم تا با در پیش گرفتن سیاست انتخاباتی مناسب ،الگویی خوبی برای تغییر فرهنگی بوده به.ودر فرهنگ سازی نقش خود را به حد اکثر رسانند
با تقدیم احترام
نوراله محمدی دکترای جامعه شناسی فرهنگی
