بدانیم که چرا پزشكان داروی گياهی تجويز نمی كنند؟

پایگاه خبری آوای رودکوف:يادش بخير صندوق قديمي مادربزرگ ها و خانم های باتجربه و پا به سن گذاشته فاميل که هميشه می شد معجون های جورواجور و مرهم دردهای مختلف را در آن پيدا کرد. کافی بود بگوييم کجايمان درد می کند تا مادرجان طوری نگاه کند انگار که صد سال است طبيب بوده و آن وقت سراغ صندوقچه برود و کيسه ها و شيشه ها را زير و رو کند و داروی درد را جلوی چشم مان حی و حاضر کند.

آن وقت ها مردم اعتمادشان به جوشانده ها و مرهم های گياهی بيشتر بود تا وقتی که پای انواع و اقسام داروهای شيميايی به دنيای طبابت باز شد. قرص های کوچک، راستی که شفاگر بودند. يه سوزن می زدی و زود درمان می شدی اما خب، داروهای شيميايی هم عوارض خودشان را داشتند. هنوز هم دارند. به قول معروف، يک جا را درست می کنند و صد جا را خراب! همين بی اعتمادي و بدبينی به داروهای شيميايی و در بعضی موارد، نگرفتن نتيجه لازم از مصرف آنها، خيلی ها را دوباره به سمت مصرف داروهای گياهی سوق داد.

نه تنها در ايران، بلکه در ساير کشورها بخصوص کشورهای پيشرفته، داروهايی که پايه شان گياهی است، با اقبال بيشتری از سوی مصرف کنندگان مواجه هستند. به طوری که بسياری از شرکت های توليد دارو در سراسر دنيا با اتکا به گنجينه طبيعت، راه ساخت داروهای گياهی را پيش گرفته اند. ايران هم البته از اين غافله عقب نمانده اما در مقايسه با توليدکننده های بزرگ داروهای گياهی در دنيا، هنوز راه درازی پيش رو دارد.

یحیی داوطلب از کارشناسان گیاهان دارویی در گفتگو با خبرنگار آوای رودکوف می گوید: در ايران حدود 8 هزار گونه گياهی وجود دارد که از اين تعداد 2 هزار و 300 گونه جزو گياهان معطر و دارويی هستند. اما از اين مقدار تنها تعداد ۴۵۰ گونه در عطاری هاي ايران به فروش می رسد. توليد گياهان دارويی نيز در شرکت های دارويی، به نسبت تعداد و تنوع بالای گياهان دارويی در کشور، آنقدرها قابل توجه نيست. اين يعنی ما هنوز نتوانسته ايم از ظرفيت های کشور در اين زمينه استفاده کنيم.

داوطلب با تاييد اين مطلب، ضعف در فنآوری، فرآوری و تهيه داروهای گياهي را مهم ترين مشکل توسعه صنعت گياهان دارويی می داند و می گويد: نبود شناخت کافی مسئولان از قابليت های صنعت گياهان دارويی مثل ديواری رو به روی توسعه صنعت گياهان دارويی احساس می شود. از سوی ديگر پزشکان داخلی مصرف داروهای گياهی را تجويز نمی کنند، بنابراين بازار مناسب داخلی به وجود نيامده است.

اسماعیل کهندل از دیگر کارشناسان گیاهان دارویی در گفتگو با خبرنگار آوای رودکوف عطاری ها را در پيشگيری از توسعه صنعت گياهان دارويي تاثيرگذار دانست و ادامه می دهد: سيستم توزيع نامناسب گياهان دارويي در عطاری ها از توسعه صنعت گياهان دارويی جلوگيري می کند. همچنين عملکرد ضعيف برخی از تاجران ايرانی به نوعی مانع توسعه صنعت گياهان دارويي شده است.

به گفته او، توسعه صنعت گياهان دارويی با ساخت واحدهای توليدی در محدوده شهرهای بزرگ تحقق يافتنی است.

کهندل با اشاره به فقدان های زيرساخت توسعه اين صنعت تاکيد می کند: فقدان زيرساخت های مناسب که از نبود بانک ژن مختص گياهان دارويی و ضعف در اطلاع رسانی و فرهنگسازی ناشی می شود، از جمله مشکلات توسعه صنعت گياهان دارويی در کشور است.

تجويز نکردن داروهای گياهی از سوی پزشکان که يکي از دلايل توسعه نيافتن توليد داروهای گياهی و مصرف آنها عنوان می شود، به عقيده سارا زمانی، داروساز، دليلی بسيار مهم و موجه دارد و آن اين است که پزشکان، با داروهای گياهی آشنايی ندارند و اين تجويز فقط بايد از سوی متخصصان طب سنتی صورت گيرد.

با تمام اين احوال استفاده مطلوب، منطقی و بهينه از منابع موجود گياهان دارويی، می تواند ضمن تامين بخشی از نيازهای عمده بهداشتی و درمانی جامعه، از خروج مقادير متنابهی ارز جلوگيری کرده و مانع گسترش وابستگی دارويی ايران به کشورهای ديگر شود. بنابراين با اتخاذ سياست ها و راهکارهای مناسب و مبتنی بر يک شناخت واقع گرايانه از وضعيت موجود اين منابع و کاربرد روش های علمی و صحيح در تمام ابعاد اعم از کاشت، داشت، برداشت و بهره برداری صنعتی و اقتصادی آن، چه از طبيعت و چه به صورت کشت مکانيزه، می توان به درکی واقعی و اصولی درخصوص نقش و بازدهی گياهان دارويی در جامعه رو به رشدی همچون ايران رسيد و علاوه بر حفظ و حراست از اين سرمايه ملّی به شکوفايی و توسعه پايدار جامعه نيز دست يافت.