آوای دنا-فتاح بدری:در آموزه های دینی، به مقوله نقد و نقدپذیری، اهمیت فراوان داده شده است. واژه های؛ نصیحت، تذکر، موعظه، استماع قول، توصیه به حق، دعوت به خیر و امر به معروف و نهی از منکر، هر یک به گونه ای، اهمیت و جایگاه نقد و نقدپذیری را بیان می کنند.
امام صادق(ع) در مقام معرفی بهترین دوستان، چنین گفته است:
"بهترین دوستان در نزد من کسانی اند که عیوب و نواقص من را به من هدیه دهند."
هر چند امام(ع) از مقام عصمت برخوردار بوده و هرگز نقص و عیبی در وجود و گفتار و کردار او راه ندارد، اما بهترین دوستان خود را کسی معرفی می کند که اگر عیب و نقصی از آن حضرت به نظرش می رسد، بدون ملاحظه، آن را به او گوشزد کند، کمترین فایده این کار آن است که سوء تفاهم پیش آمده را می توان در فضایی صمیمی و دوستانه رفع کرد.
امام علی(ع) فرمودند:
"کسی که عیب و کاستیهای تو را پنهان کند [و به منظور اصلاح، آنها را به تو تذکر ندهد] دشمن توست."
متاسفانه امروزه اگر بخواهیم در مورد موضوعی یا شخصی اظهار نظر نماییم و یا مطلبی بنویسیم و آن شخص و عملکردش را نقد کنیم ، فوراً شمشیر کشیده و در اظهارات مشعشع ، منتقد را به سکوت فرا میخوانند و وی را به تندروی ، قضاوت عجولانه و تضعیف آن نهاد یا شخص و دهها انگ دیگر متهم میکنند و در آخر بدون هیچ استدلال و توجیه خاصی نقد او را رد میکنند و به این عنوان که چون مسئولین ما خیلی مسئولند ، و دارای یک پست و جایگاهی هستند ،(حالا به هر صورتی که این جایگاه را بدست آوردند )پس از هرگونه خطا و لغزشی مصون است بنابراین جا برای نقد مهیا نیست .
لذا این یک آفت است که گریبان بعضی از مسولین ما را گرفته ،وباید تاکید کرد که از مهمترین ویژگیهای هر مسئول ، میتوان به انتقاد پذیری و انتقاد ناپذیری آن مسئول اشاره کرد و بدون شک عدم پذیرش انتقاد توسط هر کس و هر شخص می تواند عوامل و ریشه های فراوانی داشته باشد ؛، در میان این عوامل نمیتوان ضعف اخلاقی را نادیده گرفت ، تکبر و خود بزرگ بینی و فقدان فروتنی در افراد میتواند مانعی جدی در برابر نقد شدن ایجاد کند .
فقدان اعتماد به نفس را هم می توان یکی دیگر از دلایل نقد ناپذیری مسولان دانست ،و این واقعیت که اغلب مسئولین و سیاستمداران میدانند که شایستگی جایگاهی که در آن قرار دارند ، را ندارند باعث میشود هر حرکتی را نوعی تلاش برای ساقط کردن خویش تلقی کنند .
لذا به اعتقاد من انتقاد پذيري يك روحيه اخلاقي است ولي برخي افراد هستند كه این روحيه اخلاقی را نداشته و تاب شنيدن نقد را ندارند و بدون شک استبداد و خودرایی در انتظار انها خواهد بود و اینجاست که باید گفت که راه رشد و توسعه و بالندگی در نقدپذیری مسولان و توجه جدی آنها به این مقوله است و هیچ مسولی نباید خود را مبری از عیب و نقص دانسته و یا خود را عقل کل بداند!!
به امید روزی که آستانه تحمل مسئولین ما بالا رود و انتقاد را به مثابه تخریب ، تضعیف و ... ندانند.