سایت تحلیلی خبری آوای دنا avayedena.com:
سید‌حمید موسوی‌اصل، مدیر امور فرهنگی و روابط عمومی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از کهگیلویه و بویراحمد، آداب و رسوم مردم استان را در سال نو تشریح کرد.
وی با بیان اینکه عید نوروز در کهگیلویه و بویراحمد از مراسم بسیار پراهمیت است، افزود: در آخرین چهارشنبه سال معمولاً بچه‌های هر محل و آبادی در کوچه‌ها با هیزم جمع‌آوری شده آتش روشن می‌کنند. آنان از روی آتش می‌پرند و این شعر را که «زردی من از تو سرخی تو از من» می‌خوانند.
مدیر روابط عمومی اداره‌کل میراث فرهنگی کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه دو سه روز پیش از آغاز سال نو را عرفه یا خیرات نیمه برات می‌گویند، اضافه کرد: در این ایام تمامی خانواده از شیر و برنج و دانه‌هایی نظیر سیاه دانه، رازیانه نوعی غذای محلی به نام شیر برنج تهیه می‌کنند و همراه با نوعی حلوای محلی بین همسایگان توزیع می‌کنند. این رسم میان ترک‌ها و لرها به‌طور یکسان رایج است و معتقدند هر کس باید برای شادی روح اموات خود تا قبل از آغاز سال نو، به هفت خانوار خیرات بدهد، مردم بعد از خوردن خیراتی که معمولاً همراه با نان محلی است برای مردگان آن شخص فاتحه می‌خوانند.
موسوی اصل بیان کرد: همچنین قبل از سال نو افراد محل به خانواده شخصی که یکی از بستگان خود را از دست داده، می‌روند و از آنها می‌خواهند که لباس‌های مشکی خود را در بیاورند و لباس‌های دیگری بپوشند.
وی با اشاره به اینکه در گذشته که وسایل ارتباط جمعی وجود نداشت، معمولاً ساکنان منطقه لحظه تحویل سال نو را نمی‌دانستند، یادآور شد: از این رو معتقد بودند که حیواناتی نظیر گوسفند، اسب و یا پرندگانی چون مرغ و خروس در لحظه تحویل سال حرکاتی از خود نشان می‌دهند، مثلاً اسب شیهه می‌کشد یا خروس بانگ می‌زند اما اکنون با آمدن رادیو و تلویزیون این مشکل رفع شده است.
مسئول امور فرهنگی و روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه با شروع سال جدید ابتدا به سراغ بزرگان فامیل می‌رفتند و این دید و بازدیدها تقریباً در تمامی سیزده روز نوروز ادامه داشت، اظهار کرد: پیش از سیزدهم زنان روستایی معمولاً سنگ‌های اطراف اجاق خود را بیرون می‌انداختند و مرغ یا گوسفندی را ذبح می‌کردند و خونش را در اجاق می‌ریختند و سپس گوشت قربانی را بین خانواده‌ها تقسیم می‌کردند، این مراسم برای دفع بلا در طول یک سال آینده صورت می‌گرفت.
موسوی اصل در ادامه با اشاره به اینکه همچنین قبل از سال نو مراسم چاله گرم کنون و سفره پرکنون در کهگیلویه و بویراحمد مرسوم است، اضافه کرد: در چاله گرم کنون هر خانواده حتماً غذای گرم و مناسب تهیه می‌کرد، زمان این رسم شب قبل از آغاز سال نو بود. در منطقه بویراحمد شب چاله گرم کنون هر خانواده سفره خود را از نان پر می‌کرد به این امید که سال پرخیز و برکتی داشته باشد.
معرفی مشاهیر استان
وی با بیان اینکه مرحوم حسین پناهی یکی از هنرمندان برجسته کشوری دارای تحصیلات حوزوی در مدرسه آیت‌الهی گلپایگانی قم بود، گفت: ایشان تهیه کننده، کارگردان، فیلمنامه نویس، شاعر و نویسنده مشهوری بود که من نئو نازی، دو مرغابی درمه، خروس‌ها و ساعت‌ها چیزی شبیه زندگی، دل شیر، بی بی یون، پیامبران بی‌کتاب، گوش بزرگ دیوار، یک گل بهار، گلدان‌ها و آفتاب، ماجراهای رونالدو مادرش، خوابگردها، آسانسور، به سبک آمریکایی‌ها، یحیی و گلابتوناز جمله آثار ادبی ایشان است.
مسئول امور فرهنگی و روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد بازیگری در فیلم‌های سایه خیال، مزد ناتمام ف اونیار، آرزوی بزرگ، بی بی یون، مهاجران، درمسیر تند باد، چاووس، راز کوچک، هی‌جو، روز واقعه و بابا عزیز و سریال‌های متعدد از جمله رعنا، گرگ‌ها، آینه خیال، محله بهداشت، آشپز باشی، روزی روزگاری، کوچک خان جنگلی، مثل یک لبخند، ایوان مداین، هشت بهشت، قهرمان، کبه، امام علی(ع)، آژانس دوستی، یحیی و گلابتون، آواز مه، دزدان مادر بزرگ از جمله مهمترین فعالیت‌های هنری مرحوم پناهی بود.
موقعیت اقتصادی مردم کهگیلویه و بویراحمد
موسوی اصل با بیان اینکه مهمترین رکن فعالیت اقتصادی مردم استان دامداری است، افزود: دامداری در استان به دو روش متحرک و ساکن انجام می‌گیرد که نوع متحرک آن از سوی عشایر کوچنده استان و به تبعیت از شرایط آب و هوایی و تغییرات فصلی، برای دسترسی به مراتع و علوفه مورد نیاز به صورت ییلاق و قشلاق صورت میپذیرد، علاوه بر دامداری سنتی و بومی، در سالهای اخیر تعدادی دامداری صنعتی، متشکل از گاوداری و پرواربندی گوسفند نیز به‌صورت پراکنده در سطح استان رواج یافته است.
وی با بیان اینکه همچنین استان کهگیلویه و بویراحمد به علت طبیعت مساعد به‌ویژه تنوع گیاهان جنگلی و وجود آب و هوای مساعد، شرایط مناسبی برای پرورش زنبورعسل به دو روش سنتی و شیوه نوین دارد، اضافه کرد: غیر از رواج زنبورداری سنتی در مناطق روستایی، گسترش کندوهای زنبورعسل به شیوه نوین در سالهای اخیر، باعث افزایش درآمد کشاورزان و زنبورداران شده است.
مسئول امور فرهنگی و روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه بعد از دامداری، کشاورزی مهمترین فعالیت اقتصادی ساکنان این استان را تشکیل میدهد، ابراز کرد: وجود زمین‌های کوهستانی و تپه ماهوری و نیز طبیعت خاص منطقه، کشاورزی بیشتر به صورت کشت دیمی است، علاوه بر کشت گندم و جو که به صورت دیم و آبی در بیشتر مناطق استان رایج است، کشت برنج نیز در مناطق گرم و معتدل استان که منابع آب کافی دارند، معمول است، ضمن اینکه محصولات مهم کشاورزی در این استان غلات، حبوبات، نباتات علوفهای، ذرت و صیفی‌جات است که کشت آنها در مناطق مختلف استان رواج دارد.
موسوی‌اصل با بیان اینکه موقعیت طبیعی مرتفع به‌ویژه کمبود زمین‌های مسطح در مناطق خاور و شمال خاوری استان، باعث شده که باغداری در درههای کوهستانی و بر روی ارتفاعات ناهموار و پرآب این مناطق رواج یابد، اظهار کرد: در سایر مناطق مستعد استان نیز پرورش انواع درخت‌ها از جمله سیب، هلو، انگور، گردو و زیتون، لیمو، پرتقال و... رونق یافته است.
وی با بیان اینکه در بخش صنعت، استان کهگیلویه و بویر احمد به دو دسته صنایع دستی و صنایع کارخانه‌ای تقسیم می‌شوند، گفت: صنایع دستی این استان شامل فرش بافی سنتی، بافت انواع گلیم، جاجیم، گبه، خورجین، سیاه چادر، گچمه و... محصولاتی نظایر آن است که بافت آنها در اغلب خانهها و در بیشتر مناطق روستایی و عشایری رواج دارد.
