خصلت ذاتی سرعت این است که ضریب خطا را بالا می برد و از این روست که هیچ رسانه حرفه ای در دنیا وجود ندارد که در کارنامه اش، خطاهای رسانه ای دیده نشود.
سایت تحلیلی خبری آوای دنا avayedena.comعصر ایران نوشت : "رئیس قوه قضاییه خطاب به دادستانهای سراسر کشور گفت: در بحث رسیدگی به پرونده های مطبوعاتی تا جایی که ممکن است سختگیری نکنند و اگر اتهاماتی چون توهین و افترای اثبات شده ای در کار نیست و خبرنگاران نیز خود اذعان می کنند که قصدشان ترویج خلاف واقع نبوده، همراهی کنند تا پرونده قضایی علیه آنان شکل نگیرد و البته خبرنگاران محترم نیز باید در کارشان دقت نمایند تا مرتکب توهین، افترا و نشر اکاذیب نشوند." (+)
آنچه خواندید، بخشی از سخنان رئیس قوه قضاییه درباره رسانه ها بود که در روز خبرنگار بیان شد و منبعث از نگاه اصولی و منطبق با واقعیت های حقوقی و رسانه ای است.
واقعیت این است که کار رسانه، با مقوله ای به نام "سرعت" عجیبن شده است و اگر این عامل را از فعالیت های رسانه ای حذف کنیم، عملاً کار رسانه ای بی معنی خواهد بود. این، یک موضوع پذیرفته شده در تمام دنیاست و از بدیهیات کار رسانه ای به شمار می رود.
قطعا در کار حرفه ای رسانه، سرعت باید توأم با دقت شود و این نکته کلیدی، مورد توجه تمام کسانی است که به طور حرفه ای به کار رسانه مشغول اند. با این حال، خصلت ذاتی سرعت این است که ضریب خطا را بالا می برد و از این روست که هیچ رسانه حرفه ای در دنیا وجود ندارد که در کارنامه اش، خطاهای رسانه ای دیده نشود.
از سوی دیگر در علم حقوق ، مقوله ای داریم به نام "عنصر معنوی جرم". بدان معنا که اگر فردی مرتکب عملی شود که در قانون ممنوع شده است، تنها در صورتی مجرم است که با قصد و نیت قبلی این کار را کرده باشد. به عنوان نمونه، آسیب رساندن به اموال دیگری جرم است و اگر کسی مثلاً اموال فرد دیگری را تخریب کند، مرتکب جرم شده است ولی اگر کسی که با سرعت در حال حرکت در پیاده رو هست، به دیگری برخورد کند و باعث شود تلفن همراه او بر زمین بیفتد و بشکند، جرمی مرتکب نشده است. در حالت اول، فرد هم مجازات می شود و هم ملزم به جبران خسارت وارده است ولی در حالت دوم که عمدی در کار نبوده، فرد مجرم نیست و تنها باید خسارت وارده را جبران نماید.
این موضوع درباره رسانه ها نیز به عنوان یک اصل عقلانی و حقوقی مورد پذیرش است و رئیس قوع قضاییه نیز بدینگونه به آن تصریح کرده است که اگر خبرنگاران بیان کنند که قصدشان ترویج خلاف واقع نبوده دستگاه قضایی با آنها همراهی کند تا پرونده قضایی علیه آنان شکل نگیرد.
این سخن رئیس قوه قضاییه ، همچنین مبتنی بر یک اصل حقوقی بسیار متقن نیز هست و آن، اصل "برائت" است. با توجه به سخنان ایشان که تأکید شده است اگر خبرنگار اعلام کند که قصدش ترویج خلاف واقع نبوده، با او همراهی شود، باید گفت که اینجا نیز اصل برائت جاری می شود و این مدعی است که باید سوء نیت را ثابت کند نه این که سوء نیت خبرنگار مفروض تلقی شود و ناگزیر از اثبات عدم سوء نیت شود و صد البته که اثبات عدم نیز بسیار سخت و اکثراً ناممکن است.
بدیهی است که این امر ، نافی مسؤولیت مدنی رسانه ها در جبران نیست و اگر مطلب خلاف واقعی را بدون قصد اضرار به غیر منتشر کرده اند، هر چند مجرم شناخته نشوند، باید به عنوان یک رسانه مسؤولیت پذیر، جبران مافات کنند و از جمله با انتشار مطالب بعدی، آنچه ذکر شده را اصلاح نمایند.
به نظر می رسد این سخن رئیس قوه قضاییه که انطباق توأمان با واقعیت های رسانه ای و اصول حقوقی دارد، می تواند سرفصل جدید و ماندگاری را در عرصه حقوق رسانه در ایران بگشاید چرا که بسیاری از پرونده های شکل گرفته علیه رسانه ها ، ناشی از مواردی است که واقعاً سوء نیتی از سوی رسانه ها در میان نیست و حتی با حسن نیت و برای دفاع از حقوق عمومی مطالبی می نویسند ولی کارشان به دادسرا کشیده می شود.
البته با راه اندازی دادسرای فرهنگ و رسانه با حضور قضات آشنا به رسانه در تهران، تا حد قابل ملاحظه ای از مشکلات رسانه ها کاسته شده است زیرا بسیاری از قضات این مجموعه مخصوصاً قضاتی که سال هاست در آن مشغول خدمت اند، با ریزه کاری ها و مشکلات کار رسانه و حسن نیت موجود در میان اکثر فعالان رسانه ای آشنا هستند. با این حال، تأکید مجدد رئیس قوه قضاییه در خصوص تعامل با رسانه ها را ارج می نهیم و امیدواریم علاوه بر تهران، در سایر استان ها نیز رویکرد "همراهی" بین دادستانی ها و رسانه ها شکل بگیرد و روز به روز تقویت شود.
پر طرفدار ترین
عکس روز
